Budynek Sądu Rejonowego w Sanoku

Budynek Sądu Rejonowego
w Sanoku
Symbol zabytku nr rej. A-241 z 14.06.1991[1]
Ilustracja
Budynek w 2015 roku
Państwo Polska
Województwo podkarpackie
MiejscowośćSanok
Adresul. Tadeusza Kościuszki 5
(Śródmieście)
Typ budynkukamienica
Kondygnacje3
Rozpoczęcie budowy1885
Ukończenie budowy1886
Ważniejsze przebudowyprzełom XX / XXI wieku
Pierwszy właścicielSaul Pineles
Kolejni właściciele

C. K. Rząd

Obecny właścicielMinisterstwo Sprawiedliwości
Położenie na mapie Sanoka
Mapa konturowa Sanoka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek Sądu Rejonowegow Sanoku”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Budynek Sądu Rejonowegow Sanoku”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Budynek Sądu Rejonowegow Sanoku”
Ziemia49°33′35,0″N 22°12′13,5″E/49,559722 22,203750

Budynek Sądu Rejonowego w Sanoku – budynek położony przy ulicy Tadeusza Kościuszki 3 w Sanoku.

Budynek został wpisany do rejestru zabytków (1991)[1] oraz do gminnej ewidencji zabytków miasta Sanoka[2].

Historia

Pieczęć C. K. Sądu Powiatowego w Sanoku

Budynek był budowany od 1885 przy ówczesnym trakcie Rymanowskim i był wznoszony w miejscu, gdzie wcześniej było zlokalizowane kasyno wojskowe[3]. Gmach budował z własnych środków przedsiębiorca budowlany Saul Pineles z Wiednia[3][4]. Plany budynku zostały zatwierdzone przez rząd, zaś pracami miał kierować urzędnik starostwa sanockiego po wydaniu zezwolenia przez C. K. Namiestnictwo[3]. W czasie starań Sanoka o przyznanie miastu C. K. Sądu Obwodowego trwały rozmowy z urzędnikami cesarstwa Austro-Węgier ukierunkowane na utworzenie w Sanoku wyższej instancji sądowej. Wówczas Pineles zaofiarował przekazanie własnej kamienicy na potrzeby sądu. Zawarł on z rządem umowę najmu na okres 25 lat[3]. W 1884 do Wiednia udała się delegacja władz miejskich (przewodniczył jej burmistrz Cyryl Jaksa Ładyżyński i Jan Towarnicki), po czym władze cesarskie wydały zgodę na utworzenie Sądu Obwodowego w Sanoku. Warunkiem było zobowiązanie Rady Miejskiej opłacania czynszu za wynajem budynku w wysokości 2000 zł reńskich rocznie przez 25 lat począwszy od 1 października 1886[5]. Budowa została ukończona w 1886, a jej koszt wyniósł 80 000 zł[6]. Celem budowy Pineles otrzymał od rządu zaliczkę w wysokości 30 000 zł[6]. Łączny koszt najmu ustalono na kwotę 7000 zł rocznie (w trakcie budowy, początkowo informowano o kwocie 8000 złr. rocznie[3]). Na cały czas 25 lat wynajmu Pineles był zwolniony z podatków i stempli[6].

Pierwotnie całość zabudowań figurowała pod numerami konskrypcyjnymi 84 (późniejszy adres ul. Tadeusza Kościuszki 5), 61 (późniejszy numer 5a) i 62 (późniejszy numer 5b)[7].

W państwie Austro-Węgier w okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej w Sanoku istniał pierwotnie c. k. Sąd Powiatowy. W 1870 sędzią c. k. sądu powiatowego w Sanoku był Ludwik Felsztyński[8], w latach 70. Adolf Herdliczka[9][10], od połowy 1876 Jan Towarnicki[11].

C. K. Sąd Obwodowy w Sanoku dla byłego obwodu sanockiego został oficjalnie otwarty 1 września 1887 jako placówka nr IX w strukturze Okręgu Wyższego Sądu Krajowego we Lwowie[12][13]. Sąd ustanowiono w budynku kamienicy Pinelesa (z tej okazji wydano uroczysty bankiet i odprawiono nabożeństwo z poświęceniem budynku). Tym samym z dniem 1 września 1887 został zlikwidowany Sąd Powiatowy w mieście[14] i rozpoczął działalność sąd drugiej instancji. Po likwidacji Sądu Powiatowego, jego funkcję kontynuował Sąd Miejski Delegowany, który działał w budynku przy obecnej ul. Kazimierza Wielkiego 8 (fasadą zwrócony do ul. Mickiewicza). Ponadto w budynku przy ul. Kościuszki miała siedzibę Prokuratura, w 1892 wyodrębniona z sądu[4].

