Bułgarski Kościół Prawosławny (Synod alternatywny)

Bułgarski Kościół Prawosławny (Synod alternatywny) – niekanoniczna prawosławna struktura kościelna uznająca się za prawdziwego kontynuatora tradycji Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego.

W 1992 sześciu biskupów Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego na czele z metropolitą newrokopskim Pimenem ogłosiło patriarchę Maksyma uzurpatorem tronu patriarszego. Podstawą dla tego twierdzenia był fakt, iż wybór Maksyma w 1971 miał miejsce na w pełni kontrolowanym przez władze państwowe soborze lokalnym, został zatem zdaniem protestujących dokonany wbrew kanonom cerkiewnym. Patriarcha został również oskarżony o współpracę ze służbami bezpieczeństwa obalonego systemu[1]. Twierdzenia Pimena i jego zwolenników zostały odrzucone przez większość bułgarskich biskupów prawosławnych. Patriarcha pozostał na urzędzie, natomiast Pimen i popierający go biskupi wystąpili z Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego i powołali własną strukturę o tej samej nazwie. Nieformalnie są określani jako Synod alternatywny[2]. Na jego czele – jako nieuznawany przez żaden kanoniczny Kościół prawosławny patriarcha – stanął w 1996 Pimen[1]. Po jego śmierci w 1999 zwierzchnikiem Synodu został Innocenty (niekanoniczny metropolita Sofii), a w 2005 – niekanoniczny metropolita Płowdiw Borys.

Do 2002 Synod alternatywny cieszył się poparciem bułgarskich partii demokratycznych, natomiast zwolennikami patriarchy Maksyma byli postkomuniści[1]. Po tym roku Synod zaczął zdecydowanie tracić wpływy, obecnie identyfikuje się z nim bliżej nieokreślona mniejszość prawosławnych Bułgarów[3]. W 2004 władze Bułgarii, powołując się na niemożliwość działania w jednym państwie dwóch struktur religijnych o tej samej nazwie, siłą odebrała Synodowi alternatywnemu wszystkie przejęte przezeń wcześniej budynki sakralne[2].

22 stycznia 2009 Europejski Trybunał Praw Człowieka nakazał wycofanie tej decyzji[3]. Patriarcha Maksym zadeklarował jednak, iż nie wykona wyroku i zyskał poparcie premiera kraju[4] oraz innych kanonicznych Kościołów prawosławnych[5]. Od marca 2009 prowadzone są negocjacje między Bułgarskim Kościołem Prawosławnym a Synodem alternatywnym, które mają na celu likwidację rozłamu[6].

W 2012 zwierzchnik Kościoła, metropolita Innocenty (Petrow), zapowiedział chęć powrotu do kanonicznego Patriarchatu Bułgarii[7]. Synod Kościoła przyjął jego prośbę i mianował go biskupem krupniskim, wikariuszem metropolii starozagorskiej[8].

Przypisy