Brunet wieczorową porą

Brunet wieczorową porą – polski film fabularny (komedia kryminalna) w reżyserii Stanisława Barei z 1976 roku, na podstawie scenariusza napisanego ze Stanisławem Tymem.

Fabuła

Film jest komedią satyryczną, w której bohater Michał Roman zostaje uwikłany w wiele absurdalnych sytuacji. Niezwykłe przepowiednie Cyganki pojawiającej się w jego domu, których początkowo nie bierze na poważnie, zaczynają się jednak spełniać. Najpoważniej brzmi przepowiednia, że ma zabić bruneta, który wieczorem pojawi się w jego mieszkaniu. Wraz z przyjacielem starają się zapobiec nieuchronnej zbrodni. Aby zapobiec zbliżającemu się nieszczęściu, bohater opuszcza dom. Przeznaczenie jednak go dosięga – wszystko wskazuje na to, że przypadkowo zostaje zabójcą mężczyzny, Dzidka Krępaka, który pojawił się w jego domu. Mimo różnych przeciwności losu bohaterowi udaje się wykryć rzeczywistego mordercę.

Obsada

Źródło^[3][2]:

Kwestia z filmu okazana podczas promocji 33. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni 2008

Produkcja

Tytuł filmu nawiązuje do słów o „spotkaniu z brunetem wieczorową porą” wypowiadanych przez wróżącą Cygankę w powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza Drugie życie doktora Murka (1936)^[4].

Konspekt filmu przygotowany został przez Stanisława Bareję, natomiast scenopis powstawał we współpracy ze Stanisławem Tymem, który był autorem większości dialogów i skeczowych scen. Scenopis razem opracowywali w Goławicach, w domu Barei. W trakcie tej pracy między autorami scenariusza doszło do konfliktu. Według Tyma końcowa wersja była niedopracowana, przez co zastąpił on swoje nazwisko pseudonimem Andrzej Kill^[5]. Brunet wieczorową porą jest satyrą wobec rzeczywistości PRL, ukazującą ówczesną partaninę i ordynarność^[6]. Intencją reżysera było, podobnie jak we wcześniejszych komediach (Poszukiwany, poszukiwana, Nie ma róży bez ognia) przeciwstawienie życiowo niespełnionego inteligenta otaczającym go cwaniakom^[7].

Do epizodycznych skeczowych scenek, które przeplatają się z główną fabułą filmu, wykorzystano talenty takich aktorów, jak Bohdan Łazuka, Zdzisław Maklakiewicz, Jan Himilsbach, Jan Kobuszewski i Józef Nalberczak^[8]. Podobnie jak w innych filmach Barei występowały osoby, które odgrywały samych siebie – prezenterzy telewizyjni Jan Suzin i Krystyna Loska, a role kilku funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej zagrali milicjanci^[9].

Motywem muzycznym filmu jest przewijająca się w wielu sekwencjach piosenka Cygańska jesień w wykonaniu Anny Jantar, do której muzykę skomponował Waldemar Kazanecki. Autorami tekstu piosenki byli Janusz Kondratowicz i Jonasz Kofta^[10].

Odbiór

Barei zarzucano między innymi, że w filmie propaguje pijaństwo (wątek spożywania alkoholu w fabule jest silnie wyeksponowany)^[11]. Krytycy filmu byli jednak przychylniejsi reżyserowi w porównaniu z atakami na jego wcześniejsze produkcje. Stanisław Wyszomirski w „Expressie Wieczornym” określił Bareję mianem „najbardziej kontrowersyjnego reżysera w Polsce”. Część krytyków dostrzegała jego intencje ukazania bylejakości i absurdów. W ciągu roku od premiery film obejrzało 970 655 widzów^[12].

Przypisy

Bibliografia

• TadeuszT. Dołęga-Mostowicz TadeuszT., Drugie życie doktora Murka, Fundacja NowoczesnaF.N. Polska (red.), [Warszawa]: Fundacja Nowoczesna Polska, 2015, 16}, ISBN 978-83-288-0190-5 .
• MaciejM. Replewicz MaciejM., Stanisław Bareja. Król krzywego zwierciadła, Poznań: Zysk i S-ka, 2009, ISBN 978-83-7506-387-5 .

Linki zewnętrzne

• Brunet wieczorową porą w bazie IMDb (ang.)
• Brunet wieczorową porą w bazie Filmweb
• Zdjęcia z filmu Brunet wieczorową porą w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”