Budynek łazienek Teodozji Majewskiej

Budynek łazienek Teodozji Majewskiej
Symbol zabytku nr rej. 9 z 1.07.1965[1]
Ilustracja
Budynek łazienek Teodozji Majewskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Bednarska 2/4

Architekt

Alfons Kropiwnicki

Rozpoczęcie budowy

1832

Ukończenie budowy

1835

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek łazienek Teodozji Majewskiej”
Ziemia52°14′45,172″N 21°01′13,350″E/52,245881 21,020375

Budynek łazienek Teodozji Majewskiej[2], Dom Łaziebny[3]klasycystyczny budynek łaźni znajdujący się przy ul. Bednarskiej 2/4 u zbiegu z ulicą Dobrą.

Siedziba Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego i Akademickiego Radia Kampus.

Historia

Budynek łaźni, zaprojektowany przez Alfonsa Kropiwnickiego, został wzniesiony w latach 1832–1835 z inicjatywy rodziny Stanisława Majewskiego. Majewski należał do wynalazców handelków, czyli sklepów winno-kolonialnych z małą restauracyjką na zapleczu. Dawniej znajdowała się tu łaźnia parowa na kilkanaście osób oraz gabinety z jednoosobowymi łaźniami parowymi. Wodę czerpano z Wisły i oczyszczano w filtrach. Można było wziąć w niej różnorodne kąpiele (ziołowe, żelazne, siarczane), mieściła się tu także jadłodajnia. Łaźnia została wzniesiona przez Teodozję Majewską. Architektonicznie nawiązywała do budynku Komory Wodnej znajdującej się na Pradze, po drugiej stronie zaczynającego się obok mostu łyżwowego, jednak niesłusznie jest uważana za jego odpowiednik[4].

Charakterystycznym elementem budynku jest płaskorzeźba Porwanie Prozerpiny przez Posejdona autorstwa Pawła Malińskiego umieszczona w tympanonie[3] .

Obok budynku wzniesiono niewielką oficynę, frontem do Wisły. Teodozja Majewska zmarła w 1881, przekazując łaźnię swym dzieciom.

Budynek został częściowo zniszczony podczas II wojny światowej[3]. Po wojnie odrestaurowano fasadę, ale za nią powstał nowy budynek. W latach 1954–1973 w budynku znajdowały się szkoły, m.in. obecna Szkoła Podstawowa nr 41 im. Stanisława Staszica[5]. Potem wiele lat działał w nim warszawski Ośrodek Kształcenia Ideologicznego PZPR.

W 1965 budynek został wpisany do rejestru zabytków[1].

W latach 1989–2013 w budynku mieściło się I Społecznego Liceum Ogólnokształcącego im. Jam Saheba Digvijay Sinhji[6]. Od 2005 jest on siedzibą Akademickiego Radia Kampus.

W pierwszej połowie 2015 roku budynek został odrestaurowany i stał się siedzibą Instytutu Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Od września 2016 roku, po przekształceniu Instytutu Dziennikarstwa, jest siedzibą Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii.

W 2019 Uniwersytet Warszawski ogłosił konkurs na nowy budynek dydaktyczny u zbiegu ulic Bednarskiej, Dobrej, Nowy Zjazd i Wybrzeże Kościuszkowskie, który zostanie połączony z budynkiem łaźni Teodozji Majewskiej[7].

Przypisy

  1. a b Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 30 września 2020 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 25. [dostęp 2020-12-09].
  2. Jarosław Zieliński: Ulica Bednarska. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 1997, s. 27–28. ISBN 83-85584-51-X.
  3. a b c Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 49.
  4. Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 16.
  5. Historia szkoły. [w:] Zespół Szkół nr 69 w Warszawie [on-line]. [dostęp 2014-07-07].
  6. Małgorzata Omilanowska, Katarzyna Uchowicz: POW. Ilustrowany atlas architektury Powiśla. Warszawa: Fundacja Centrum Architektury, 2017, s. 26. ISBN 978-83-943750-8-9.
  7. Michał Wojtczuk. Kampus sięgnie bulwarów. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 25 lipca 2019. 

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Łaźnia Teodozji Majewskiej w Warszawie 2016.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Łaźnia Teodozji Majewskiej przy ul. Bednarskiej 2/4 w Warszawie