Brzeźnica (województwo opolskie)

Brzeźnica
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0

Widok wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Biała

Liczba ludności (2011)

256[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-220[2]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0491179

Położenie na mapie gminy Biała
Mapa konturowa gminy Biała, w centrum znajduje się punkt z opisem „Brzeźnica”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Brzeźnica”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Brzeźnica”
Ziemia50°26′45″N 17°41′36″E/50,445833 17,693333

Brzeźnica (dodatkowa nazwa w j. niem. Bresnitz; Brese (1938-1945)[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Biała.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 256 osób[1].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 13 km od granicy z Czechami, w zachodniej części Kotliny Raciborskiej. Należy do Euroregionu Pradziad[5]. Ma charakter rolniczy. Głównymi uprawami są tutaj ziemniaki, pszenica i pszenżyto. Mało buraka cukrowego ze względu na niską klasę gleby[6]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Biała.

Środowisko naturalne

W Brzeźnicy panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Brzeźnicy wynoszą 608 mm. Dominują wiatry zachodnie[7].

Nazwa

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod polską nazwą Brześnica oraz nazwą zgermanizowaną Brzesnitz[8]. Topograficzny słownik Prus z 1835 roku notuje wieś pod polską nazwą Brześnica, a także zgermanizowaną Brzeznitz[9].

Ze względu na polskie pochodzenie nazistowska administracja III Rzeszy zmieniła nazwę na nową, całkowicie niemiecką Brese[3]. 1 czerwca 1948 r. nadano miejscowości, wówczas administracyjnie związanej z Górką Prudnicką, polską nazwę Brzeźnica[10].

Historia

Krzyż pokutny w Brzeźnicy

Pierwsza wzmianka o Brzeźnicy pochodzi z 1384. W czasach średniowiecza wieś składała się z małej osady i folwarku. Od XVI wieku należała do majątku zamku w Chrzelicach. Hodowano w niej owce[6].

W 1884 we wsi zbudowano szkołę ewangelicką[6].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 416 mieszkańców Brzeźnicy 15 posługiwało się językiem niemieckim, a 401 językiem polskim[11]. Podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnionych do głosowania było 374 mieszkańców. Głosowało 370 osób z czego 351 opowiedziało się za przynależnością tej wsi do Państwa Niemieckiego[12].

W latach 1945–1950 Brzeźnica należała do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisana jest[13]:

  • kaplica-dzwonnica, z 1852 r. – XIX w., stoi w centrum wsi.

Kultura

W Brzeźnicy działa Niemieckie Koło Przyjaźni (Deutscher Freundeskreis) – oddział terenowy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim[14].

Sport i turystyka

We wsi znajdują się: boisko piłkarskie oraz agroturystyka: stadnina koni, paintball. Przez wieś przebiega trasa rowerowa PTTK nr 262 Z[6].

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 96 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Konstanty Prus: Spis nazw miejscowości Śląska Opolskiego. Katowice: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego, 1939, s. 22.
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-08-16].
  6. a b c d Brzeźnica – Urząd Miejski w Białej, biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-16].
  7. Klimat: Brzeźnica: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-08-16].
  8. Knie 1830 ↓, s. 74.
  9. J.G. Muller 1835 ↓, s. 454.
  10. Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363).
  11. Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73.
  12. Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W, web.archive.org, 29 stycznia 2017 [dostęp 2020-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-29].
  13. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 102. [dostęp 2013-01-08].
  14. DFK Brzeźnica / Bresnitz

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Biała (gmina w województwie opolskim) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map gmina Biała, Poland.
Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Prudnik County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Prudnik County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.56 N
  • S: 50.25 N
  • W: 17.43 E
  • E: 18.06 E
Brzeznica stone cross 2014 P02.JPG
Autor: Pnapora, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krzyż pokutny w Brzeźnicy
2011-07 Brzeźnica 3.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Brzeźnica (dodatkowa nazwa w j. niem. Bresnitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała.