Brodawczaki krtani

Brodawczak krtani
papilloma laryngis
ICD-10D14.1
Niezłośliwe nowotwory krtani

Brodawczaki krtani (ang. laryngeal papillomatosis) - schorzenie krtani o etiologii wirusowej, stanowiące u dorosłych stan przedrakowy krtani. U dzieci brodawczaki są mnogie (w odróżnieniu od pojedynczych u dorosłych) i określane jako brodawczakowatość młodzieńcza krtani (ang. juvenile laryngeal papillomatosis), która nie stanowi stanu przedrakowego. Brodawczaki mnogie u dzieci mają tendencje do samoistnego zanikania w okresie dojrzewania płciowego.

Etiologia

Stwierdzono obecność DNA wirusa HPV typu 6 i 11[1], a także, choć zdecydowanie rzadziej: 16 i 18, 31, 33, 35[2]. Prawdopodobnie do zakażenia wirusem pochodzącym z dróg rodnych matki dochodzi podczas porodu[3]. Nie można jednak wykluczyć późniejszego zakażenia, także w życiu dorosłym.[4] Najczęstszą lokalizacją zmian są struny głosowe, lecz brodawczaki mogą występować na błonach śluzowych wszędzie tam, gdzie dochodzi do przejścia nabłonka płaskiego w nabłonek migawkowy.

Epidemiologia

Szacuje się, że częstość występowania choroby u dorosłych wynosi 2:100 000 i 4,5:100 000 u dzieci[5]. Szczyt zachorowań u dzieci występuje w 5 roku, u dorosłych w 3. dekadzie życia. Wśród dorosłych częściej brodawczaki krtani stwierdza się u mężczyzn, u dzieci zależność pomiędzy częstością występowania a płcią nie występuje[2]. W około 1-7% przypadków brodawczaków typu dorosłych występuje transformacja nowotworowa w kierunku raka płaskonabłonkowego krtani.

Objawy

Objawy zależą od umiejscowienia i rozległości zmian. W skrajnych przypadkach obturacja dróg oddechowych spowodowana przez rozrastające się brodawczaki może doprowadzić do wystąpienia niewydolności oddechowej i zagrożenia życia.

U dorosłych występuje:[3]:

U dzieci[3]:

  • osłabienie krzyku i płaczu u niemowląt i małych dzieci
  • trudności w połykaniu
  • głośny oddech, stridor lub charczenie nad krtanią
  • przewlekły kaszel

Diagnostyka

Podstawowym badaniem w przypadku podejrzenia brodawczaków krtani jest laryngoskopia. Dokładniejsza jest fiberoskopia, jednak wymaga użycia bardziej zaawansowanego sprzętu. W badaniach tych brodawczak widoczny jest jako narośl podobna rozmiarem, kształtem i barwą do maliny. Brodawczak typu dorosłych może być szary i w zależności od stopnia rogowacenia posiadać biały odcień. Ostateczne rozpoznanie opiera się na badaniu wycinka pobranego ze zmiany. W badaniu histopatologicznym zmiany o charakterze brodawczaka prezentują się jako smukłe, palczaste wypustki opierające się na rdzeniu pokrytym prawidłowym nabłonkiem wielowarstwowym płaskim.

Objawy choroby mogą być mylone z astmą, krztuścem lub przewlekłym zapaleniem oskrzeli.

Leczenie

Metodami leczenia brodawczaków krtani są:

  • chirurgia tradycyjna
  • mikrochirurgia laserowa z użyciem CO2 - najczęściej dziś stosowana[6] metoda usuwania brodawczaków. Dzięki zastosowaniu niskiej mocy i długiego czasu naświetlania nie naraża się pacjenta na powstawanie blizn lub zrostów, które mogłyby zaburzyć funkcję głosową. Ponadto metoda nie wymaga dłuższej hospitalizacji i może być wielokrotnie powtarzana. Nie zaleca się jej u dzieci do 3 roku życia.
  • terapia fotodynamiczna

Mimo leczenia chirurgicznego często występują nawroty choroby. U dzieci liczba nawrotów sięga 80%, u dorosłych 36%. Dzięki stosowaniu interferonu alfa (INF-α) zmiany ustępują u 42% pacjentów.[7]

W przypadku występowania znacznej duszności spowodowanej brodawczakami konieczne może być wykonanie tracheotomii.

Przypisy

  1. Israel Davidsohn, William D. James, John Bernard Henry, Timothy G. Berger, Clinical diagnosis by laboratory methods, Dirk M. Elston, Richard B. Odom: Andrews' diseases of the skin: clinical dermatology. Philadelphia: Saunders Elsevier, 2006. ISBN 0-7216-2921-0.
  2. a b Hanna Mackiewicz-Nartowicz, Magdalena Doroszyńska-Tomczyk, Katarzyna Laskowska. Transformacja nowotworowa brodawczaków u dorosłych. „Otolaryngologia”, s. 143-147, 2008. 
  3. a b c VoiceProblems.org. [dostęp 2009-09-19].
  4. C. Dercay, C. Darrow. Recurrent Respiratory Papillomatosis. „Ann Otol Rhinol Laryngol 2006”, s. 1-11, 2006. 
  5. National Institute of Deafness and other Communication Disorders. [dostęp 2009-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-24)].
  6. McClay MD,John E (10/29/08).: Recurrent Respiratory Papillomatosis. [dostęp 2009-09-22].
  7. H. Nodarse-Cuni, N. Iznaga-Marin, D. Viera-Alvarez. Interferon α-2b as adjuvant treatment of recurrent respiratory papillomatosis in Cuba: National Programme (1994-1999 report). „J Laryngol Otol”, s. 681-688, 2004. 

Bibliografia

  • Maria Zalesska-Kręcicka: Zarys otolaryngologii : podręcznik dla studentów i lekarzy. Wrocław: Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich, 2008, s. 240. ISBN 978-83-7055-552-8.
  • Robbins patologia. Wrocław: Urban & Partner, 2005, s. 579. ISBN 83-89581-92-2.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.