Pierwszym prezydentem Sądu Obwodowego został Franciszek Żeleski[15][16][17][18][19]. Przełożonym urzędów pomocniczych dla Sanoka został Karol Duchiewicz[15]. Franciszek Żeleski sprawował urząd do 1892, a późniejszymi prezydentami Sądu Obwodowego byli dr Michał Stefko (1892-1900)[20], Alfred Posóchowski (1897-1898)[21][22], Adolf Sahanek (od 1898 do około 1901)[23][4], Kajetan Chyliński (od około 1901 do około 1908)[24][25], Wiktoryn Mańkowski (od 1908 do 1911)[26][27][28], Stanisław Obertyński (1911[29][30]-[31]). Jako radcy w sądzie pracowali Jan Towarnicki, Jan Staruszkiewicz[32]. Do końca istnienia Austro-Węgier w 1918 sędziami C. K. Sądu Obwodowego w Sanoku pozostawali Stanisław Obertyński jako prezydent oraz Zygmunt Nawratil (od 1887)[33], Marcin Chorzemski[34], Joachim Tomaszewski, Józef Paszkiewicz, Piotr Julian Janicki, Franciszek Ksawery Brzozowski, Franciszek Limbach, Edward Doboszyński, Jan Misiewicz, Jan Pełeński, Marian Kowiński, Władysław Rubinstein, Stanisław Słotołowicz, Bolesław Józef Szulakiewicz, Stanisław Kirchner, Mieczysław Kotkowski, Jan Kock[35], Jan Hroboni, August Bezucha, Gabriel Rotter[36][37][38]. Funkcję prokuratora przy sądzie pełnili Franciszek Ksawery Spławski (od 1887[33] do około 1891/1892), Józef Heldenburg (1892-1897[39][40]), Wacław Szomek (od 1897 substytut, od 1900 szef), Franciszek Moor, Jan Scherff, Władysław Dukiet, Tadeusz Malawski[4]. Sędziowie pełnili także funkcję komisarza działającego obok więzienia[41][42][43]. Zastępcą prokuratora był Adolf Czerwiński. W 1917 w C. K. Sądzie Obwodowym prowadzącymi księgi gruntowe byli Chaim Hammermann, Tadeusz Dworski, a oficjałem kancelaryjnym Filemon Kosonocki[44]. Wieloletnim notariuszem był Teofil Lewicki. Na początku XX wieku duszpasterzami przy sądzie byli ks. Ludwik Stanisławczyk (rzymskokatolicki) i ks. Omelan Konstantynowycz (greckokatolicki)[45]. Przed 1914 przy sądzie pracował Michał Drwięga.

Konieczność najmowania nieruchomości przysparzała wysokich kosztów władzom państwa. Pod koniec życia właściciel Saul Pineles (zm. 1903) oferował zbycie gmachu na rzecz państwa[46][47]. Toczono rozmowy ukierunkowane na wykupienie budynku, które sfinalizowano umową kupna-sprzedaży 1 lutego 1905. Tym samym budynek przeszedł z rąk prywatnych do własności Skarbu Cesarstwa Austro-Węgier. 7 czerwca 1905 Kajetan Chyliński dokonał odbioru na własność państwa budynku sądu ulicy Adama Mickiewicza z masy spadkowej Saula Pinelesa[48].

