Bristol Beaufort

Bristol Beaufort
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo Wielka Brytania
ProducentBristol Aeroplane Company
Typsamolot bombowo-torpedowy
Konstrukcjaśredniopłat o konstrukcji metalowej, podwozie klasyczne – wciągane w locie
Załoga4
Historia
Data oblotu15 października 1938
Lata produkcji1938–1943
Wycofanie ze służby1946
Dane techniczne
Napęd2 × Bristol Taurus VI
2 × Pratt & Whitney R-1830
Moc1130 KM (831 kW)
1200 KM
Wymiary
Rozpiętość17,65 m
Długość13,62 m
Wysokość3,15 m
Powierzchnia nośna46 m²
Masa
Własna5940 kg
Startowa3360 kg
Osiągi
Prędkość maks.425 km/h
Prędkość minimalna115 km/h
Pułap5030 m
Zasięg1660 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
karabin maszynowy Browning kal. 7,7 mm
900 kg bomb, lub
torpeda
Użytkownicy
Wielka Brytania, Australia, Kanada, Nowa Zelandia, Turcja, Związek Południowej Afryki

Bristol Typ 152 Beaufortbrytyjski samolot bombowo-torpedowy średniego zasięgu z okresu drugiej wojny światowej.

Historia

Kolorowe zdjęcie dwóch Beaufortów należących RAF-u w locie w 1940/41 r.

Samolot został zaprojektowany dla lotnictwa obrony wybrzeża (Coastal Command) w 1936 roku. Podczas prac nad konstrukcją korzystano w dużej części z doświadczeń zdobytych przy opracowywaniu samolotu Bristol Blenheim. Prototyp oblatano 15 października 1938 roku[1]. Do produkcji seryjnej wszedł w dwóch wersjach: Beaufort Mk I (955 egzemplarzy) i Beaufort Mk II (450 egzemplarzy, z których 250 stanowiła wersja szkolno-treningowa oznaczona T Mk II). Wersje Mk III i Mk IV (prototypy ze zmienionymi silnikami) nie weszły do produkcji.

Ponieważ samolot był przeznaczony do działań nadmorskich, w dolnej części kadłuba umieszczono komorę powietrzną, przedłużającą pływalność na wypadek przymusowego wodowania. Samolot był dodatkowo wyposażony w niezbędny sprzęt ratowniczy, m.in. łódkę ratunkową. Po rozpoczęciu wojny samolot zaopatrzono także w radar ASV, który zwiększał efektywność samolotu w tropieniu okrętów podwodnych.

Produkcję w Wielkiej Brytanii zakończono w roku 1943. Licencyjną produkcję Beauforta podjęto natomiast od 1940 roku w Australii pod oznaczeniem DAP Beaufort. Wprowadzono przy tym zmiany do pierwotnej konstrukcji. Polegały one głównie na zamianie oryginalnych silników Bristol Taurus na mocniejsze amerykańskie silniki Pratt & Whitney Twin Wasp. Kolejne modyfikacje samolotu, wprowadzone w Australii nosiły oznaczenia Mk V – Mk IX. Ostatnia wersja była nieuzbrojonym samolotem transportowym.

Ogółem wyprodukowano ponad 1900 samolotów. Do dziś zachowały się najprawdopodobniej tylko dwa egzemplarze, przechowywane w muzeach lotniczych na terenie Wielkiej Brytanii.

Służba

Bristol Beaufort należący RAAF-u w locie w 1941 r.

Beaufort, którego prędkość maksymalna wynosiła 430 kilometrów na godzinę, nie należał do szybkich samolotów, tym bardziej, że prędkość samolotu, wyposażonego w torpedę, spadała jeszcze bardziej, do zaledwie 360 km/h. Mimo to sprawdził się jako samolot torpedowy w kilku akcjach, takich jak uszkodzenie pancerników „Scharnhorst” i „Gneisenau” w porcie w Breście.

