Budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Toruniu

Budynek Szkoły Podstawowej nr 1
w Toruniu
Ilustracja
Widok od strony północnej
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Adres

ul. Wielkie Garbary 9

Typ budynku

szkoła

Architekt

Julian Rehberg

Ukończenie budowy

1883

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek Szkoły Podstawowej nr 1w Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°00′37″N 18°36′36″E/53,010278 18,610000
Strona internetowa

Budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Toruniu – dawny budynek Obywatelskiej i Średniej Szkoły Żeńskiej, siedziba Szkoły Podstawowej nr 1 im. Uczestników Strajku Szkolnego 1906-1907 w Toruniu.

Lokalizacja

Szkoła znajduje się we wschodniej części Zespołu Staromiejskiego, przy ul. Wielkie Garbary 9, w sąsiedztwie Rynku Nowomiejskiego, Teatru Baj Pomorski oraz Młodzieżowego Domu Kultury.

Historia

Budynek widziany z ul. Wielkie Garbary

Prace wykonawcze budynku, na potrzeby Obywatelskiej i Średniej Szkoły Żeńskiej, według projektu radcy budowlanego Juliana Rehberga, rozpoczęto w 1880 roku, a oddano go do użytku 9 kwietnia 1883 roku[1].

W okresie międzywojennym władze polskie zorganizowały w nim Miejskie Gimnazjum i Liceum Klasyczno-Humanistyczne Żeńskie, które ukończyła m.in. gen. prof. Elżbieta Zawacka[2].

W czasie II wojny światowej pełnił on funkcję lecznicy dla żołnierzy niemieckich, a od stycznia 1945 roku, po wkroczeniu Armii Czerwonej do Torunia, zorganizowano w nim szpital polowy dla żołnierzy radzieckich[3].

Od końca 1945 roku budynek ponownie zaczął pełnić funkcje oświatowe i pierwotnie stał się siedzibą szkoły powszechnej, a następnie Szkoły Podstawowej nr 1[4].

W 1985 roku gmach przeszedł gruntowną modernizację, kiedy to zagospodarowano strychy w obu skrzydłach, przebudowano aulę szkolną oraz dokonano wielu zmian w organizacji wnętrza szkoły[5].

Obiekt wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków (nr 781)[6].

Ponadto budynek jest objęty ochroną konserwatorską jako element historycznego układu urbanistycznego Starego i Nowego Miasta[7].

Architektura

Gmach, który zbudowano w stylu historyzującym z przewagą elementów klasycystycznych, na rzucie litery „u” z dwoma dziedzińcami, przetrwał do czasów współczesnych w niezmienionej formie architektonicznej. Jego charakterystycznym elementem jest trójkątne zwieńczenie z akroterionami w najwyższej kondygnacji środkowego ryzalitu[8] wraz ze zdobiącym go zegarem[9]. Na uwagę zasługują także dwie kamienne rzeźby aniołów trzymających tarcze herbowe miasta i palmety, czyli liście palmy symbolizujące zwycięstwo, triumf, pierwszeństwo i doskonałość w nauce oraz dziedzinach artystycznych[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ stotom - zabytki - Galeria zdjęć: Toruń - dawna obywatelska i średnia szkoła żeńska, www.stotom.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
  2. ↑ INTERIA.PL, Elżbieta Zawacka - jedyna kobieta wśród cichociemnych [dostęp 2018-06-01] (pol.).
  3. ↑ Toruń w czasie II wojny światowej | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
  4. ↑ Szkolnastrona.pl, Szkoła Podstawowa nr 1 im. Uczestników Strajku Szkolnego 1906-1907 w Toruniu, www.sp1torun.szkolnastrona.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
  5. ↑ Szkolnastrona.pl, Historia Szkoły Podstawowej nr 1 w Toruniu - Szkoła Podstawowa nr 1 im. Uczestników Strajku Szkolnego 1906-1907 w Toruniu, www.sp1torun.szkolnastrona.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
  6. ↑ Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 101.
  7. ↑ Konserwator - Rejestr zabytków nieruchomych, www.torun.wkz.gov.pl [dostęp 2018-05-31] (ang.).
  8. ↑ Joanna Kucharzewska, Architektura i urbanistyka Torunia w latach 1871 - 1920, Warszawa 2004, s. 279, ISBN 978-83-88973-69-7.
  9. ↑ Budynek z zegarem – oToruniu.net, otoruniu.net [dostęp 2018-06-01] (pol.).
  10. ↑ Architektura i urbanistyka Torunia w latach 1871-1920, sklep.architekci.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Szkoła Podstawowa Nr 1 w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szkoła Podstawowa Nr 1 w Toruniu
Budynek Szkoły Podstawowej Nr 1 w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek Szkoły Podstawowej Nr 1 w Toruniu