Budynek Rozgłośni Polskiego Radia w Toruniu
 Budynek widziany od strony północnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Podgórska 12 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | arch. Antoni Dygat |
| Ukończenie budowy | 1934 |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
 53°00′02″N 18°37′12″E/53,000556 18,620000 | |
Budynek rozgłośni Polskiego Radia w Toruniu – dawna siedziba Polskiego Radia w Toruniu, znajdujący się przy ul. Podgórskiej 12 na Stawkach.
Historia
Budowę rozgłośni rozpoczęto w kwietniu 1934 roku, budowę zakończono w grudniu tego samego roku[1]. Rozgłośnia Polskiego Radia została otwarta 15 stycznia 1935 roku[2], według projektu Antoniego Dygata[3]. Była to ósma z kolei radiostacja w Polsce. Miała stanowić przeciwwagę do niemieckiej radiostacji w Heilsbergu (ob. Lidzbark Warmiński)[2]. W zależności od źródeł masz nadawczy mierzył 120, 143 lub 161 m wysokości[1]. Toruńska rozgłośnia była słyszalna w promieniu 200 km[3]. Podczas II wojny światowej placówka służyła Niemcom. W styczniu 1945 roku zabudowa rozgłośni została wysadzona przez wycofujące się wojska niemieckie. 25 listopada 1945 roku rozgłośnia wznowiła działalność. 26 października 1947 roku uruchomiono nadajnik o mocy 29 kW[2]. W wyniku otwarcia rozgłośni w Bydgoszczy (w 1945 roku[2]) stopniowo ograniczono działalność toruńskiej rozgłośni. W 1964 roku rozebrano maszt nadawczy. W 1974 roku zamknięto studio[3]. Studio przekształcono w filię Przedsiębiorstwa Nagrań Wideo-Fonicznych „Wifon”[2]. Obecnie budynek pełni funkcję mieszkaniowe[3].
Architektura
Budynek powstał w stylu modernistycznym, a jego charakterystycznym elementem jest "kubiczna kompozycja bryły, złożona z przenikających się prostopadłościanów o zróżnicowanych wysokościach, oddających funkcjonalne przeznaczenia poszczególnych części obiektu". Jego forma była skrajnie awangardowa i jak pisze swoim opracowaniu cytowany wyżej Michał Pszczółkowski jest to "przykład nurtu funkcjonalistycznego, inspirowanego teoriami i realizacjami Le Corbusiera"[4].
Po zaadaptowaniu obiektu na cele mieszkalne i jego termomodernizacji stylistyka awangardowego modernizmu uległa zatarciu (dotyczy to np. ceglanych okładzin pomiędzy oknami). Elementy modernistycznego wystroju zachowały się natomiast do dzisiaj wewnątrz (m.in. lastrykowe posadzki z symbolami nawiązującymi do pierwotnej roli budynku, klatka schodowa, stolarka drzwiowa).
Przypisy
- ↑ a b Pomorska Rozgłośnia Polskiego Radia. stawki.org. [dostęp 2022-07-25].
- ↑ a b c d e Historia radia w Toruniu. turystyka.torun.pl. [dostęp 2022-07-25].
- ↑ a b c d Kluczwajd 2017 ↓, s. 71.
- ↑ Wpływy warszawskie w międzywojennej architekturze Torunia, [w:] Katarzyna Kluczwajd, Michał Pszczółkowski, Toruński modernizm: architektura miasta 1920 - 1989, Inowrocław, s. 42, ISBN 978-83-943684-5-6.
Bibliografia
- Katarzyna Kluczwajd: Toruń, którego nie ma. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2017. ISBN 978-83-7729-333-1.
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa miasta Toruń, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dawny budynek radiostacji w Toruniu przy ul. Podgórskiej 12 z lat 30. XX w., proj. Antoni Dygat. Przebudowany po 1945 r.