Bronisze (województwo mazowieckie)

Artykuł

52°12′41″N 20°50′22″E

- błąd

38 m

WD

52°12'N, 20°50'E

- błąd

2297 m

Odległość

1408 m

Bronisze
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

warszawski zachodni

Gmina

Ożarów Mazowiecki

Liczba ludności (2013)

543[1][2]

Strefa numeracyjna

22

Kod pocztowy

05-850[3]

Tablice rejestracyjne

WZ

SIMC

0005753[4]

Położenie na mapie gminy Ożarów Mazowiecki
Mapa konturowa gminy Ożarów Mazowiecki, po prawej znajduje się punkt z opisem „Bronisze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bronisze”
Położenie na mapie powiatu warszawskiego zachodniego
Mapa konturowa powiatu warszawskiego zachodniego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Bronisze”
Ziemia52°12′41″N 20°50′22″E/52,211389 20,839444

Broniszewieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim, w gminie Ożarów Mazowiecki[4][5].

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie błońskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

W 2013 miejscowość liczyła 543 mieszkańców[1].

Historia

Warszawski Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy

W okresie Królestwa Kongresowego w latach 1815-1830 przez Bronisze wytyczony został trakt kaliski, w miejscu starego traktu z Warszawy przez Błonie do Sochaczewa. 17 lipca 1831 w czasie powstania listopadowego miała tu miejsce bitwa pod Broniszami pomiędzy wojskami polskimi i rosyjskimi, oddział dowodzony przez generała Iwana Osipowicza de Witta podczas starcia wciągnął Polaków w zasadzkę, w której ponad 1300 żołnierzy dostało się do niewoli[7]. Wydarzenie to upamiętnia obelisk wzniesiony w południowej części miejscowości. W XIX wieku wieś była ośrodkiem dla okolicznych dóbr w powiecie warszawskim w guberni warszawskiej. W 1841 roku dobra ziemskie Bronisze z Piotrkówkiem nabywa na licytacji Józef hrabia Moszczeński z żoną Nepomuceną[8]. Kolejnym właścicielem majątku Bronisze był profesor SGGW, ekonomista rolny i działacz społeczny Stefan Moszczeński. Z jego domu w wyniku działań wojennych pozostała jedynie piwnica. Dziś w tym miejscu stoi pomnik upamiętniający wybitnego mieszkańca wsi.

W czasie wojny obronnej w 1939 roku także tędy do Warszawy przedzierały się niedobitki polskich oddziałów po bitwie nad Bzurą.

Od 1997 roku działa tu Warszawski Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy „Bronisze” S.A., a od marca 2000 oficjalnie przeniesiono handel z Okęcia na Bronisze. Wykonawcą budowy kompleksu była firma Mostostal-Export S.A. W Broniszach działa także amatorski teatr – grupa teatralna Bronisze, która zdobywa liczne nagrody na festiwalach teatralnych. Obecnie znajdują się tu siedziby wielu firm zajmujących się głównie handlem i usługami, miejscowość znana jest także z produkcji rolno-ogrodniczej.

Związani z Broniszami

  • Janusz Byliński (ur. 1952) – prezes zarządu Warszawskiego Rolno-Spożywczego Rynku Hurtowego „Bronisze” S.A.
  • Stefan Moszczeński (1871-1946) – profesor SGGW, ekonomista rolny, właściciel majątku Bronisze

Zabytki

Kapliczka przydrożna obrządku wschodniego w Broniszach

W Broniszach znajduje się drewniana kapliczka przydrożna obrządku wschodniego (prawosławna lub greckokatolicka). Tego rodzaju obiekty są rzadkością na terenach zamieszkanych przez ludność obrządku rzymskokatolickiego. Być może, kapliczka upamiętnia ważne wydarzenie z życia jakiejś osobistości, wyznającej chrześcijaństwo obrządku wschodniego, np. śmierć, lub przeciwnie, uratowanie życia.

Kapliczką opiekuje się parafia prawosławna na warszawskiej Woli[9].

Przypisy

  1. a b Wieś Bronisze w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-03-24] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 89 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 281, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  7. Sebastian Duda "Karolina Rzewuska-Sobańska: moskiewska kochanica. Wielcy zdrajcy cz. 7" Gazeta Wyborcza 13 czerwca 2016
  8. Stefan Lewandowski, Dzieje Ziemi Ożarowskiej, Ożarów Mazowiecki 2007, s. 141, ISBN 83-89241-37-4.
  9. Kapliczka na Broniszach. geocaching.com, 2019-12-18. [dostęp 2021-12-15].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
PL Bronisze.JPG
Autor: Hiuppo, Licencja: CC BY-SA 2.5
Bronisze, giełda owocowo-warzywna
Kapliczka przydrożna obrządku wschodniego Bronisze.jpg
Autor: Traper Bemowski, Licencja: CC BY 3.0
Kapliczka przydrożna obrządku wschodniego w Broniszach
Bronisze, gielda.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY-SA 3.0
Bronisze k. Warszawy
Ożarów Mazowiecki (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Ożarów Mazowiecki, Polska
Powiat warszawski zachodni location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu warszawskiego zachodniego, Polska