Browar Mokrskich w Katowicach
nr rej. A/1506/9 z 13 listopada 1992 roku | |
Wnętrze kompleksu browaru braci Mokrskich | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Typ budynku | zespół zabudowań starego browaru |
Styl architektoniczny | |
Ukończenie budowy | 1880 |
Ważniejsze przebudowy | początek XX wieku |
Pierwszy właściciel | Peter Mokrski |
Kolejni właściciele | Oberschlesische Linderbrauerei Hochberg, Zakład Braci Porębskich S.A. |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°15′49″N 19°05′37″E/50,263611 19,093611 | |
Strona internetowa |
Browar braci Mokrskich w Katowicach − zabytkowy kompleks dawnego browaru, znajdujący się w Katowicach przy ul. ks. bpa Herberta Bednorza 2a−6, na terenie jednostki pomocniczej Szopienice-Burowiec, założony w 1880 roku przez Petera Mokrskiego. Dawny browar zbudowany jest w styku historyzmu ceglanego z cegły klinkierowej[1] Obecnie kompleks ten działa pod marką Browar Factory Centrum, w którym znajdują się biura oraz magazyny na powierzchni około 30 tys. m². Stanowi on siedzibę dla ponad 70 firm[2].
Na wewnętrznym dziedzińcu kompleksu znajduje się zieleniec z rzeźbami, w budynkach kompleksu organizowana jest również działalność artystyczna, a także prezentowana jest ekspozycja sztuki współczesnej[1].
Historia
W 1879 roku mieszkaniec Roździenia[1] – Peter Mokrski zakupili gospodarstwo rolne[3] przy granicy Roździenia z Szopienicami[1] i już w 1880 roku założył on na tej realności[4], na południowym brzegu Brynicy[3], browar składający się z budynku warzelni oraz kotłowni. W 1890 roku[1] został on rozbudowany o obiekty produkcyjne: słodownię, leżakownię i fermentownię. Z początkiem XX wieku wybudowano jeszcze kilka budynków gospodarczych[4]. W tym czasie browar produkował piwo i słód oraz prowadził detaliczną sprzedaż piwa w parku przybrowarnianym, gdzie powstał budynek zakładowej restauracji[4].
W 1912 roku browar odziedziczyli spadkobiercy Petera Mokrskiego, a w sześć lat po tym, tuż po zakończeniu I wojny światowej został wykupiony przez konkurencyjną Oberschlesische Linderbrauerei Hochberg w Zabrzu i Tychach. W wyniku tych zmian własnościowych zaprzestano wytwarzania piwa, a jedynie prowadzono produkcję słodu[1]. W 1923 roku został zakupiony przez Zakład Braci Porębskich Spółka Akcyjna z Krakowa. Zgodnie z umową zakupu nowy właściciel nie miał prawa prowadzić w tych zabudowaniach produkcji piwa. Wobec tego prowadzono tam produkcję słodu, konfekcjonowanie i sprzedaż obcego piwa oraz rozlewnię win i spirytusu[1]. W 1937 roku firmę braci Porębskich postawiono w stan upadłości[4]. W 1942 roku browar został znacjonalizowany, jednak już w 1947 roku adwokat braci Porębskich wystąpił o przywrócenie stanu prawnego sprzed 1939 roku, co też nastąpiło[3].
Do roku 1989 na terenie browaru mieściły się magazyny oraz siedziba firmy ELMET[1], po czym właściciele wypowiedzieli umowę dotychczasowemu użytkownikowi[2] i w 1991 roku sprzedali obiekt Johannowi Brosowi. Zniszczony i częściowo wypalony, odzyskał swoją świetność dzięki przeprowadzonej rewitalizacji, przystosowując obiekt do funkcji biurowych i magazynowych[3]. Adaptacji konserwatorskiej, polegającej na przywróceniu stanu pierwotnego i przystosowaniu do współczesnych wymogów, dokonała grupa osób pod kierunkiem Johanna Brosa i Moniki Pacy. Prace rewitalizacyjne prowadzone są od 1993 roku[1]. Aktualnie browar, pod nazwą Factory Centrum, stanowi siedzibę kilkudziesięciu firm. Dysponuje on powierzchnią użytkową wynoszącą około 30 tys. m²[4].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i Michał Bulsa , Grzegorz Grzegorek, Beata Witaszczyk , Domy i gmachy Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2013, s. 34-35, ISBN 978-83-63780-00-5 .
- ↑ a b Browar Factory Centrum. browarfactorycentrum.pl. [dostęp 2020-10-07]. (pol.).
- ↑ a b c d Śląska Organizacja Turystyczna: Browar Mokrskiego w Katowicach Szopienicach. www.zabytkitechniki.pl. [dostęp 2020-10-07]. (pol.).
- ↑ a b c d e Urząd Miasta Katowice: Browar Mokrskich - Factory Centrum. www.katowice.eu. [dostęp 2020-10-07]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.30 N
- S: 50.125 N
- W: 18.885 E
- E: 19.125 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol zabytku techniki do legendy mapy
Autor: Christophorus ex Silesia, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Zabudowania browaru braci Mokrskich, w Katowicach, w dzielnicy Szopienice przy ul. ks. bpa H. Bednorza 2a-6.
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Katowice - Szopienice-Burowiec. Ulica Obrońców Westerplatte. Browar Mokrskich