Broniszewo (powiat koniński)

Broniszewo
— wieś —
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	koniński
Gmina	Wierzbinek
Wysokość	84 – 94[1] m n.p.m.
Liczba ludności (2011)	115
Strefa numeracyjna	63
Kod pocztowy	62-619[2]
Tablice rejestracyjne	PKN
SIMC	0299074[3]
Położenie na mapie gminy Wierzbinek Broniszewo
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Broniszewo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Broniszewo
Położenie na mapie powiatu konińskiego Broniszewo
52°27′42″N 18°24′03″E/52,461667 18,400833

Broniszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Wierzbinek^[4], na prawym brzegu Kanału Ślesińskiego i przed ujściem Noteci do Gopła^[1][5].

Etymologia nazwy wsi wywodzi się od imienia własnego Bronisz. Wedle dokumentów historycznych: w 1325 zapisywana była jako Bronisow; od 1425 jako Bronishewo, od 1880 w obecnym brzmieniu^[6].

Miejscowość zajmuje powierzchnię 2,27 ha i zamieszkiwana jest przez 115 mieszkańców, w tym 58 mężczyzn i 57 kobiet (według danych zebranych w Narodowym Spisie Powszechnym z 2011)^[7].

    Liczba mieszkańców w latach (dane ze spisu powszechnego w 1988 według stanu jednostek terytorialnych z 1 stycznia 1998)
    Źródło: GUS^[7]

Historia

Na placu szkoły podstawowej w Broniszewie w czasie plantowania moreny czołowej znaleziono wiele garnków glinianych z popiołami ludzkimi, zapewne pochodzenia kultury łużyckiej.

Na początku XIV w. w Broniszewie erygowana była parafia^[5]. W XVI wieku właścicielami wsi byli Sokołowscy z Warzymowa. Na miejscowym cmentarzu pochowany jest Józef Wichliński, który poległ 21 lutego 1863 w powstaniu styczniowym oraz upamiętnienie rozbicia oddziału Ludwika Mierosławskiego i Kazimierza Mielęckiego w tym dniu^[8]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa konińskiego.

Zabytki

W rejestrze zabytków wpisany jest zespół kościoła par. pw. św. Benona, w którego skład wchodzą^[9]:

• kościół św. Benona w stylu gotyckim wybudowany w latach 1900-04;
• cmentarz kościelny;
• ogrodzenie murowane z bramą z roku 1955^[5].

W gminnej ewidencji zabytków znajdują się następujące obiekty^[5]:

• murowana organistówka z 1 poł. XX w.;
• zespół plebanii, w tym:
  • murowana obora z 1 poł. XX w.,
  • murowana stodoła z 1 poł. XX w.,
• cmentarz katolicki z początku XX w.;
• zagroda nr 36:
  • gliniany dom z 1898 r.,
  • gliniana obora z końca XIX w.,
  • gliniana stodoła z końca XIX w.

Wystrój kościoła jest wpisany do rejestru zabytków ruchomych^[5].

Gospodarka

Wieś posiada typowo rolniczy charakter, większość mieszkańców utrzymuje się z rolnictwa, na terenie miejscowości funkcjonuje 35 gospodarstw rolnych zajmujących łącznie 195 ha gruntów rolnych. W okolicach wsi występują gleby należące do kompleksu żytniego bardzo dobrego oraz kompleksu żytniego dobrego^[8]. Średnia wielkość gospodarstwa Broniszewo wynosi 5,57 ha, co świadczy o znacznym rozdrobnieniu gospodarstw. Większą część upraw stanowią zboża (żyto, pszenżyto, jęczmień, mieszanki zbożowe) oraz łąki i pastwiska.

Na terenie miejscowości brak jest większych zakładów pracy, działalność gospodarcza ogranicza się do handlu oraz drobnej działalności usługowej. Część mieszkańców miejscowości pracuje w KWB Konin (obecnie na terenie gminy Wierzbinek została uruchomiona odkrywka Tomisławice) oraz w zespole elektrowni PAK.

Wieś nie posiada żadnego połączenia autobusowego ani kolejowego, najbliższe przystanki znajdują się w Kalinie oraz Przewozie (około 3 km od Broniszewa).

Oświata

W Broniszewie do 2001 roku funkcjonowała szkoła podstawowa, obecnie uczniowie dowożeni są do Zespołu Gimnazjalno – Szkolnego w Morzyczynie (około 5 km), a budynek po szkole został sprzedany prywatnemu inwestorowi z przeznaczeniem na działalność gospodarczą. Szkoła znana była już w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Pierwotnie umieszczona była w budynku parafialnym, w pobliżu kościoła i była to filia szkoły z Przewozu. Nazywano ją szkołą początkową. W roku 1971 umieszczono ją w budynku wzniesionym na gruntach Wywoźni, na splantowanej morenie czołowej, a obok na działce parafialnej i Lucjana Walczaka – dom nauczyciela. W 1988/9 uczyło się 53 dzieci w siedmiu izbach lekcyjnych. Zatrudnionych było 12 pracowników, stanowisko dyrektora piastował Marian Patyk.

Straż pożarna

W Broniszewie funkcjonuje jednostka OSP^[10], którą powołano w roku 1917 w Ruszkowie. W okresie dwudziestolecia międzywojennego dorobiła się orkiestry, sztandaru i samochodu bojowego, rozpoczęto budowę remizy, na granicy Kalina – Noć. Budowę tę rozebrali Niemcy w czasie wojny. Po wojnie remizę zbudowano w Broniszewie. W roku 1982 jednostce przekazano nowy sztandar.

Zobacz też

• Broniszewo

Przypisy