Bronowice (województwo lubelskie)

Artykuł

51°25′55″N 21°54′46″E

- błąd

38 m

WD

51°28'N, 21°55'E

- błąd

19962 m

Odległość

2140 m

Bronowice
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

puławski

Gmina

Puławy

Liczba ludności (2011)

550[1]

Strefa numeracyjna

81

Kod pocztowy

24-100

Tablice rejestracyjne

LPU

SIMC

0389908

Położenie na mapie gminy wiejskiej Puławy
Mapa konturowa gminy wiejskiej Puławy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Bronowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bronowice”
Położenie na mapie powiatu puławskiego
Mapa konturowa powiatu puławskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bronowice”
Ziemia51°25′55″N 21°54′46″E/51,431944 21,912778

Bronowice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Puławy, przy drodze wojewódzkiej nr 738 i jej odgałęzieniu drodze wojewódzkiej nr 741.

Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego[2]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

Przez Bronowice płynie rzeczka Klikawka, która jest dopływem Wisły. W miejscowości istniał kiedyś zamek wybudowany przez Krzysztofa Firleja, a po jego zburzeniu powstał pałac Herniczków. Do naszych czasów zachowały się tylko schody, na miejscu pałacu zbudowano szkołę, w której w 2010 r. zrobiono boiska. Znajduje się tu też zabytkowy park, w którym pracował ojciec Ewy Szelburg-Zarębiny. Na skrzyżowaniu dróg stoi, postawiony w 1917 roku, pomnik upamiętniający przegląd wojsk Tadeusza Kościuszki podczas wojny[3].

Historia.

Od czasów średniowiecza Bronowice należały do grodów systemu grodów, które strzegły przeprawy przez Wisłę. W XV wieku właścicielem Bronowic, był Warsz Michałowski. W XVI wieku, tereny miejscowości przeszły pod władanie Firlejów. W drugiej połowie XVI wieku, Krzysztof Firlej herbu Lewart – ówczesny właściciel zbudował w tym miejscu siedzibę rodową o charakterze obronnym i założył malowniczy ogród z widokiem na przeciwległy brzeg Wisły.

Od II połowy XVII wieku dobra bronowickie poprzez częstą zmianę właścicieli podupadały i w I połowie XIX wieku z pałacu wybudowanego 200 lat wcześniej pozostała jedynie dwukondygnacyjna wieża mieszkalna określana mianem pałacyku mieszkalnego.

W 1876 r. dobra bronowickie (Bronowice wraz z folwarkami Kajetanów, Łęki i Sarnów) nabył Kazimierz Franciszek Herniczek herbu Kotwicz, syn Stanisława Herniczka z Potoczka i Heleny z Prądzyńskich (córki gen. Ignacego Prądzyńskiego). Około 1880 roku na piwnicach dawnego zamku wzniesiono nowy pałac[4]. Założony w owym czasie park wraz z aleją grabową zachował się do czasów dzisiejszych.

10 kwietnia 1899 r. w domku dworskiego ogrodnika urodziła się Ewa Szelburg-Zarembina, powieściopisarka, poetka, dramaturg, eseistka[5].

Herniczkowie byli ostatnimi właścicielami majątku. Pałac w Bronowicach spłonął w 1945 r. wraz z biblioteką i pamiątkami rodzinnymi[4]. Ostatecznie w 1958 r. ruiny pałacu rozebrano i wybudowano szkołę[6].

Jak głosi legenda, w Bronowicach przeglądu swoich wojsk dokonał Tadeusz Kościuszko. W 1917 roku w setną rocznicę śmierci przywódcy insurekcji kościuszkowskiej społeczeństwo wybudowało pomnik upamiętniający to wydarzenie. Istnieje do dnia dzisiejszego. Obecnie w Bronowicach działa szkoła podstawowa, dwa sklepy spożywczo-przemysłowe i jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. W: Narodowy Spis Powszechny 2011 [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-04-20].
  2. ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  3. ↑ Paweł Nocek, Bronowice - pomnik ku czci Tadeusza Kościuszki, Gmina Puławy, 23 września 2013 [dostęp 2020-11-24] (pol.).
  4. ↑ a b Kazimierz Franciszek Herniczek [w:] Ziemianie polscy XX wieku. Słownik Biograficzny, część 2, Warszawa 1994, s. 75
  5. ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 718.
  6. ↑ Historia szkoły, Szkoła Podstawowa w Bronowicach

Linki zewnętrzne

Gmina Puławy
Sołectwa
Pozostałe miejscowości
Dawne wsie

Herb gminy Puławy

Media użyte na tej stronie