Bronisław Koszutski

Bronisław Koszutski
Data i miejsce urodzenia

7 lutego 1875
Ibramowice

Data i miejsce śmierci

4 września 1952
Warszawa

Prezydent Kalisza
Okres

od 25 lutego 1945
do 1947

Przynależność polityczna

Polska Partia Robotnicza

Poprzednik

Ignacy Bujnicki

Następca

Andrzej Bonusiak

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Bronisław Romuald Koszutski herbu Leszczyc (ur. 7 lutego 1875 w Ibramowicach, zm. 4 września 1952 w Warszawie) – polski lekarz, okulista, doktor nauk medycznych (1906)[1], działacz społeczny, działacz ruchu robotniczego, w latach 1945–1947 prezydent Kalisza[2].

Życiorys

Rodzina

Urodził się w Ibramowicach[3], w zubożałej rodzinie szlacheckiej; był synem Kazimierza Koszutskiego, powstańca styczniowego, i Bronisławy z domu Mazaraki[4][3]. Jego braćmi byli Stanisław, działacz polityczny i historyk, oraz Kazimierz, burmistrz Kalisza[5]. Jego żoną była Józefa Zboromirska, lekarka, z którą mieli dzieci: Halinę, Józefa, Bronisława, Wandę i Jadwigę[6]. Jest pradziadkiem Michała Listkiewicza[7].

Edukacja i działalność społeczno-polityczna

Uczęszczał w Kielcach do Męskiego Gimnazjum Rządowego, w którym od 1892 należał do tajnego kółka samokształceniowego oraz od 1893 do 1895 brał udział w Warszawie w ogólnokrajowych zjazdach organizacji uczniowskich[3]. W 1893 współorganizator strajku rzemieślników w Szczecnie k. Kielc. Członkiem Socjaldemokracji Królestwa Polskiego został w 1894[3]. Od 1896 do 1901, kiedy na Uniwersytecie Jagiellońskim studiował medycynę działał w: Stowarzyszeniu Młodzieży Postępowej „Zjednoczenie”, Stowarzyszeniu Młodzieży Socjalistycznej „Ruch”, Towarzystwie Uniwersytetu Ludowego, im. A. Mickiewicza oraz Polskiej Partii Socjalistyczno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego[1]. Uczestnik zjazdu grup zagranicznych SDKPiL w 1900 w Lipsku. Kiedy w 1902 pracował w Zakopanem jako lekarz Domu Zdrowia Bratniej Pomocy miał możliwość pomóc się kurować Feliksowi Dzierżyńskiemu oraz udzielił mu pomocy w 1903 w wydawaniu „Czerwonego Sztandaru”[6]. Przed rewolucji 1905 oraz w czasie jej trwania przewoził do Warszawy literaturę partyjną i broń. Był od strony technicznej organizatorem w 1906 w Zakopanem V Zjazdu SDKPiL. W tym samym roku na UJ wręczono mu dyplom doktora medycyny i pracował w szpitalu św. Ludwika do kwietnia 1907[6].

Aktywność zawodowa i społeczna po ukończeniu studiów

W Moskwie w lipcu 1907 nostryfikował dyplom lekarski, a następnie do końca przyszłego roku pracował w tamtejszej klinice okulistycznej. Zamieszkał w Kaliszu na początku 1909. Do 1939 połączył odbywanie praktyki zawodowej ze Szpitalem Św. Trójcy[6]. Był w 1910 organizatorem ambulatoryjnego leczenia biednych, a w następnych dwóch latach przeprowadził badania mieszkań suterenowych i dzieci chorujących na gruźlicę. W czasie wykonywania obowiązków radnego postulował w 1917 zbadanie w Kaliszu stanu i potrzeb szpitali[6]. Od 1919 przez 3 kadencje zasiadał w radzie miejskiej Kalisza, a od 1933 do 1939 członek Państwowej Naczelnej Rady Zdrowia. W 1933 zorganizował powszechne szczepienie kaliskich dzieci przeciw dyfterytowi, a także przyczynił się do zwalczania jaglicy[6]. Aktywny członek i prezes od 1909 do 1939: Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego[8], Towarzystwa Dobroczynności i Towarzystwa Kursów Popularnych im. Adama Asnyka. Należał również do Powiatowej i Miejskiej Rady Szkolnej[6]. W czasie trwania okupacji niemieckiej pracował w Ubezpieczalni w Kaliszu, a kiedy wyzwolono miasto organizował w nim na nowo szpitalnictwo. Prezydent Kalisza od 25 stycznia 1945 do lipca 1947[6]. Jako aktywny członek Polskiej Partii Robotniczej w 1948 reprezentował Kalisz na Kongresie Zjednoczeniowym. Członek Komitetu Miejskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i działał w wielu stowarzyszeniach społecznych. Zmarł w Warszawie 4 września 1952[6].

Upamiętnienie

W 1954 we wsi Wolica został otwarty Szpital Przeciwgruźliczy im. Bronisława Koszutskiego[9].

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 357–358.
  2. ↑ Władysław Kościelniak: Leksykon kaliski. Kalisz: Wydawnictwo „Edytor”, 2008, s. 114. ISBN 978-83-60579-31-2.
  3. ↑ a b c d Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 357.
  4. ↑ Wg geneteka.genealodzy.pl urodził się w 1876 [dostęp: 29 VI 2017 r.]
  5. ↑ Jan Kancewicz: Koszutski Bronisław Romuald. W: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 3. Warszawa: Muzeum Niepodległości, 1992, s. 323-324. ISBN 83-900412-7-8.
  6. ↑ a b c d e f g h i Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 358.
  7. ↑ Korzenie Listkiewicza [dostęp: 29 VI 2017 r.]
  8. ↑ Był także jego członkiem honorowym, zob. H. Bojczuk, "Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego" 1972-2001:, "Medycyna Nowożytna", 9, 2002, nr 1-2, s. 226.
  9. ↑ J.T. Marcinkowski, A. Bajek, I. Galewska, Historia szpitalnictwa w Kaliszu, "Hygeia", 2011, 46/2, s. 297.
  10. ↑ M.P. z 1952 r. nr 38, poz. 548.
  11. ↑ Dział: Kronika, [w:] "Kaliskie ABC", R. II, 29 września 1938 (czwartek), nr 269.

Bibliografia

  • Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.): Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 357–358. ISBN 83-01-02722-3.