W 1910 część kancelarii niższych instancji i księgi wieczyste zostały przeniesione do budynku przy obecnej ul. Kazimierza Wielkiego 8. Po I wojnie światowej budynek sądu, jako dawny majątek cesarstwa, został przejęty przez Skarb Państwa II Rzeczypospolitej. W tym czasie w budynku działał Sąd Okręgowy (wyższa instancja) i Sąd Grodzki (pomniejsze sprawy). W 1919 prezesem SO w Sanoku pozostawał Stanisław Obertyński[49]. Do 1922 sędzią Sądu Okręgowego w Sanoku był Jan Hroboni, mianowany 7 grudnia 1922 sędzią Sądu Najwyższego[50]. Sędziami SO w Sanoku byli: Joachim Tomaszewski (do 1924)[51], Franciszek Ksawery Brzozowski (do 1926)[52]. W latach 20. prezesem SO w Sanoku był Józef de Jawora Balowicz Jaworski[53][54][55], a wiceprezesem od 1919 w latach 20. był dr Bolesław Gawiński[56]. Od 1924 sędzią SO w Sanoku był Kazimierz Oborski[57], który został prezesem sądu[58][59], który w 1930 był prezesem, a wiceprezesem był wówczas Jan Misiewicz[60]. Ponadto wśród sędziów byli m.in. August Bezucha, Tadeusz Malawski (1922–1929), Czesław Braun (do 1934[61]), dr Franc Kokowski[62], dr Jarosław Krupski[63], Antoni Gerstmann, sędziowie śledczy Stanisław Jara, Franciszek Filipczak[64][65][66], dr Jan Rudeński (od 1934[67]). Do 1936 kierownikiem Sądu Grodzkiego był Antoni Czerny[68]. Przed Sądem Okręgowym w Sanoku w 1932 toczył się proces chłopów ukraińskich z powiatu leskiego, oskarżonych o zbrodnię rozruchów i użycie przemocy wobec władzy bezpieczeństwa (jako obrońcy oskarżonych zgłosili się Andrzej Madeja, Wasyl Bławacki, Stepan Wanczycki)[69][70]; wyrokiem sądu trzej oskarżeni zostali skazani na karę śmierci, do Sanoka przyjechał celem wykonania kary kat Stefan Maciejewski, lecz Prezydent RP Ignacy Mościcki dokonał wówczas ułaskawienia skazanych[71]. Po latach pisarz Kalman Segal w swojej powieści pt. Nad dziwną rzeką Sambation, napisanej w 1955 i wydanej w 1957, zawarł odniesienia do powstania leskiego i procesu przed sądem w Sanoku[72]. Od 18 września 1933 przed Sądem Okręgowym w Sanoku toczył się proces w sprawie zamachu na działaczy narodowych w Brzozowie, Jana Chudzika i mjr. Władysława Owoca, który był obiektem dużego zainteresowania opinii publicznej[73][74]. Przewodniczącym składu sędziowskiego w tym procesie był Zygfryd Gölis, a oskarżycielem Kazimierz Ansion[75][76][77]. W latach 30. prezesem Sądu Okręgowego w Sanoku był dr Artur Skowroński (także kierownik Związku Przyjaciół Strzelca)[78][79]. Od 1936 sędzią Sądu Grodzkiego był Kazimierz Zachariasiewicz[80]. Komornikami przy Sądzie Grodzkim byli Józef Bubella[81][82][83], Józef Hulewicz[84]. Po 1918, w latach 20. prokuratorem przy Sądzie Okręgowym w Sanoku był Władysław Dukiet[54][85].

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 września 1934 Sąd Okręgowy w Sanoku został zniesiony z dniem 1 października 1934 (likwidacji dokonał dr Franciszek Parylewicz[86]), zaś okręg Sądu Grodzkiego w Sanoku został włączony do Sądu Okręgowego w Jaśle oraz został utworzony w Sanoku Wydział Zamiejscowy Sądu Okręgowego w Jaśle, z właściwością rzeczową, obejmującą sprawy cywilne, karne i hipoteczne, do których rozpoznawania powołane są sądy okręgowe[87][88][89][90][91], który funkcjonował do 1939[92]. Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 14 maja 1937 rozszerzono właściwość Wydziału Zamiejscowego Sądu Okręgowego w Jaśle na okręg byłego Sądu Grodzkiego w Brzozowie[93]. Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 14 października 1938 rozszerzono właściwość rzeczową Wydziału Zamiejscowego Sądu Okręgowego w Jaśle z siedzibą w Sanoku od dnia 1 stycznia 1939 na sprawy rejestrowe (rejestr handlowym rejestr spółdzielni)[94]. Do lat 30. budynek Sądu Okręgowego w Sanoku mieścił się pod numerem 84 ulicy Tadeusza Kościuszki[95][96]. W latach 30. II RP Sąd Grodzki i wydział zamiejscowy Sądu Okręgowego w Jaśle działały pod adresem ul. Kazimierza Wielkiego[97]. Ponadto w budynku przy ulicy T. Kościuszki przed 1939 funkcjonował Sąd Grodzki oraz Prokuratura Sądu Okręgowego[98][99]. Od połowy lat 30. wiceprezesem Wydziału Zamiejscowego w Sanoku Sądu Okręgowego w Jaśle był Stanisław Fried[100][101][102][103][104].