Samoloty Bristol Beaufort weszły na wyposażenie sześciu eskadr obrony wybrzeża, a także czterech eskadr stacjonujących na Bliskim Wschodzie. Prowadziły operacje minowania wód nieprzyjaciela, patrolowały szlaki żeglugowe na Atlantyku, Morzu Północnym i kanale La Manche. Prowadziły operacje bojowe nad Morzem Śródziemnym i na Pustyni Zachodniej. Z powodzeniem atakowały okręty Kriegsmarine i włoskiej marynarki wojennej.

Samoloty używane w Australii stanowiły w latach 1941–1944 podstawowy sprzęt lotnictwa australijskiego. Używano ich jako samolotów patrolowych, bombowych, myśliwsko-bombowych itp., przy czym szczególnie skutecznie okazały się być w tropieniu japońskich okrętów podwodnych podczas walk na obszarze Wysp Salomona i na Nowej Gwinei. W służbie Royal Australian Air Force Beauforty pozostawały do końca wojny na Pacyfiku.

W lotnictwie australijskim jako samoloty treningowe Beauforty pozostawały do 1946 r. Później sporadycznie wykorzystywano je w lotnictwie cywilnym, m.in. do oprysków czy walki z szarańczą.

Dwanaście egzemplarzy wariantu T Mk II dostarczono tureckim siłom zbrojnym pod koniec wojny.

Konstrukcja

Cztery australijskie Beauforty ze 100 Dywizjonu RAAF w locie niedaleko Wewak, 20 stycznia 1945 r.

Całkowicie metalowy, wolnonośny średniopłat z klasycznym, chowanym podwoziem z kółkiem ogonowym. Kadłub półskorupowy. Płat dźwigarowy trójdzielny o obrysie trapezowym. Napęd (Beaufort Mk. I) – dwa silniki gwiazdowe Bristol Taurus VI o mocy 1130 KM (831 kW) napędzające śmigła metalowe trójłopatowe, przestawialne, dwuzakresowe. Uzbrojenie obronne obejmowało cztery karabiny maszynowe kal. 7,7 milimetra w wieżyczkach przedniej i grzbietowej, oraz dodatkowo, w niektórych egzemplarzach, dwa stałe karabiny strzelające do przodu i jeden ruchomy w gondoli pod nosem kadłuba. Samolot przenosił do 900 kilogramów bomb lub torpedę lotniczą o masie 728 kilogramów.

Zobacz też

Przypisy

  1. Karen Leverington: Samoloty bojowe II wojny światowej. przeł. Bogusław Świetlicki. Warszawa: almapress, 1995, s. 16. ISBN 83-7020-254-3.

Bibliografia

  • Karen Leverington: Samoloty bojowe II wojny światowej. przeł. Bogusław Świetlicki. Warszawa: almapress, 1995. ISBN 83-7020-254-3.
  • David Mondey: The Hamlyn Concise Guide to British Aircraft of World War II. London: 2006. ISBN 978-0-7537-1462-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
Bristol Beauforts 217 Squadron in flight.jpg
Two Royal Air Force Bristol Beauforts (N1173/`MW-E' and AW242/`MW-B') of 217 Squadron, Royal Air Force, patrolling the British coast near St. Eval, Cornwall (UK).
Bristol Beaufort LOC fsa 8d29959u.jpg
The first Royal Australian Air Force Bristol Beaufort Mk.V. It was delivered to the RAAF on 3 September 1941, with the RAF serial "T9450". Subsequently it received the RAAF serial "A9-1". Originally this aircraft was intended for use in Singapore, but it was retained in Australia. It is known that it served in 1942 with No. 1 OTU and with No. 100 Squadron in 1944. on 29 September it overshot a flare path and crashed through a boundary fence upon landing at Bairnsdale, Victoria, but it was repaired. It was finally placed in storage on 23 October 1945 and written off on 13 May 1946. See [1]
Beaufort (AWM OG3362).jpg
Wewak area, North New Guinea. 1945-01-20. Four Beaufort bomber aircraft of No. 100 Squadron RAAF in flight head down the northern coast of New Guinea with bombs for Japanese installations at Wewak. They are doing consistently valuable work, co-operating closely with Australian troops in exterminating Japanese garrison forces. Aircraft in the foreground is coded QH-X, Serial No. A9-626. The aircraft at extreme left is A9-557 and is now in the Australian War Memorial's collection.