Brynzolamid

Brynzolamid

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) (4R)-4-(etyloamino)-2-(3-metoksypropylo)-1,1-diokso-3,4-dihydrotieno[3,2-e]tiazyno-6-sulfonamid
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C12H21N3O5S3
Masa molowa	383,51 g/mol
Wygląd	proszek barwy białej do beżowej[1]
Identyfikacja
Numer CAS	138890-62-7
PubChem	68844
DrugBank	DB01194
SMILES CCNC1CN(S(=O)(=O)C2=C1C=C(S2)S(=O)(=O)N)CCCOC
InChI InChI=1S/C12H21N3O5S3/c1-3-14-10-8-15(5-4-6-20-2)23(18,19)12-9(10)7-11(21-12)22(13,16)17/h7,10,14H,3-6,8H2,1-2H3,(H2,13,16,17)/t10-/m0/s1 InChIKey HCRKCZRJWPKOAR-JTQLQIEISA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie nierozpuszczalny w innych rozpuszczalnikach metanol: bardzo dobrze etanol: dobrze DMSO: ≥10 g/l Temperatura topnienia 131 °C[2] logP -1,8
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS (na podstawie podanej karty charakterystyki). Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według europejskich kryteriów (na podstawie podanej karty charakterystyki). Numer RTECS XJ9095055
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	S01 EC04
Stosowanie w ciąży	kategoria C
Farmakokinetyka Działanie obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe Okres półtrwania 111 dni Wiązanie z białkami osocza i tkanek ~60% Metabolizm tkankowy Wydalanie 60% z moczem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania miejscowo

Brynzolamid (łac. Brinzolamidum) – inhibitor anhydrazy węglanowej, stosowany w leczeniu chorób przebiegających ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym.

Mechanizm działania

Anhydraza węglanowa jest enzymem ogólnoustrojowym, którego działanie polega na katalizowaniu odwracalnej reakcji tworzenia kwasu węglowego z wody i dwutlenku węgla. Zahamowanie tego enzymu w wyrostkach rzęskowych w oku prowadzi do zmniejszenia wydzielania cieczy wodnistej, prawdopodobnie wskutek spadku stężenia jonów wodorowęglanowych (HCO₃^-) i sodowych. Dochodzi tym samym do obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego^[3], które jest jednym z głównych czynników patogenetycznych przyczyniających się do uszkodzenia nerwu wzrokowego, a tym samym ograniczenia pola widzenia w przebiegu jaskry. Działanie pojedynczej dawki leku utrzymuje się 5–7 dni.

Farmakokinetyka

Brynzolamid wchłania się z miejsca podania w bardzo niewielkim stopniu (stężenie metabolitów poniżej granicy wykrywalności). Ze względu na duże powinowactwo do anhydrazy węglanowej, lek kumuluje się w krwinkach czerwonych, gdzie utrzymuje względnie stałe stężenie przez ok. 24 tygodnie^[4]. Brynzolamid wiąże się z białkami osocza w ok. 60%. Tylko 20% podanej dawki jest metabolizowane, głównie do N-dezetylobrynzolamidu oraz N-demetoksypropylowych i O-demetylowych pochodnych, a następnie wydalane z moczem. Badania wykazały, że N-dezetylobrynzolamid również jest inhibitorem anhydrazy węglanowej oraz kumuluje się w erytrocytach.

Wskazania

Brynzolamid stosowany jest w leczeniu zwiększonego ciśnienia wewnątrzgałkowego w przypadku:

• jaskry z otwartym kątem przesączania,
• nadciśnienia ocznego.

Lek może być stosowany zarówno w monoterapii, gdy doustne β-blokery są nieskuteczne lub niewskazane, jak i w leczeniu złożonym razem z β-blokerami lub pochodnymi prostaglandyn.

Przeciwwskazania

Lek nie powinien być podawany w następujących przypadkach:

• gdy występuje nadwrażliwość na brynzolamid, inne sulfonamidy lub jakikolwiek inny składnik preparatu (w tym na chlorek benzalkonium),
• kwasica hiperchloremiczna,
• ciężkie zaburzenia czynności wątroby i nerek,
• jaskra z wąskim kątem przesączania (ze względu na brak badań),
• ciąża i karmienie piersią.

Nie należy zakraplać preparatu podczas noszenia soczewek kontaktowych.

Ostrzeżenia specjalne

Należy starannie monitorować chorych leczonych brynzolamidem, u których występują uszkodzenia rogówki związane np. z cukrzycą lub stosowaniem soczewek kontaktowych.
Chlorek benzalkoniowy, powszechnie stosowany konserwant preparatów okulistycznych, może powodować keratopatię punktowatą lub wrzodziejącą toksyczną keratopatię. Chlorek benzalkoniowy może również odbarwiać soczewki kontaktowe.

Interakcje

Ze względu na to, że brynzolamid wchłania się z miejsca podania, należy wziąć pod uwagę ryzyko wystąpienia interakcji między preparatem a inhibitorami anhydrazy węglanowej podawanymi doustnie. Istnieją doniesienia o wystąpieniu zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej podczas jednoczesnego stosowania brynzolamidu i doustnych inhibitorów anhydrazy węglanowej.

Działania niepożądane

Badania kliniczne wykazały, że do najczęstszych objawów niepożądanych należą:

• zaburzenia narządu wzroku – zapalenie powiek, ból i suchość, przekrwienie, uczucie obecności ciała obcego, świąd, obecność wydzieliny,
• zaburzenia smaku – uczucie goryczy w ustach, zmiany w odczuwaniu smaków, suchość w ustach,
• zaburzenia widzenia (przejściowe; pojawiające się zaraz po zakropleniu leku i trwające do kilku minut),
• bóle głowy.

Większość działań ubocznych związana jest z ogólnoustrojowym oddziaływaniem brynzolamidu, który w niewielkiej ilości wchłania się z miejsca podania. Są więc one analogiczne do tych wywoływanych przez doustne inhibitory anhydrazy węglanowej i najczęściej obejmują objawy ze strony:

• przewodu pokarmowego (bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka),
• układu nerwowego (senność, zawroty głowy, parestezje, szum w uszach),
• układu oddechowego (kaszel, duszność, katar).

Poza tym, bardzo rzadko, wystąpić mogą: reakcje alergiczne, upośledzenie wzwodu, zaburzenia pracy serca, ból w okolicach nerek i/lub w klatce piersiowej, osłabienie mięśni, zmęczenie i apatia, obniżenie nastroju, koszmary senne, spadek libido, bezsenność, nerwowość. Istnieją doniesienia świadczące o tym, że brynzolamid powoduje statystycznie istotne zwiększenie grubości rogówki oraz wpływa na naturalny kolor tęczówki.

Preparaty

• Azopt (producent: Alcon) – wkraplacz o pojemności 5 lub 10 ml, zawierający zawiesinę bryznolamidu w ilości 10 mg/ml.

Przypisy

Bibliografia

• Jan Kazimierz ( -1997) Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska, Robert Adamowicz: Leki współczesnej terapii. Wyd. 17. Warszawa: Split Trading, 2005. ISBN 83-85632-82-4.
• Charakterystyka Produktu Leczniczego Azopt (pol.). [dostęp 2009-03-19].