W trakcie II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej w dniu 4 lipca 1940 niemiecki Sondergericht (sąd specjalny) wydał wyroki śmierci na osobach osadzonych, którzy następnego dnia zostali rozstrzelani przez Niemców na górze Gruszka[105].

W okresie PRL od 1951 do 1975 funkcjonował Sąd Powiatowy. Od połowy lat 70. XX wieku w budynku działa Sąd Rejonowy w Sanoku. Prokuratorem rejonowym przy sądzie był Bolesław Michoń.

Od 1997 trwały szeroko zakrojone prace modernizacyjne budynku, zarówno we wnętrzach, jak i od 1999 na zewnątrz[106][107]. W ramach remontu zostały wykonane: renowacja wnętrza gmachu, dobudowa części drugiej kondygnacji, zainstalowanie nowego zadaszenia, odnowa elewacji budynku, wykonanie wejścia po zachodniej stronie budynku. Wskutek nadbudowy poddasza uzyskano dodatkową powierzchnię użytkową. Remont i rozbudowa budynku zakończyły się na początku XXI wieku, a uroczyste otwarcie nowo oddanego gmachu nastąpiło 23 marca 2001[108][109][110]. Budynek posiada dwa główne wejścia: po lewej (po zachodniej stronie) główne do Sądu Rejonowego i po prawej (po wschodniej stronie) do aresztu śledczego. Od zachodu budynek przylega do kamienicy pod adresem Kościuszki 3 (w przeszłości należała do Michała Słuszkiewicza, który prowadził w niej sklep wędliniarski).

W późniejszych latach biura w budynku opuściła Prokuratura Rejonowa w Sanoku, która przeniosła się do osobnej siedziby. Działalność obecna Sądu Rejonowego w Sanoku obejmuje wydziały Cywilny, Karny, Rodzinny, Pracy, Ksiąg Wieczystych. Prezesami SR od lat 90. byli Stanisław Szwan, Waldemar Niemiec[111].

W 2017 przed gmachem sądu odbywały się zgromadzenia w ramach ogólnopolskich protestów ws. reformy sądownictwa[112][113].

Galeria

  • Sanok w 1911. Budynek sądu widoczny po lewej stronie

  • Wschodnia strona budynku z nadbudowanym poddaszem

  • Wschodnia część budynku. Główne wejście do sądu

  • Widok na ulicę Kościuszki. Po lewej budynek sądu, po prawej budynek banku przy ul. Tadeusza Kościuszki 4

