Bronisław Syzdek

Bronisław Syzdek
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 lipca 1922
Bączal Górny

Data i miejsce śmierci

13 października 2001
Warszawa

Kierownik Centralnego Archiwum KC PZPR
Okres

od 1981
do 1990

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Poprzednik

Janusz Durko

Następca

jednostka rozwiązana

Zastępca kierownika Ośrodka Kursów Partyjnych przy KC PZPR
Okres

od 1971
do 1981

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Odznaczenia
Medal 10-lecia Polski Ludowej

Bronisław Syzdek (ur. 17 lipca 1922 w Bączalu Górnym, zm. 13 października 2001 w Warszawie) – polski historyk czasów najnowszych, doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, pisarz i publicysta, wykładowca akademicki, społecznik, działacz PZPR, kierownik Centralnego Archiwum KC PZPR w latach 1981-1990.

Życiorys

Młodość

Urodził się w Bączalu Górnym na Podkarpaciu w rodzinie o tradycjach lewicowych. Jego ojciec brał udział w rewolucji październikowej, oboje rodzice należeli do KPP i PPR. Ukończył szkołę powszechną w Bączalu Dolnym, a później uczył się w jasielskim gimnazjum (obecnie I LO). Bronisław Syzdek od 1937 roku był działaczem Związku Młodzieży Wiejskiej. Lata 1942-1945 spędził w obozie pracy przymusowej na terenie Austrii. Po powrocie działał w nowo-zorganizowanych strukturach Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”, w 1945 roku wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej.

Kariera

W latach 1945-1947 był pełnomocnikiem powiatowym Wojewódzkiego Urzędu Kontroli Prasy w Jaśle, gdzie następnie pracował w Komitecie Powiatowym PPR, później w Komitecie Wojewódzkim PPR i PZPR w Rzeszowie. W 1950 roku ukończył Centralną Szkołę Partyjną w Łodzi. Następnie pracował w Wydziale Ekonomicznym, potem w Wydziale Organizacyjnym KC PZPR w Warszawie. W latach 1953-1957 studiował w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR, a w latach 1958-1960 był kierownikiem referatu historii partii w KW PZPR w Warszawie. W latach 1960-1970 pracował w Zakładzie Historii Partii przy KC PZPR, w latach 1971 – 1981 był zastępcą kierownika Ośrodka Kursów Partyjnych w Warszawie. W 1981 zastąpił Janusza Durko na stanowisku kierownika Centralnego Archiwum KC PZPR. Stanowisko to piastował aż do rozwiązania jednostki w 1990 roku. Dodatkowo od 1974 aż do przejścia na emeryturę wykładał historię na Wojskowej Akademii Politycznej w Warszawie. W latach 1981-1983 był członkiem Komisji KC PZPR powołanej dla wyjaśnienia przyczyn i przebiegu konfliktów społecznych w dziejach Polski Ludowej[1].

Doktoryzował się na Wojskowej Akademii Politycznej im. Feliksa Dzierżyńskiego i 15 kwietnia 1972 obronił pracę doktorską pt. "Polska Partia Socjalistyczna w latach 1944–1946" napisaną pod kierunkiem prof. Henryka Jabłońskiego. Jako autor specjalizował się w tematyce komunistycznej i okresie PRL. Pisał liczne publikacje i felietony m.in. do „Trybuny”. Autor haseł w Słowniku biograficznym działaczy polskiego ruchu robotniczego[2]. Laureat licznych nagród i odznaczeń państwowych, uhonorowany m.in. medalem 10-lecia Polski Ludowej[3]. 28 listopada 1988 wszedł w skład Honorowego Komitetu Obchodów 40-lecia Kongresu Zjednoczeniowego PPR – PPS – powstania PZPR[4].

Życie prywatne

Jego żoną była lewicowa historyk i publicystka Eleonora Salwa-Syzdek. Pochowany jest na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 43, grób 107)[5].

Publikacje

  • Początki rewolucji socjalistycznej w Polsce, Warszawa 1977.
  • Ruch robotniczy na ziemi rzeszowskiej 1918–1975, Warszawa 1980.
  • Lata decydujących przemian (szkice z historii Polski Ludowej 1944-1959), Warszawa 1980.
  • Polityczne dylematy Władysława Gomułki [wraz Eleonorą Syzdek], Warszawa 1985.
  • Zanim zostanie zapomniany [biografia Józefa Cyrankiewicza, napisana wraz z Eleonorą Syzdek], Warszawa 1996.

Przypisy

  1. "Trybuna Robotnicza", nr 177 (11.529), 4-6 września 1981, s. 2
  2. Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 1: A-D, red. nacz. Feliks Tych, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1978, s. 5
  3. l, Lista osób odznaczonych "Medalem 10-lecia Polski Ludowej". - Prawo.pl, www.prawo.pl [dostęp 2018-10-04] (pol.).
  4. Trybuna Robotnicza, nr 277, 29 listopada 1988, str. 5
  5. GROBONET - Wyszukiwarka cmentarna

Bibliografia

  • Tomasz Siewierski, Komuniści i historycy. Polski ruch robotniczy w badaniach uczonych w PRL – wybrane aspekty [w:] Partia komunistyczna w Polsce. Struktury - ludzie - dokumentacja, pod red. Dariusza Magiera, Lublin – Radzyń Podlaski 2012, s. 463-479.
  • Zrozumieć przeszłość. Z Bronisławem Syzdkiem o jego losach i dziejach PRL rozmawia Leon Wiarecki, Warszawa: FKK 1998 (wywiad - rzeka).
  • Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944-1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007, s. 487, 548.

Media użyte na tej stronie