Brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych

Zainfekowane jabłka ze sporodochiami
Mumie jabłek porażonych przez moniliozę

Brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych, monilioza – grzybowa choroba roślin wywoływana przez paciornicę owocową (Monilinia fructigena)[1].

Objawy

Choroba ta występuje głównie na jabłoniach i gruszach, ale M. fructigena atakuje także ponad 40 innych gatunków roślin. Ważniejsze z nich to: morela, czereśnia, wiśnia, śliwa, brzoskwinia[2]. M. fructigena atakuje głównie owoce. Na zainfekowanych przez nią owocach jabłoni czy gruszy tworzą się brunatne plamy gnilne, które szybko powiększają się. Na plamach tych widoczne są żółtokremowe brodawki o średnicy 1-3 mm, zwykle ułożone koncentrycznie. Są to sporodochia, na których bezpłciowo powstają zarodniki konidialne. Plamy na owocach rozrastają się, zajmują w końcu całą powierzchnię, a owoce gniją i kurczą się. Niektóre z nich spadają, niektóre pozostają na drzewie. Te ostatnie wysychają i powstają z nich tzw. mumie. Przerośnięte są one grzybnią. Czasami mumie przylepiają się do gałązki drzewa, wówczas również gałąź zostaje zainfekowana[1].

Przy sprzyjających grzybowi warunkach (duża wilgotność i wysoka temperatura), M. fructigena atakuje także kwiaty, krótkopędy oraz gałęzie jabłoni i gruszy. Zainfekowane kwiaty brunatnieją, gniją i obumierają. Na zainfekowanych pędach powstają nekrotyczne plamy ze sporodochiami, ale mniejszymi, niż na owocach. Powyżej miejsca infekcji pędy obumierają[1].

Profilaktyka i zwalczanie

Zapobieganie rozszerzaniu się brunatnej zgnilizny drzew ziarnkowych polega na niszczeniu zainfekowanych owoców. Należy zniszczyć zarówno mumie owoców pozostałe na drzewach, jak i wszystkie zainfekowane owoce opadłe na ziemię. Chore pędy należy wycinać i spalić. Zapobieganie polega także na zwalczaniu owadów uszkadzających skórkę owoców[1].

Chemicznie zwalcza się chorobę przez opryskiwanie drzew fungicydami układowymi. Wykonuje się je po czerwcowym opadzie zawiązków owoców, przed zbiorem owoców, a także po gradobiciu, które uszkadza owoce. Stosowana w sadach chemiczna ochrona przed parchem jabłoni i parchem gruszy ogranicza także brunatną zgniliznę drzew ziarnkowych[1].

Przypisy

  1. a b c d e Marek Grabowski: Choroby drzew owocowych. Kraków: Wyd. Plantpress, 1999. ISBN 83-85982-28-0.
  2. The methods in this protocol are being updated to incorporate new tests developed to separate M. fructigena from recently described species.. [dostęp 2015-05-29].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Monilióza 5796.JPG
Autor: I.Sáček, senior, Licencja: CC0
monilióza, jabloň, mumifikovaný plod
Monilia fructigena, 2006-08-24.jpg
(c) Algirdas at the Lithuanian language Wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Sodinė monilija (Monilia fructigena) Foto: Algirdas, 2006 m. rugpjūčio 24 d., Lietuva