Przypisy

  1. ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie. 2021-09-30. s. 144. [dostęp 2016-10-19].
  2. ↑ Zarządzenie Burmistrza Miasta Sanoka nr 42/2015 z 9 marca 2015. bip.um.sanok.pl, 2015-03-09. s. 1. [dostęp 2016-10-19].
  3. ↑ a b c d e Korespondencye. „Echo z nad Sanu”. Nr 4, s. 3, 24 maja 1885. 
  4. ↑ a b c d Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku / W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 364.
  5. ↑ Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku / W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 363.
  6. ↑ a b c Kronika. Materiały do gospodarki skarbowej. „Kurjer Lwowski”. Nr 191, s. 3, 12 lipca 1887. 
  7. ↑ Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 52.
  8. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1870. Lwów: 1870, s. 125.
  9. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1871. Lwów: 1871, s. 106.
  10. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1875. Lwów: 1875, s. 115.
  11. ↑ Wiadomości urzędowe. Upadłości. „Przegląd Sądowy i Administracyjny”, s. 236, Nr 28 z 12 lipca 1876. 
  12. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od sierpnia 1883 do grudnia 1887. T. IX. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 351. [dostęp 2022-02-05].
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 48, 65.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: 1889, s. 48.
  15. ↑ a b Wiadomości urzędowe. „Urzędnik w Połączeniu z Prawnikiem”, s. 120, Nr 15 z 10 sierpnia 1887. 
  16. ↑ Sądy obwodowe w Przemyślu i w Sanoku. „Gazeta Przemyska”, s. 2, Nr 12 z 14 sierpnia 1887. 
  17. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 65.
  18. ↑ Dziennik urzędowy. Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 8, Nr 28 z 5 lutego 1888. 
  19. ↑ Krakowianka. Kalendarz Ilustrowany dla Rodzin Polskich na rok 1892. Kraków: 1892, s. 69.
  20. ↑ Kronika. Mianowania. „Gazeta Przemyska”, s. 2, Nr 72 z 8 września 1892. 
  21. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 71.
  22. ↑ Telegramy „Kurjera Lwowskiego”. Wiedeń. „Kurjer Lwowski”. Nr 167, s. 5, 18 czerwca 1898. 
  23. ↑ Amtlicher Teil. „Laibacher Zeitung”. Nr 137, s. 1, 20 czerwca 1898 (niem.). 
  24. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 101.
  25. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 123.
  26. ↑ Veränderungen im Justizdienst. „Die Zeit”. Nr 2102, s. 6, 31 lipca 1908 (niem.). 
  27. ↑ Aus dem Justizdienste. „Neues Wiener Journal”. Nr 5308, s. 6, 1 sierpnia 1908 (niem.). 
  28. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 137.
  29. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 21 z 21 maja 1911. 
  30. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 39 z 17 września 1911. 
  31. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 142.
  32. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 67.
  33. ↑ a b Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 181 z 10 sierpnia 1887. 
  34. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 67.
  35. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 42.
  36. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 6, Nr 84 z 13 kwietnia 1918. 
  37. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1033.
  38. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1034.
  39. ↑ Kronika. Mianowania. „Gazeta Przemyska”, s. 2, Nr 33 z 21 kwietnia 1892. 
  40. ↑ Mianowania w sądach Galicyi i Bukowiny. „Nowa Reforma”, s. 1, Nr 208 z 14 września 1897. 
  41. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 67.
  42. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891.
  43. ↑ Kurs ogrodniczo-pszczelniczy dla więźniów. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 16, s. 2, 21 kwietnia 1912. 
  44. ↑ Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 102 z 5 maja 1917. 
  45. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 102.
  46. ↑ Otóż dla kogo to interes!. „Gazeta Sanocka”. Nr 3, s. 2, 17 stycznia 1904. 
  47. ↑ Czy ubiją interes?. „Gazeta Sanocka”. Nr 4, s. 2, 24 stycznia 1904. 
  48. ↑ Kronika. Gratulujemy. „Gazeta Sanocka”. Nr 76, s. 3, 11 czerwca 1905. 
  49. ↑ Kronika. Komitet miejscowy Towarz. ochrony młodzieży. „Ziemia Sanocka”. 15, s. 3, 8 czerwca 1919. 
  50. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 30, Nr 1 z 1 stycznia 1923. 
