Browar Lubicz

Zespół browaru

nr rej. A-998 z 9.11.1995[1]
Browar Kraków
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. Lubicz 13-17
Typ budynku	budynki przemysłowe
Rozpoczęcie budowy	1840
Położenie na mapie Krakowa Zespół browaru
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Zespół browaru
Położenie na mapie województwa małopolskiego Zespół browaru
50°03′50″N 19°56′56″E/50,063889 19,948889
Strona internetowa

Browar Lubicz (początkowo Browar Johna, później Browar Krakowski i Fabryka Przetworów Słodowych J. Götza i Krakowskie Zakłady Piwowarsko-Słodownicze w Krakowie) – browar funkcjonujący w Krakowie w latach 1840–2001^[2] i ponownie od 2015 roku^[3]. Znajduje się przy ul. Lubicz 13-17 i otoczony jest ogrodem kościoła jezuitów, linią kolejową 91 i ul. Strzelecką.

Historia

Budynek browaru został wzniesiony w 1840 r. w stylu eklektycznym dla Rudolfa Jennego, a po jego śmierci w 1853 r. stał się własnością jego zięcia – Juliusza Augusta Johna, a od 1879 r. jego synów: Alfreda i Hugona. Tzw. Browar Johna był największym browarem w Krakowie, a potem w całej Galicji i słynął z produkcji dobrego piwa nagrodzonego wieloma krajowymi medalami i nagrodami. W tym okresie kompleks browarowy został bogato rozbudowany.

W 1904 r. bracia John sprzedali browar baronowi Janowi Götz-Okocimskiemu i zmienił on nazwę na Browar Krakowski i Fabryka Przetworów Słodowych J. Götza. W tym okresie browar został zmodernizowany, niestety w 1930 r. nastąpił wielki kryzys gospodarczy, który spowodował spadek popytu na piwo. W 1931 r. zmarł Jan Götz, a własność browaru przeszła na jego syna – Antoniego. W 1936 r. w wyniku strajku pracowników i zatrzymania produkcji, browar stracił wielu odbiorców.

Podczas II wojny światowej browar uległ niewielkim zniszczeniom i wznowił produkcję pod koniec 1945 r. Zarządzał nim wówczas Juliusz Komornicki, członek rodziny Götzów.

W 1946 r. nastąpiła nacjonalizacja browaru i zaczął on funkcjonować jako Browar Kraków podporządkowany Centralnemu Zarządowi Przemysłu Fermentacyjnego w Zabrzu. W 1951 r. powstały tu Krakowskie Zakłady Piwowarsko-Słodownicze. W latach 1955–1968 przeprowadzono gruntowną modernizację browaru. Po likwidacji Krakowskich Zakładów Piwowarsko-Słodowniczych w 1968 r. browar wszedł w skład Zakładów Piwowarskich w Okocimiu. Przeprowadzono wówczas kolejne modernizacje – zbudowano jedną z pierwszych w Polsce warzelni blokowych oraz zainstalowano linię rozlewniczą sprowadzoną z NRD.

W 1985 r. zespół zabudowań browaru został wpisany do rejestru zabytków.

W 1988 r. zadbano o podniesienie jakości wyrobów browaru, a piwo „Krak Pils” odnosiło sukcesy na targach krajowych. W latach 90. XX w. dokonano kolejnych modernizacji, lecz ze względu na brak możliwości ekspansji zabytkowego browaru znajdującego się w centrum Krakowa, zdecydowano się na produkcję jedynie piwa „Jasne Mocne”. Ostatecznie w roku 2001, ówczesny właściciel Browaru Okocim, przedsiębiorstwo Carlsberg, zdecydowało zaprzestać produkcji piwa w Krakowie.

W 2015 roku przywrócono funkcjonowanie wyremontowanego browaru^[3].

Aktualny status browaru

Od 6 kwietnia 2006 r. browar jest jednym z obiektów na trasie Krakowskiego Szlaku Techniki. Z historycznych budynków zachowały się: budynek wagi, magazyny, obiekty ekspedycyjne, suszarnia słodu i słodownia, kotłownia z 37-metrowym kominem, budynek w którym znajdowała się maszyna parowa, piwnice fermentacyjne i leżakowe, warzelnia, zespół rezydencjalny, budynki administracyjne i socjalne. Na dziedzińcu wyeksponowano urządzenie do nabijania obręczy na beczki oraz hydrauliczną pompę ciśnieniową.

Przypisy

Bibliografia

• Encyklopedia Krakowa, Antoni HenrykA.H. Stachowski (red.), ElżbietaE. Adamczyk, Warszawa: PWN, 2000, ISBN 83-01-13325-2, OCLC 830213257 .
• Krakowski Szlak Techniki. krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-01)].