Bronisław Koblański

Bronisław Koblański
Ilustracja
kapitan obserwator kapitan obserwator
Data i miejsce urodzenia

2 października 1906
Jankówka

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1930–1940

Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Roundel of Poland (1921-1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

2 batalion balonowy

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Bronisław Wacław Koblański, także jako Wacław Koblański (ur. 2 października 1906 w Jankówce k. Humania, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – pilot balonowy, kapitan obserwator lotnictwa Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Bronisław Koblański i Stanisław Patalan (1938)
Bronisław Koblański i Adam Bieniasz (1938)

Syn Lucjana i Stefanii z Koryckich. Absolwent gimnazjum w Krzemieńcu z 1926 oraz VI promocji Oficerskiej Szkoły Piechoty z 1929. 15 sierpnia 1929 awansowany na stopień podporucznika z lokatą 79. Początkowo służył w piechocie, następnie został przeniesiony do lotnictwa wojskowego[1]. Został awansowany na stopień porucznika w korpusie osobowym oficerów piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932[2].

Brał udział w sportowych zawodach balonowych:

W 1932 był oficerem w 2 batalionie balonowym w Jabłonnie[17]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 16. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[18]. W tym samym miesiącu pełnił służbę na stanowisku dowódcy 3 kompanii balonów zaporowych w 2 batalionie balonowym w Legionowie[19][20].

W tej funkcji był zmobilizowany przed wybuchem II wojny światowej 1939. Uczestniczył w kampanii wrześniowej. 27 sierpnia 1939 kompania przeszła rzutem kołowym do Warszawy, zajmując stanowiska operacyjne na lewym brzegu Wisły – zgodnie z planem Dowództwa Obrony Przeciwlotniczej Warszawy. Dokładne położenie posterunków nie jest znane. 7 września kompania została skierowana do Lublina. Jej dalsze losy nie są znane. Po agresji ZSRR na Polskę została wzięta do niewoli radzieckiej, a jej oficerowie przewiezieni do obozu w Kozielsku[21]. Wiosną 1940 kpt. Koblański został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu. Symboliczny grób znajduje się na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 236-2-1/2)[22].

Upamiętnienie

5 października 2007 Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia majora[23]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[24].

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” został zasadzony Dąb Pamięci, honorujący Bronisława Koblańskiego, w Legionowie.

Uwagi

  1. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń, wydana przez Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, podała, że Bronisław Koblański zdobył III nagrodę zawodach o Puchar Gordona Bennetta.

Przypisy

  1. Oficerowie służby stałej przeniesieni do lotnictwa (1924-1945). Oficerowie służby stałej przeniesieni do lotnictwa z korpusu oficerów piechoty. polishairforce.pl. [dostęp 2015-01-11].
  2. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 242.
  3. Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 8.
  4. Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 13.
  5. Udział polskich pilotów w zawodach o Puchar Gordon Bennett. man.poznan.pl. [dostęp 2015-01-11].
  6. Coupe Gordon Bennett Baloon Race Participants 1906-1939 (fr.). ballooninghistory.com. [dostęp 2015-01-10].
  7. Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 3, 4.
  8. Historia sportu balonowego w Toruniu. aeroklubpomorski.pl. [dostęp 2015-01-11].
  9. Początki sportu balonowego w Polsce. balony.org.pl. [dostęp 2015-01-11].
  10. „Syrena” pilotowana przez kobiety. Start balonów. „ABC”. 179, s. 5, 18 czerwca 1938. 
  11. Lądowanie balonów wolnych. „ABC”. 136, s. 5, 18 czerwca 1938. 
  12. Zwycięzcy w zawodach krajowych. „Skrzydlata Polska”. 11 (171), s. 332, 1938. 
  13. Sport balonowy. „Touring”. 12, s. 23, 1938. 
  14. Zbigniew Drzewicki. Sportowcy i działacze 35-lecia. Profesor z Sanoka. Adam Bieniasz. „Nowiny”, s. 5, Nr 183 z 16 sierpnia 1979. 
  15. Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 7.
  16. Marcin Skobodziński: Początki sportu balonowego w Polsce. balony.org.pl. [dostęp 2017-08-03].
  17. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 748.
  18. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 212.
  19. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 790.
  20. Czterdzieści cztery nazwiska. toiowo.eu, 25 marca 2010. [dostęp 2015-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 stycznia 2015)].
  21. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 225. ISBN 83-7001-294-9.
  22. Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA ŁOPUSZAŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-04-15].
  23. Decyzja nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  24. LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2015-01-11].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Naramiennik Porucznik lotn.svg
Naramiennik porucznika Sił Powietrznych RP (obecnie).
Naramiennik kapitana polskiego lotnictwa wojskowego (II Wojna Światowa).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Bronisław Koblański in green.JPG
Kpt Bronisław Koblański
Bronisław Koblański and Stanisław Pantalan (1938).jpg
Bronisław (wówczas Wacław) Koblański i Stanisław Pantalan (1938) podczas zawodów o Puchar Gordona Bennetta 1938
Bronisław Koblański & Adam Bieniasz (-1938).jpg
Bronisław Koblański i Adam Bieniasz (-1938)