  51. ↑ Ruch służbowy w sądownictwie. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 263, Nr 8 z 15 kwietnia 1924. 
  52. ↑ Ruch służbowy w sądownictwie. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 186, Nr 10 z 15 maja 1926. 
  53. ↑ Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów (Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża) Zarządu Oddziału Wojewódzkiego we Lwowie. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, 1927, s. 38.
  54. ↑ a b Państwo polskie. Księga informacyjno-adresowa. R. 1 (1927). Warszawa: 1925, s. 68 (115).
  55. ↑ Państwo polskie. Księga informacyjno-adresowa. R. 2 (1930-1931). Warszawa: 1929, s. 55.
  56. ↑ Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 212 z 14 września 1919. 
  57. ↑ Ruch służbowy w sądownictwie. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 477, Nr 18 z 15 września 1924. 
  58. ↑ Lista gości. „Echo Krynickie”, s. 5, Nr 4 z 23 czerwca 1930. 
  59. ↑ Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku 1923-1934. Jednodniówka. Sanok: 1934, s. 17.
  60. ↑ Haliczanin. Kalendarz powszechny zastosowany do potrzeb wszystkich mieszkańców Małopolski i Kresów Wschodnich na rok Pański 1930. Lwów: 1930, s. 54.
  61. ↑ Czterech sędziów okręgowych i grodzkich przeszło w stan spoczynku. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 3, Nr 622 z 12 lipca 1934. 
  62. ↑ Zbigniew Koziarz. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka (1904–1994). „Rocznik Sanocki”. VII, s. 12, 1995. ISSN 0557-2096. 
  63. ↑ Skład Zarządu Powiatu Związku Strzeleckiego Sanok. W: Jednodniówka wydana z racji jubileuszu 25-lecia istnienia i działalności Związku Strzeleckiego na terenie Sanoka i ziemi sanockiej 1908–1933. Sanok: 21 maja 1933, s. 40.
  64. ↑ Kalendarz powszechny „Haliczanin” na rok pański 1925. Lwów: 1925, s. 51.
  65. ↑ Kalendarz sądowy na rok 1927. Warszawa: 1927, s. 150.
  66. ↑ Jerzy Kirkiczenko, Marian Kraczkiewicz: Kalendarz sądowy na rok 1928. Warszawa: 1928, s. 75.
  67. ↑ 26 nominacyj w sądownictwie. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 3, Nr 683 z 22 września 1934. 
  68. ↑ 26 nominacyj w sądownictwie. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, Nr 683 z 22 września 1936. 
  69. ↑ Sąd doraźny w Sanoku na sprawcami rozruchów leskich. „Undo” deleguje obrońców. „Nowiny Codzienne”, s. 1, 85 z 20 lipca 1932. 
  70. ↑ Przed sądem doraźnym w Sanoku. „Prąd”, s. 2, 189 z 21 lipca 1932. 
  71. ↑ Prezydent Rzeczypospolitej ułaskawił skazanych na śmierć w Sanoku. „Nowiny Codzienne”, s. 1, 89 z 23 lipca 1932. 
  72. ↑ Kalman Segal: Nad dziwną rzeką Sambation. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 1957, s. 42.
  73. ↑ Proces w Sanoku. „Głos Narodu”, s. 1, Nr 252 z 19 września 1933. 
  74. ↑ Jerzy Paciorkowski. Podżegacze z Brzozowa. „Policja 997”, s. 38-39, Nr 3 (108) z marca 2014. ISSN 1734-1167. 
  75. ↑ Proces o zamordowanie śp. Mgr. Chudzika. „Ziemia Rzeszowska i Jarosławska”, s. 3, Nr 36 z 8 września 1933. 
  76. ↑ O zamordowanie ś.p. Chudzika. „Słowo Pomorskie”, s. 1, Nr 206 z 8 września 1933. 
  77. ↑ O mord w Brzozowie (sprawozdanie z procesu przed sądem przysięgłych w Sanoku). Lwów: 1933, s. 3, 4, 13, 18, 25, 31, 49, 51-53, 63-64.
  78. ↑ Rudolf Tadeusz Biernacki: Władze, Społeczeństwo a Związek Strzelecki. W: Jednodniówka wydana z racji jubileuszu 25-lecia istnienia i działalności Związku Strzeleckiego na terenie Sanoka i ziemi sanockiej 1908–1933. Sanok: 21 maja 1933, s. 8.
  79. ↑ Nominacje notariuszy. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 1, Nr 729 z 16 listopada 1934. 
  80. ↑ Przeniesienia w sądownictwie. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 1, Nr 733 z 21 listopada 1934. 
  81. ↑ Ogłoszenia urzędowe. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 182 z 11 sierpnia 1935. 
  82. ↑ Ogłoszenia urzędowe. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 7 z 11 stycznia 1939. 
  83. ↑ Ogłoszenia urzędowe. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 12 z 17 stycznia 1939. 
  84. ↑ Spis Właścicieli Kont Czekowych w Pocztowej Kasie Oszczędności: według stanu z dnia 30 września 1934 r.. Warszawa: Pocztowa Kasa Oszczędności, 1934, s. 564.
  85. ↑ Kalendarz Gazety Porannej 2 Grosze. Warszawa: 1921, s. 81.
