Browiniec Polski

Artykuł

50°22′10″N 17°43′46″E

- błąd

39 m

WD

50°22'N, 17°44'E, 50°25'N, 17°45'E

- błąd

2323 m

Odległość

438 m

Browiniec Polski
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0

Kościół filialny Podwyższenia Świętego Krzyża
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Biała

Liczba ludności (2011)

139[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-210[2]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0491162

Położenie na mapie gminy Biała
Mapa konturowa gminy Biała, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Browiniec Polski”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Browiniec Polski”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Browiniec Polski”
Ziemia50°22′10″N 17°43′46″E/50,369444 17,729444

Browiniec Polski (dodatkowa nazwa w j. niem. Probnitz, przed 1918 r. Polnisch Probnitz[3][4]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[5]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Wysoczyzny Bialskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 139 osób[1].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 5 km od granicy z Czechami, na Wysoczyźnie Bialskiej, tuż przy granicy gminy Biała z gminą Lubrza. Należy do Euroregionu Pradziad[6]. Leży na obszarze 405,97 ha. Ma charakter rolniczy. Głównymi uprawami są tutaj buraki cukrowe, rzepak i pszenica[7]. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[8].

Środowisko naturalne

W Browińcu Polskim panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,2 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Browińca Polskiego wynoszą 625 mm. Dominują wiatry zachodnie[9].

Nazwa

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod niemiecką nazwą Polnisch Probnitz[10].

Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod niemiecką nazwą Polnisch Probnitz, a także wymienia nazwy wynotowane z historycznych dokumentów we fragmencie „Das Dorf Polnisch-Probnitz (1379 Polonical Profencz, 1534 Polnisch-Brownitz)[11].

W Spisie miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego wydanym w Katowicach w 1946 wieś wymieniona jest pod polską nazwą Browinek[12]. 9 września 1947 nadano miejscowości polską nazwę Browiniec Polski[13]. 24 listopada 2008 wprowadzono dodatkową nazwę wsi w języku niemieckimProbnitz.

Historia

Pierwsza wzmianka o Browińcu Polskim pochodzi z 1374. Został odnotowany w 1534 roku jako własność feudała[7].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 289 mieszkańców Browińca Polskiego 1 posługiwał się językiem niemieckim, a 288 językiem polskim[14].

W latach 1945–1950 Browiniec Polski należał do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Gostomia[15].

Mieszkańcy

Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Goloki[16].

Zabytki

(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Kaplica-dzwonnica

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisana jest[17]:

  • kaplica-dzwonnica, z XVIII/XIX w.

Kultura

W Browińcu Polskim działa Niemieckie Koło Przyjaźni (Deutscher Freundeskreis) – oddział terenowy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim[18].

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 90 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Andrzej Dereń: Ślązacy nie walczą o śląskie nazwy swoich miejscowości. [dostęp 2009-04-16].
  4. Polnisch Probnitz w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich Tom VIII, s. 599.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-08-16].
  7. a b Browiniec Polski – Urząd Miejski w Białej, biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-16].
  8. Bank Danych o Lasach – Mapa, bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  9. Klimat: Browiniec Polski: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-08-16].
  10. Knie 1830 ↓, s. 594.
  11. Felix Triest 1865 ↓, s. 1094.
  12. P. Wicik: Spis miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego, tudzież podział administracyjny województwa na powiaty, gminy i gromady. Katowice: 1946, s. 13.
  13. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 września 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778).
  14. Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73.
  15. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
  16. Robert Hellfeier, Chrzelicka mowa? cz. I, „Panorama Bialska”, Rafał Magosz – redaktor naczelny, 6 (279), Biała: Gminne Centrum Kultury, czerwiec 2018, s. 8, ISSN 1232-7352.
  17. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 102. [dostęp 2013-01-08].
  18. DFK Browiniec / Probnitz

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
2011-09 Browiniec Polski 06.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Browiniec Polski (dodatkowa nazwa w j. niem. Probnitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała.
Prudnik County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Prudnik County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.56 N
  • S: 50.25 N
  • W: 17.43 E
  • E: 18.06 E
2011-09 Browiniec Polski 07.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Browiniec Polski (dodatkowa nazwa w j. niem. Probnitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała.
Biała (gmina w województwie opolskim) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map gmina Biała, Poland.