Budynek Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu

Budynek Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych
w Toruniu
Symbol zabytku nr rej. A/1596 z 25 lipca 2011 (wpis obszarowy)
Ilustracja
Budynek widziany od strony północnej
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Adres

ul. Mickiewicza 9

Styl architektoniczny

modernizm

Architekt

arch. Kazimierz Ulatowski

Ukończenie budowy

1930

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowychw Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°00′40″N 18°35′38″E/53,011111 18,593889

Budynek Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu – siedziba dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. Budynek znajduje się we wschodniej części dzielnicy Bydgoskie Przedmieście, przy ul. Mickiewicza 9[1].

Historia

Modernistyczny budynek zaprojektował w 1927 roku toruński architekt Kazimierz Ulatowski[2]. Gmach budowano w latach 1928–1929[3]. Budynek oddano do użytku pod koniec 1930 roku[4]. Figury niedźwiedzi w portalu, wykonywane przez rzeźbiarza Ignacego Zelka, ukończono krótko po oddaniu budynku do użytku[5]. Kontrowersje wzbudza ustalenie autora figury orła białego, umieszczonej nad wejściem. Przez lata przyjmowano, że autorem orła był Ignacy Zelek, jednak zdaniem regionalistki i historyk sztuki Katarzyny Kluczwajd faktycznym autorem figury był Ulatowski[5].

W okresie międzywojennym gmach liczył 65 pomieszczeń biurowych i 29 mieszkań. Ponadto w budynku mieściła się biblioteka, pomieszczenie zbiorów muzealnych. Między dwoma skrzydłami budynku urządzono ogród[6].

Podczas II wojny światowej wojska hitlerowskie zniszczyli płaskorzeźbę orła białego, umieszczonego nad drzwiami wejściowymi. Dyrekcja Lasów Państwowych odzyskała budynek pod koniec 1945 roku. Po 1965 roku wróciła płaskorzeźba orła białego. Nieznany jest autor rekonstrukcji[7]. Po 1989 roku dodano orłowi koronę[8].

W 2011 roku budynek został objęty ochroną konserwatorską jako element historycznego układu urbanistycznego Bydgoskiego Przedmieścia i Rybaków[9].

W 2015 roku w sąsiedztwie gmachu odsłonięto obelisk poświęcony pierwszemu dyrektorowi Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowy w Toruniu – Teofilowi Lorkiewiczowi[10].

Architektura

Budynek powstał w stylu modernistycznym, a jego charakterystycznymi elementami są dwa niedźwiedzie, „strzegące” wejścia do gmachu, wykonane z bloków piaskowca kieleckiego przez Ignacego Zelka[11].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu. pomorska.pl, 2003-03-17. [dostęp 2022-06-14].
  2. Kluczwajd 2020 ↓, s. 57.
  3. Kluczwajd 2020 ↓, s. 56.
  4. Kluczwajd 2020 ↓, s. 58.
  5. a b Kluczwajd 2019 ↓, s. 90.
  6. Kluczwajd 2019 ↓, s. 90-91.
  7. Kluczwajd 2020 ↓, s. 61.
  8. Kluczwajd 2020 ↓, s. 62.
  9. Konserwator – Rejestr zabytków nieruchomych, www.torun.wkz.gov.pl [dostęp 2017-05-30] (ang.).
  10. Lasy świętują | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-04-16] (pol.).
  11. Historia gmachu – Historia – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu – Lasy Państwowe, www.torun.lasy.gov.pl [dostęp 2018-04-16] (pol.).

Bibliografia

  • Katarzyna Kluczwajd: Bydgoskie Przedmieście. Toruńskie przedmieścia sprzed lat. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2019. ISBN 978-83-7729-501-4.
  • Katarzyna Kluczwajd: Państwowe orły w przestrzeni wspólnej Torunia z cezurą 1920 roku. W: Katarzyna Kluczwajd, Michał Pszczółkowski (red.): Torunia przestrzeń wspólna: wielokulturowe miasto z cezurą i bez cezury 1920 roku. Zabytki toruńskie młodszego pokolenia. Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2020. ISBN 978-83-953155-9-6.

Media użyte na tej stronie

Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Urząd marszałkowski w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
urząd marszałkowski w Toruniu
Niedźwiedź z lewej strony wejścia głównego do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu.jpg
Autor: Grzegorznadolski, Licencja: CC0
Niedźwiedź z lewej strony wejścia głównego do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu - ulica Adama Mickiewicza 9


tekst ze szklanej tablicy przy wejściu głównym  :

Budynek Lasów Państ‫wowych. Gmach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych wzniesiony w stylu modernistycznym w 1930 roku według projektu Kazimierz Ulatowskiego. Wejścia do budynku strzegą dwa kaminne niedźwiedzie, autorstwa toruńskiego artysty Ignacego Zelka
Obelisk Teofila Lorkiewicza w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Obelisk Teofila Lorkiewicza w Toruniu
P4110018 zelek niedzwiedz.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY 3.0
Toruń, ul. Mickiewicza 9 - Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych, rzeźba Ignacego Zelka
Torun-dyr-lasow-caly.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY 3.0
Toruń Bydgoskie Przedmieście, ul. Mickiewicza 9 - budynek Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych
Toruńskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Toruńskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu (wejście główne).jpg
Autor: Grzegorznadolski, Licencja: CC0
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu (wejście główne) - ulica Adama Mickiewicza 9

tekst ze szklanej tablicy przy wejściu głównym:

Budynek Lasów Państ‫wowych. Gmach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych wzniesiony w stylu modernistycznym w 1930 roku według projektu Kazimierz Ulatowskiego. Wejścia do budynku strzegą dwa kaminne niedźwiedzie, autorstwa toruńskiego artysty Ignacego Zelka