  86. ↑ Z Sanoka. „Kurier Warszawski”. Nr 273, s. 12, 4 października 1934. 
  87. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 86, poz. 784.
  88. ↑ 133. Komunikat. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 23, s. 261, 31 października 1934. 
  89. ↑ Jak się przedstawia sprawa zniesienia Sądu Okręgowego w Sanoku. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 3, Nr 671 z 8 września 1934. 
  90. ↑ Utworzenie wydziału zamiejscowego Sądu Okręgowego w Sanoku. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 3, Nr 683 z 22 września 1934. 
  91. ↑ Po zniesieniu Sądu Okręgowego w Sanoku. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 1, Nr 690 z 1 października 1934. 
  92. ↑ Kalendarz informacyjny dla urzędników państwowych na rok 1939. Warszawa: 1938, s. 199.
  93. ↑ Dz.U. z 1937 r. nr 37, poz. 287.
  94. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 81, poz. 557.
  95. ↑ Spis abonentów Państwowych i Koncesjonowanych Sieci Telefonicznych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) 1931/32 r.. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Poczt i Telegrafów, 1931, s. 491.
  96. ↑ Spis abonentów sieci telefonicznych państwowych i koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy). Warszawa: Ministerstwo Poczt i Telegrafów, 1932, s. 514.
  97. ↑ Szematyzm podziału administracyjnego Rzeczypospolitej Polskiej wraz ze skorowidzem gmin wiejskich i miejskich oraz oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów państwowych. Przemyśl / Warszawa: 1937, s. 143.
  98. ↑ Spis Abonentów sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1938 r.. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”, 1938, s. 622, 623.
  99. ↑ Edmund Słuszkiewicz: Przewodnik po Sanoku i Ziemi Sanockiej. Sanok: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1938, s. 69.
  100. ↑ Kalendarz Sądowy na Rok 1935. Warszawa: 1935, s. 86.
  101. ↑ Kalendarz Sądowy na Rok 1936. Warszawa: 1936, s. 88.
  102. ↑ Kalendarz Informator Sądowy na Rok 1937. Warszawa: 1937, s. 92.
  103. ↑ Kalendarz Informator Sądowy na Rok 1938. Warszawa: 1938, s. 120.
  104. ↑ Kalendarz Sądowy na Rok 1939. Warszawa: 1939, s. 123.
  105. ↑ Nestor Kiszka: Relacja Kiszki Nestora „Neron”. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939–1944. Sanok: 2012, s. 223-224. ISBN 978-83-903080-5-0.
  106. ↑ Jolanta Ziobro. Od piwnic po dach. „Tygodnik Sanocki”. Nr 47 (419), s. 2, 19 listopada 1999. 
  107. ↑ Jolanta Ziobro. Jeszcze trochę i finisz. „Tygodnik Sanocki”. Nr 11 (436), s. 3, 17 marca 2000. 
  108. ↑ Mucha nie siada. „Tygodnik Sanocki”. Nr 8 (485), s. 2, 23 lutego 2001. 
  109. ↑ Jolanta Ziobro. Sąd w nowej szacie. „Tygodnik Sanocki”. Nr 13 (490), s. 1, 6, 9, 30 marca 2001. 
  110. ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 2001–2004. „Rocznik Sanocki”. IX, s. 414, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
  111. ↑ Jolanta Ziobro. Sąd w nowej szacie. „Tygodnik Sanocki”. Nr 13 (490), s. 1, 30 marca 2001. 
  112. ↑ Martyna Sokołowska: Świece pod sądem. Sanok dołączył do ogólnopolskiej akcji „Łańcuch światła” w obronie sądów. isanok.pl, 2017-07-18. [dostęp 2017-09-15].
  113. ↑ Manifestacja przed Sądem Rejonowym w Sanoku. esanok.pl, 2017-07-24. [dostęp 2017-09-15].

Bibliografia

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Sanok location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreepMap location map of Sanok, Poland:
  • top = 49.5905
  • bottom = 49.5234
  • left = 22.1468
  • right = 22.2844
Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Powiat sanocki location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
5 Kościuszki Street in Sanok whole from left.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek przy ulicy Kościuszki 5 w Sanoku. Siedziba Sądu Rejonowego w Sanoku
Sanok 1911.jpg
Sanok, 1911
5 Kościuszki Street in Sanok left.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek przy ulicy Kościuszki 5 w Sanoku
5 Kościuszki Street in Sanok left side.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek przy ulicy Kościuszki 5 w Sanoku
Bank Pekao Sanok Kościuszki.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bank Pekao Sanok Kościuszki Street
Seal of C. K. Sanok Court in Sanok.jpg
Pieczęć C. K. Sądu Powiatowego w Sanoku.