Broniszów (województwo lubuskie)

Artykuł

51°47′3″N 15°29′16″E

- błąd

38 m

WD

51°47'N, 15°29'E, 51°51'N, 15°32'E

- błąd

2302 m

Odległość

338 m

Broniszów
wieś

Kościół św. Anny w Broniszowie
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

nowosolski

Gmina

Kożuchów

Liczba ludności (2022)

374[1]

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

67-120[2]

Tablice rejestracyjne

FNW

SIMC

0910297

Położenie na mapie gminy Kożuchów
Mapa konturowa gminy Kożuchów, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Broniszów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Broniszów”
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego
Mapa konturowa powiatu nowosolskiego, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Broniszów”
Ziemia51°47′03″N 15°29′16″E/51,784167 15,487778
Barokowy szpital w Broniszowie
Zamek w Broniszowie
Zabytkowa dawna plebania z 1605

Broniszów (niem. Brunzelwaldau, dawniej Branisław[3])– wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Kożuchów. W latach 1946-54 siedziba gminy Broniszów. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie zielonogórskim.

Historia

Pierwsze informacje o wsi pochodzą z 1305 roku. Jest ona wymieniona w dokumencie opisującym beneficja biskupa wrocławskiego.

Właściciele wsi
1446-1584 ród von Ebersbach

Po 1945

  • W latach 1986-2011 w zamku były organizowane coroczne warsztaty fotograficzne.[4][5]
  • W 1995 roku w miejscowości zbudowano szkołę[6]
Wieża po kościele ewangelickim

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:

  • kościół parafialny pod wezwaniem św. Anny, z lat 1691-1694
  • zabytkowa plebania z 1605 roku, została zbudowana w stylu późnorenesansowym i przebudowana wielokrotnie, m.in. w XVIII wieku. Budynek wymurowano z kamienia i cegły jako obiekt dwukondygnacyjny, założony na planie prostokąta, z dłuższą osią zbliżoną do osi północ – południe, a przykryty dachem wysokim, czterospadowym. Położona na terenie dawnego ogrodu, sąsiaduje z dawną stajnią z 1858 roku oraz drewnianą stodołą. Obecnie remontowana.
  • organistówka, z połowy XIX wieku
  • zespół pałacowy, z XVI-XIX wieku:
    • dawny szpital-przytułek, wybudowany w XVIII w. w stylu barokowym przez baronową Katarzynę von Skronsky, mającą pochodzenie polskie. Obecnie obiekt remontowany a właścicielem jest Arkadiusz Michoński[8]
    • park
    • pałac renesansowy z XVI w.
  • dom, murowano-szachulcowy, z połowy XIX wieku
  • dom, szachulcowy, z połowy XIX wieku
  • zespół cegielni, z końca XIX wieku:
    • piec kręgowy typu Hoffmana
    • wyrobownia
    • suszarnia, trzy wiaty drewniane

inne zabytki:

  • zajazd z XIX wieku
  • wieża kościoła ewangelickiego. Pozostałość po neoromańskim kościele ewangelickim z roku 1863.

Demografia

Poniżej znajduje się tabela ukazująca liczbę mieszkańców wsi w poszczególnych latach[9]:

RokIlość mieszkańców
1998368
2002376
2009382
2011392
2021374

Od 1998 do 2021 roku ilość mieszkańców wsi zwiększyła się o 1,6%.

Kultura

W zabytkowym zamku od 2013 roku ma siedzibę Lubuska Fundacja im. Paderewskiego. Od 2011 do 2016 roku odbyło się w nim kilkanaście seminariów na temat min. archeologii czy ochrony zabytków[10]

Zobacz też

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 91 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Broniszów - Brunzelwaldau, www.glogow.pl [dostęp 2022-12-15].
  4. XXII powarsztatowa wystawa fotografii - Broniszów 2008, www.foto-kurier.pl, 9 marca 2020 [dostęp 2021-06-22] (pol.).
  5. Ogólnopolskie Salony Fotograficzne w Broniszowie, www.wbp.poznan.pl [dostęp 2021-06-22].
  6. Broniszów - Brunzelwaldau, www.glogow.pl [dostęp 2022-12-15].
  7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 38. [dostęp 2013-01-31].
  8. Sposób na pałacowe życie. zycienadodra.pl. [dostęp 2016-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-28)].
  9. Wieś Broniszów (lubuskie) » mapy, GUS, nieruchomości, regon, kod pocztowy, atrakcje, wypadki drogowe, kierunkowy, edukacja, demografia, tabele, zabytki, statystyki, linie kolejowe, liczba ludności, Polska w liczbach [dostęp 2022-12-15] (pol.).
  10. Zamek Broniszów – Zamek w Broniszowie powstał jako budowla rycerska w późnym średniowieczu. Pierwszym właścicielem miał być Bronisław, komes Bytomia Odrzańskiego. [dostęp 2022-12-15] (pol.).

Bibliografia

  • S. Józwa: Wycieczki rowerowe po Nowej Soli i okolicy przewodnik, Zielona Góra 2001, str 98-100.
  • Joanna Lang: Smoki, łabędzie i inne bestie... Renesansowy fryz Sali Paradnej Dworu w Broniszowie, w: Lubuskie Materiały Konserwatorskie, tom 9 (2012), Zielona Góra 2012.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
Nowa Sól County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nowa Sól County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.05 N
  • S: 51.63 N
  • W: 15.43 E
  • E: 16.03 E
Broniszow kosciol.jpg
(c) The boss z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Kościół pw. św. Anny w Broniszowie
Zabytkowa dawna plebania z 1605 roku Broniszów gm.Kożuchów.jpg
Autor: Monigui, Licencja: CC BY-SA 4.0
Powstały w 1605 r. budynek dawnej plebani znajduje się w południowej części wsi Broniszów, gm. Kożuchów, pow. nowosolski. obiekt jest orientowany, fasadą zwrocony w kierunku wschodnim. Plebania została zbudowana w stylu późnorenesansowym i przebudowana wielokrotnie, m.in. w XVIII wieku. Budynek wymurowano z kamienia i cegły jako obiekt dwukondygnacyjny, założony na planie prostokąta, z dłuższą osią zbliżoną do osi północ – południe, a przykryty dachem wysokim, czterospadowym, podpiwniczony. Położona na terenie dawnego ogrodu, sąsiaduje z dawną stajnią z 1858 roku oraz drewnianą stodołą.
Broniszów. Wieża po kościele ewangelickim 7.jpg
Autor: Gorofil, Licencja: CC BY-SA 4.0
Broniszów. Wieża kościelna
Broniszow szpital.jpg
(c) The boss at pl.wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Broniszów - barokowy szpital w zespole pałacowym (zabytek nr 294 z 12.04.1961)