Brodawnik jesienny

Brodawnik jesienny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

Scorzoneroides

Gatunek

brodawnik jesienny

Nazwa systematyczna
Leontodon autumnalis L.
Sp. pl. 2:798. 1753
Synonimy
  • Apargia autumnalis (L.) Hoffm.
  • Hedypnois autumnalis (L.) Huds.
  • Lactuca autumnalis (L.) Bernh.
  • Leontodon autumnalis L.
  • Oporinia autumnalis (L.) D.Don
  • Picris autumnalis (L.) All.
  • Scorzonera autumnalis (L.) Lam.
  • Taraxacum autumnale (L.) Gueldenst. ex Ledeb.
  • Virea autumnalis (L.) Gray[3]
Koszyczek

Brodawnik jesienny (Scorzoneroides autumnalis (L.) Moench[4][3]) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Szeroko rozprzestrzeniony w Europie i w północnej Azji (po Syberię), poza tym introdukowany na Daleki Wschód i do Ameryki Północnej[3]. Pospolity w całej Polsce.

Roślina opisywana jest jako pospolity chwast na trawnikach[5].

Morfologia

Łodyga
Osiąga wysokość 10–40 cm. Jest przeważnie rozgałęziona i łukowato podnosząca się. Pęd kwiatowy dęty, na szczycie (pod samym koszyczkiem) zgrubiały. W dolnej części łodyga jest naga, a tylko górą okryta pojedynczymi włoskami. Pod ziemią ucięte kłącze.
Liście
Zmienne w kształcie, najczęściej pierzastodzielne lub grubo ząbkowane, zebrane w przyziemną rozetę. Na łodydze tylko drobne, łuskowate listki.
Kwiaty
Koszyczki kwiatowe osadzone pojedynczo na szczycie pędu. Wszystkie kwiaty języczkowe koloru żółtego, a kwiaty brzeżne z brudnopurpurowym paskiem od spodu. Szyjki słupka brudnozielonawe, po wyschnięciu czernieją. Koszyczki kwiatowe po południu i w czasie deszczu zamykają się. Okrywa koszyczka czarniawa lub zielonoszara, krótko omszona lub owłosiona odstającymi, pojedynczymi włoskami. Puch kielichowy żółtawoszary z czerwonawym odcieniem.
Owoce
Silnie poprzecznie marszczone owoce z puchem kielichowym. Na każdym owocku 11–21 włosków puchu w dwóch rzędach.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie w końcu lata, nasiona rozsiewane przez wiatr. Roślina miododajna, dostarczająca pszczołom pyłku i nektaru. Rośnie nieraz masowo na łąkach, pastwiskach, przydrożach. W górach rośnie po piętro kosówki. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Cynosurion, Ass. Lolio-Cynosuretum[6]. Liczba chromosomów 2n= 12, 24[7].

Zmienność

Tworzy mieszańce z brodawnikiem zwyczajnym[7].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. a b c Scorzoneroides autumnalis (L.) Moench. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-25].
  4. Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105. 
  5. David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 842. ISBN 978-1-107-11502-6.
  6. Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4
  7. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Leontodon autumnalis Sturm33.jpg

Leontodon autumnalis L.

Original Caption
Gemeiner Hasenlattich, Leontodon autumnalis
Leontodon autumnalis detail.jpeg
Autor: Kristian Peters -- Fabelfroh 15:15, 10 August 2007 (UTC), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Herbst-Löwenzahn (Leontodon autumnalis)