Brodawnik tatrzański

Brodawnik tatrzański
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

Scorzoneroides

Gatunek

brodawnik tatrzański

Nazwa systematyczna
Scorzoneroides pseudotaraxaci (Schur) Holub
Pl. Transsilv. 357. 1866 [Apr-Jun 1866][3][4]
Synonimy
  • Leontodon clavatus Sagorski & Gus.Schneid.
  • Leontodon montanus subsp. pseudotaraxaci (Schur) Finch & P.D.Sell
  • Leontodon pseudotaraxaci Schur[5][4]

Brodawnik tatrzański (Scorzoneroides pseudotaraxaci (Schur) Holub) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w południowych, zachodnich i wschodnich Karpatach (endemit karpacki). Roślina tatrzańska, w Polsce występująca wyłącznie w Tatrach, dość pospolicie[6].

Morfologia

Leontodontaraxacoides.jpg
Łodyga
Prosta, wzniesiona, o wysokości 3–20 cm, bezlistna. Nigdy nie rozgałęzia się. Już od połowy lub 2/3 wysokości stopniowo grubieje ku wierzchołkowi. Pod kwiatostanem łodyga jest silnie rozdęta. Cała silnie owłosiona, zwłaszcza górą. Wszystkie włoski pojedyncze. Pod ziemią ukośne kłącze[7].
Liście
Zróżnicowane morfologicznie. Na tej samej roślinie mogą być podługowatołopatkowate lub pierzasto-wrębne albo pierzasto-dzielne. Niektóre liście swoim kształtem podobne do liści mniszka. Ich szczytowa łatka jest wydłużona. Są nagie, lub rzadko owłosione, ciemnozielone i dosyć tęgie[7][6].
Kwiaty
Zebrane w pojedynczy, wzniesiony koszyczek na szczycie łodygi. Wszystkie kwiaty języczkowe, jednolicie żółte, zarówno brzeżne, jak i środkowe. Szyjki słupka również żółte. Czarniawa okrywa koszyczka jest gęsto owłosiona odstającymi włoskami. Kielich przekształcony w rosnące w dwóch rzędach i niesplątane z sobą włoski[7].
Owoc
Gładka niełupka długości 6–7 mm z żółtawoszarym puchem kielichowym. Włoski puchu piórkowate (11–21 na każdym owocu)[7][6].

Biologia i ekologia

Bylina. Kwitnie od lipca do sierpnia, nasiona rozsiewane są przez wiatr. Siedlisko: murawy, skały, szczeliny skalne, hale, wśród kosodrzewiny. W Tatrach od regla górnego po piętro turniowe, ale głównie w piętrze kosówki i halnym[6].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. ↑ The International Plant Names Index. [dostęp 2017-01-12].
  4. ↑ a b Scorzoneroides pseudotaraxaci (Schur) Holub. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-25].
  5. ↑ The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
  6. ↑ a b c d Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9.
  7. ↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Leontodon pseudotaraxaci a1.jpg
(c) I, Selso, CC-BY-SA-3.0
Leontodon pseudotaraxaci (pl. brodawnik tatrzański)
Leontodontaraxacoides.jpg
Leontodon taraxacoides at Humboldt Bay National Wildlife Refuge Complex, California, USA