Budynek poczty przy ul. Tadeusza Kościuszki 26 w Sanoku

Budynek poczty
przy ul. Tadeusza Kościuszki 26
w Sanoku
Ilustracja
Budynek w 2016
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Sanok

Adres

ul. Tadeusza Kościuszki 26
(Śródmieście)

Typ budynku

gmach

Ważniejsze przebudowy

1997–1999

Pierwszy właściciel

Wojciech Ślączka

Obecny właściciel

Poczta Polska

Położenie na mapie Sanoka
Mapa konturowa Sanoka, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Budynek poczty”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Budynek poczty”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Budynek poczty”
Ziemia49°33′36,90″N 22°12′04,04″E/49,560250 22,201122

Budynek poczty przy ul. Tadeusza Kościuszki 26 w Sanoku – budynek poczty w Sanoku.

Historia

Pierwotnie budynek figurował pod numerem konskrypcyjnym 74[1].

Pierwotnie budynek stanowił własność Wojciecha Ślączki (1851-1925), powstańca styczniowego, adwokata, działacza niepodległościowego oraz politycznego i społecznego w Sanoku[2][3][4]. Na początku I wojny światowej w budynku mieściło się biuro Legionów[5]. Potem, w trakcie okupacji rosyjskiej Sanoka w listopadzie 1914 wnętrze budynku strawił pożar w czasie gdy zamieszkiwali tam sztabowcy[6]. Wskutek pożaru zniszczeniu uległo wyposażenie domu, a także mieszkania zamieszkującego tam prof. Jana Augustyńskiego (w tym jego bogata biblioteka)[6]. W 1915 dr Ślączka korespondencyjnie czynił starania zmierzające oszacowanie strat w wyniku spalenia domu[7].

W 1931 właścicielem nieruchomości z budynkiem poczty (wtedy pod adresem ul. Tadeusza Kościuszki 2) był syn Wojciecha, Roman Ślączka[1]. W 1938 do adresu ulicy T. Kościuszki 26 byli przypisani: Syndykat Emigracyjny oddział Sanok, adwokat dr Izydor Sobel oraz kupiec Herman Sobel[8][9][10].

Podczas II wojny światowej w okresie okupacji niemieckiej w budynku mieściły się mieszkania gestapo[11].

Po zakończeniu II wojny światowej i nastaniu Polski Ludowej około 1945 Roman Ślączka wynajął rodzinną kamienicę na potrzeby poczty (wcześniej, od sierpnia 1944 przez kilka miesięcy poczta funkcjonowała w kamienicy przy ulicy Adama Mickiewicza 4)[12]. Budynek przeszedł na rzecz poczty[13][14]. Gmach został siedzibą głównego urzędu Poczty Polskiej w Sanoku[15].

W okresie PRL budynek był kilkakrotnie przebudowywany celem dostosowania do potrzeb funkcjonującej w nim poczty[12]. Na początku 1968 dobiegał końca remont budynku, stanowiącego siedzibę Urzędu Pocztowego i Telekomunikacyjnego nr 1 w Sanoku; do tego czasu został przebudowane wnętrze gmachu, zainstalowano centralne ogrzewanie i wyposażenie, zaś w dalszym okresie planowano wykonanie elewacji, ogrodzenia i reklam neonowych[16].

Od lat 90. placówka Poczty Polskiej w budynku funkcjonuje jako oddział Sanok 1[17].

1 maja 1990 wartownik pocztowy dokonał śmiertelnego postrzelenia atakującego go mężczyzny[18][19].

Od 1997 budynek poczty był remontowany (poczta została czasowo przeniesiona do obiektu nieopodal)[20][21], po czym ponownie otwarty uroczyście 26 maja 1999, a działalność poczty podjęto 1 czerwca 1999[22][23].

Charakterystycznym elementem budynku był zegar, umocowany na ramieniu w drugiej połowie XX wieku[24]. Około 1980 zegar został usunięty[12]. W grudniu 2001 na frontowej elewacji budynku obok głównego wejścia został ponownie zainstalowany zegar[25][26].

