Brzozówka (gmina)

Brzozówka
gmina wiejska
1867-1954[1]
Państwo

 PRL

Województwo

1919–39: lubelskie (II RP)
1945–54: lubelskie

Powiat

1919–39: janowski
1945: janowski
1945–54: kraśnicki

Data powstania

1 stycznia 1867

Data likwidacji

29 września 1954

Siedziba

Brzozówka
Polichna

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

25

brak współrzędnych
Portal Polska

Brzozówka (od 1973 Szastarka) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] w woj. lubelskim. Siedzibą gminy była Brzozówka, a następnie Polichna[3].

Gmina Brzozówka wymieniona jest w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego jako jedna z 13 gmin powiatu janowskiego (stan na rok 1879)[4]. W 1874 roku do gminy Brozówka włączono obszar zniesionej gminy Stróża[5][6][7].

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego. 17 lutego 1926 roku z części gminy Brzozówka (oraz z części gminy Chrzanów) utworzono gminę Batorz[8].

Do 1933 roku ustrój gminy Brzozówka kształtowało zmodyfikowane prawo zaborcze[9]. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu lubelskiego (w Generalnym Gubernatorstwie). Po wyzwoleniu powołano do życia Radę Narodową w Brzozówce na mocy statutu z dnia 1 stycznia 1944 roku[10]. 9 sierpnia 1945 roku zniesiono powiat janowski a z jego obszaru utworzono powiat kraśnicki[11]. Po wojnie przeniesiono też siedzibę gminy z Brzozówki do Polichny[9].

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Brzozówka składała się z 25 gromad: Antolin, Blinów cz. I, Blinów cz. II, Brzozówka kolonia, Brzozówka wieś, Karpiówka, Kwiatkowice, Majdan Obleszcze, Moczydła Nowe, Moczydła Stare, Pasieka, Polichna Dolna kolonia, Polichna Dolna wieś, Polichna Górna kolonia, Polichna Górna wieś, Słodków cz. I, Słodków cz. II, Słodków cz. III, Struża kolonia, Struża wieś, Szastarka, Wierzchowiska cz. I, Wierzchowiska cz. II, Wojciechów kolonia i Wojciechów wieś[12][13].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[14]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy o nazwie Brzozówka nie przywrócono, utworzono natomiast jej odpowiednik, gminę Szastarka[15][16].

Przypisy

  1. ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. ↑ do 28 września 1954 roku
  3. ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. ↑ powiat janowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 419.
  5. ↑ Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
  6. ↑ Powiat janowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 419.
  7. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom IV - Województwo Lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
  8. ↑ Dz.U. z 1926 r. nr 17, poz. 96
  9. ↑ a b Akta gminy Brzozówka - Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Kraśniku. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  10. ↑ Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74
  11. ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 26, poz. 159
  12. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  13. ↑ Dz. Urz. WRN w Lublinie, Nr 3, poz. 7, 1953
  14. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  15. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  16. ↑ fragmenty gminy Brzozówka znajdują się obecnie także w gminie Kraśnik


Powiat janowski (1867–1945 i 1956–75)
Przynależność wojewódzka
Miasta
(1867–1945 → i 1956–75)
Gminy wiejskie
(1867–1945 → i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
Powiat kraśnicki (1945–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(← 1945–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).