Brzozów Stary

Artykuł

52°17′58″N 20°2′16″E

- błąd

38 m

WD

52°18'N, 20°3'E

- błąd

2295 m

Odległość

880 m

Brzozów Stary
wieś

Cmentarz
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

sochaczewski

Gmina

Iłów

Liczba ludności (2011)

586[1][2]

Strefa numeracyjna

24

Kod pocztowy

96-521[3]

Tablice rejestracyjne

WSC

SIMC

0566575[4]

Położenie na mapie gminy Iłów
Mapa konturowa gminy Iłów, na dole znajduje się punkt z opisem „Brzozów Stary”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Brzozów Stary”
Położenie na mapie powiatu sochaczewskiego
Mapa konturowa powiatu sochaczewskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Brzozów Stary”
Ziemia52°17′58″N 20°02′16″E/52,299444 20,037778

Brzozów Stary – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Iłów[4][5].

Pomnik armii "Poznań" i "Pomorze" znajdujący się na cmentarzu w Brzozowie Starym
Pomnik cichociemnych

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Miejscowość Brzozów pochodzi od nazwiska starego rodu szlacheckiego Brzozowski (hrabia papieski) herbu Bylina. O zacności rodu świadczy fakt, iż herb Bylina pochodzi z okresu panowania króla z dynastii Piastów i powstał na przełomie XI/XII wieku. Herbem pieczętowało się 15 rodów. Jak głoszą stare księgi, jeden z rodu z niesłychanej siły słynął: „Marcin Brzozowski z Ziemi Gostyńskiej z beczką piwa pełną tańcował”.

II wojna światowa

Brzozów Stary jest miejscem, gdzie zginęli pierwsi cichociemni na polskiej ziemi. Zrzut miał miejsce w nocy 27/28 XII 1941 – akcja nosiła kryptonim „Jacket”. [6] Osoby przerzucone do kraju podczas tego zrzutu:[7]
dowódca por. naw. Mariusz Wodzicki
rtm. Marian Jurecki "Orawa"
mjr dypl. Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz"
kpt. Alfred Paczkowski "Wania"
kpt. Andrzej Świątkowski "Amurat"
ppor. Tadeusz Chciuk "Celt" – kurier Delegatury Rządu na Kraj
kpr. Wiktor Strzelecki "Buka" – kurier Delegatury Rządu na Kraj

W walce z Niemcami nazajutrz po skoku zginęli rtm. Marian Jurecki "Orawa" i por. inż. arch. Andrzej Świątkowski "Amurat".

Podczas tego zrzutu zostały do kraju przerzucone osoby, które dostarczyły plan wykonania sztandaru dla 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej[8].

Przypisy

  1. ↑ Wieś Brzozów Stary w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-03-08] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 99 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Za stroną https://web.archive.org/web/20131215001559/http://www.grom.mil.pl/cichociemni_pliki/CICHOCIEMNI.HTM
    W nocy z 27 na 28 grudnia 1941 r. skoczył do Polski Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz", Alfred Paczkowski "Wania" oraz dwaj inni kurierzy. Po wylądowaniu spadochroniarze zostali zatrzymani przez żandarmów.Niemcy nie rewidowali zatrzymanych, prowadzili, broń trzymali w pogotowiu, pies szedł krótko na smyczy. Skoczkowie ochłonęli ze zdumienia wywołanego spotkaniem. Byli już w środku budynku. W izbie choinka. Stanęli pod ścianą, z podniesionymi rękami. "Wania" był pierwszy z brzegu. Żołnierz podszedł do niego od tyłu z zamiarem przeprowadzenia rewizji, dotknął skoczka. Dłońmi złożonymi jak do modlitwy otrzymał cios w szyję. Zatoczył się. Nie było na co czekać. Na strzelnicy broń wyciągało się zza paska spodni, po wylądowaniu przełożyli pistolety z kieszeni kombinezonu do kieszeni płaszczy, a może i wcisnęli za pasek na brzuchu. Ryzykowna decyzja podjęta zapewne intuicyjnie jako, być może, najlepsze wyjście z sytuacji: mimo przewagi dać się zaprowadzić z otwartego pola do budynku, gdzie mogło być wielu Niemców, teraz się opłaca. Odwracali zagrożenie: mieli za sobą i zaskoczenie przeciwnika, i własną szybkość, i dobrą szkołę strzelecką. "Wania" pierwszy oddał dwa strzały. Odległość, powiadał, tak mała, że strumień powietrza z przebitych płuc uczułem na twarzy. [...] Któryś wskoczył do sąsiedniego pokoju. [...] Pobladły żołnierz za biurkiem.[...] Niemiec nie zdążył sięgnąć po broń. [...] Wybiegli z budynku, na ganku przed gmachem wartownik cisnąwszy karabin o deski zaczął uciekać. Ktoś chwycił jego broń, przykląkł i strzelił. [...]
  7. ↑ Skład osobowy na podstawie strony https://web.archive.org/web/20120407154948/http://www.powstanie-warszawskie-1944.pl/cichociemni.htm
  8. ↑ Na podstawie strony https://web.archive.org/web/20091107025500/http://arnhem1944.civ.pl/historia_sznadar.htm
Gmina Iłów
Wsie
Integralne
części wsi
  • Dawidów
  • Dębowiec
  • Kamieńszczyzna
  • Klonów
  • Mały Uderz
  • Nastole-Giżyce
  • Nowa Kępa Bieniewska
  • Nowa Stegna
  • Nowy Uderz
  • Olszów
  • Ostrowce
  • Przemysłów
  • Skarżynek
  • Stara Stegna
  • Stoczek
  • Targaszew
  • Uderz-Łąki
  • Zacisze

Herb gminy Iłów

Media użyte na tej stronie

Iłów (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Iłów, Polska
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat sochaczewski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu sochaczewskiego, Polska
Pomnik brzozow stary.jpg
(c) MaxZKS, CC-BY-SA-3.0
Pomnik żołnierzy armii "Poznań" i "Pomorze" w Brzozowie Starym
Cmentarz brzozowstary.jpg
(c) MaxZKS, CC-BY-SA-3.0
Cmentarz w Brzozowie Starym
Pomnik cichociemnych w Brzozowie Starym.jpg
Autor: Pikador, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik w Brzozowie Starym upamiętniający cichociemnych poległych w walce w grudniu 1941 roku na terenie wsi