Budynek biurowy ZUS w Gdyni
![]() | |
![]() Budynek ZUS/PLO/Urzędu Miasta Gdyni | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | ul. 10 Lutego 24 róg ul. 3 Maja |
Typ budynku | biurowo-mieszkalny |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Inwestor | Zakład Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych |
Kondygnacje | 8 |
Rozpoczęcie budowy | 1935 |
Ukończenie budowy | 1936 |
Pierwszy właściciel | Zakład Ubezpieczeń Społecznych |
Kolejni właściciele | Polskie Linie Oceaniczne |
Obecny właściciel | Urząd Miasta Gdyni |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Budynek biurowy ZUS w Gdyni, potocznie nazywany budynkiem PLO – zabytkowy obiekt, mieszczący się w Śródmieściu Gdyni przy ul. 10 Lutego 24, róg 3 Maja, naprzeciwko Zespołu mieszkaniowego BGK.
Zaprojektowany w 1934 przez Romana Piotrowskiego z biura projektów Stowarzyszenia Budowlano-Mieszkaniowego ZUS w Warszawie dla Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych w Poznaniu, został zrealizowany w latach 1935-1936 przez swojego sukcesora - Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie.
Lista użytkowników gmachu w okresie międzywojennym
- Konsulat Niemiec[1],
- Izba Przemysłowo-Handlowa,
- Ubezpieczalnia Społeczna,
- II Urząd Skarbowy,
- Wywiadownia Handlowo-Kredytowa "Balticum",
- Towarzystwo Handlowo-Przemysłowe "Block Brun" S.A.,
- Zakład Przemysłowo-Handlowy "Dominante" Sp. z o.o.,
- dr Michał Drwięga, notariusz,
- Dziennik Gdyński,
- Elibor S.A.,
- Ewert Krzemieniewski, notariusz,
- Johansen Ejgil Sp. z o.o.,
- Kurier Warszawski,
- Oceaniczna Agencja Okrętowa Sp. z. o.o.,
- Polski Instytut Rozrachunkowy Sp. z o.o.,
- Polski Przemysł Włókienniczy,
- Polski Związek Zachodni,
- Polsko-Islandzkie Towarzystwo Handlowe, Sp. z o.o.
- Polsko-Italskie Biuro Morskie,
- Bank i Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń "Vesta".
Na parterze znajdowały się sklepy oraz kawiarnia (również w piwnicy) i cukiernia Karola Albrechta - Cafe Bałtyk[2], w której gdyński artysta malarz Zygmunt Cywiński organizował tzw. Wieczory Czwartkowe z udziałem m.in. Boya-Żeleńskiego, Marii Dąbrowskiej, Zofii Nałkowskiej i Melchiora Wańkowicza. W okresie okupacji lokal nosił nazwę "Cafe Berlin" i był dostępny tylko dla Niemców (Nur für Deutsche). W okresie 1945-1969 prowadzony przez Gdyńskie Zakłady Gastronomiczne.
Wkraczające w marcu 1945 do miasta oddziały Armii Czerwonej wywołały pożar budynku.
Lista użytkowników gmachu w latach 1949-1951
- Ubezpieczalnia Społeczna w Gdyni (1949),
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych (1951),
- Biuro Maklerskich Ubezpieczeń Morskich Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych (1951),
- Centrala Handlu Przemysłu Skórzanego (1951),
- Centrala Spożywcza (1951),
- Centrala Tekstylna (1951).
Lista użytkowników gmachu od 1951
Od 1952 gospodarzem budynku były Polskie Linie Oceaniczne. Mieściły się też tam:
- Centralny Zarząd Polskiej Marynarki Handlowej (1951-1957),
- Chińsko-Polskie Przedsiębiorstwo Maklerów Okrętowych Chipolbrok (1951-1991).
Po dokonanej restrukturyzacji właścicielem obiektu było Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji "Warta", mieścił w nim m.in. sąd rejestrowy wraz z placówką KRS, obecnie szereg komórek organizacyjnych Urzędu Miejskiego, który stał się też w 2008 jego kolejnym właścicielem.
Przypisy
- ↑ zdemolowany w dniu 25 sierpnia 1939 przez tłum manifestujących po wiecu antywojennym na pl. Grunwaldzkim[1]
- ↑ Kawiarnia Francuska i Cafe Bałtyk
Bibliografia
- Księga Adresowa Ziem Zachodniej Polski - Gdynia Wybrzeże Wojew. Pomorskie, Rocznik 1937-1938
- Encyklopedia Gdyni, Verbi Causa Gdynia 2006, tom I
Linki zewnętrzne
- Budynek biurowy ZUS
- Gmach ZUS w Gdyni. naszagdynia.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-30)].
- Budynek w NAC
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Gdynia, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol zabytku do legendy mapy
Autor: Michał Jaworski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gdynia Śródmieście, ul. 10 Lutego 24 - Siedziba Zakładu Ubezpieczeń i PLO ("Polskie Linie Oceaniczne")