Przypisy

  1. ↑ a b Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 54.
  2. ↑ Wojciech Sołtys. Sanockie w okresie I wojny światowej w relacjach pamiętnikarzy i w prasie. „Rocznik Sanocki”, s. 63, 1995. 
  3. ↑ Wojciech Sołtys, Budownictwo, przemysł, rzemiosło i handel, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 525.
  4. ↑ Byli mieszkańcami naszego miasta. Zobacz najstarsze nagrobki na sanockim cmentarzu. sanok24.pl, 31 października 2013. [dostęp 2013-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 grudnia 2013)].
  5. ↑ Po inwazyi rosyjskiej w Sanoku. „Nowa Reforma”. Nr 284, s. 2, 8 czerwca 1915. 
  6. ↑ a b Karol Zaleski, Pamiętnik dr Karola Zaleskiego, (zespół 25, sygn. 13), Archiwum Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, s. 11.
  7. ↑ Karol Zaleski, Pamiętnik dr Karola Zaleskiego, (zespół 25, sygn. 13), Archiwum Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, s. 174.
  8. ↑ Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu. Warszawa: 1934, s. Nr 9547.
  9. ↑ Dział Informacyjno-Gospodarczy. W: Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1936. Warszawa: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 1936, s. 3.
  10. ↑ Spis Abonentów sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1938 r.. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”, 1938, s. 623.
  11. ↑ Borys Łapiszczak: Sanok w Galicji i Lodomerii (Judaika) na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. XIII. Sanok: Poligrafia, 2010, s. 64. ISBN 83-918650-7-1.
  12. ↑ a b c Stefan Stefański. Poczta w Sanoku. „Tygodnik Sanocki”. Nr 15 (98), s. 11, 8 września 1993. 
  13. ↑ Borys Łapiszczak: Sanok w Królestwie Galicji i Lodomerii na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VIII. Sanok: Poligrafia, 2005, s. 92. ISBN 83-918650-2-9.
  14. ↑ Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 367.
  15. ↑ UP Sanok 1. sanok.poczta-online.com. [dostęp 2015-06-14].
  16. ↑ Dalsza modernizacja placówek pocztowy. Remont sanockiej „jedynki” na ukończeniu. „Nowiny”. Nr 3, s. 4, 4 stycznia 1968. 
  17. ↑ Królewskie Wolne Miasto Sanok. Informator miejski. Bydgoszcz: Journal, 1995, s. 31. ISBN 83-86002-54-9.
  18. ↑ Strzały na poczcie w Sanoku. „Nowiny”. Nr 100, s. 2, 4-6 maja 1990. 
  19. ↑ Sprawę napadu na strażnika poczty w Sanoku przejęła prokuratura w Krośnie. „Nowiny”. Nr 103, s. 2, 9 maja 1990. 
  20. ↑ Krystyna Dżoń. Kalendarium '97, czyli o czym pisaliśmy w ubiegłym roku. „Tygodnik Sanocki”. Nr 5 (325), s. 9, 30 stycznia 1998. 
  21. ↑ Będzie zegar?. „Tygodnik Sanocki”. Nr 42 (362), s. 2, 16 października 1998. 
  22. ↑ Powrót poczty. „Tygodnik Sanocki”. Nr 21 (393), s. 1, 14 maja 1999. 
  23. ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 1995-2000. „Rocznik Sanocki 2001”. Tom VIII, s. 357, 2001. 
  24. ↑ Joanna Kozimor. Na tropach zegara. „Tygodnik Sanocki”. Nr 9 (381), s. 4, 26 lutego 1999. 
  25. ↑ Czesław Skrobała. Już odmierza czas. „Tygodnik Sanocki”. Nr 1 (530), s. 2, 4 stycznia 2002. 
  26. ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 2001–2004. „Rocznik Sanocki”. Tom IX, s. 424, 2006. 

Zobacz też

  • Budynek poczty przy ul. Jana III Sobieskiego 7 w Sanoku
  • Budynek przy ul. Dworcowej 11 w Sanoku

Media użyte na tej stronie

Sanok location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreepMap location map of Sanok, Poland:
  • top = 49.5905
  • bottom = 49.5234
  • left = 22.1468
  • right = 22.2844
Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Powiat sanocki location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
26 Kościuszki Street in Sanok (2016).jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Siedziba Poczty Polskiej przy ulicy Tadeusza Kościuszki 26 w Sanoku.