Budynek przy ul. Antoniego Józefczaka 29 w Bytomiu

Budynek przy ul. Antoniego Józefczaka 29
w Bytomiu
Skrochs Hotel
Symbol zabytku nr rej. A/618/2020 z 2 kwietnia 2020[1]

Fasada (2011)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Bytom

Adres

ul. Antoniego Józefczaka 29[1]

Typ budynku

kamienica

Styl architektoniczny

historyzm

Kondygnacje

4

Szerokość frontu

około 24 m

Ukończenie budowy

1871

Ważniejsze przebudowy

około 1900

Położenie na mapie Bytomia
Mapa konturowa Bytomia, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Budynek przy ul. Antoniego Józefczaka 29w Bytomiu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek przy ul. Antoniego Józefczaka 29w Bytomiu”
Ziemia50°20′46,4″N 18°55′23,7″E/50,346222 18,923250

Budynek przy ul. Antoniego Józefczaka 29 w Bytomiubudynek z 1871 roku w Bytomiu, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.

Gmach wzniesiony w stylu historyzmu był użytkowany m.in. jako hotel, był także siedzibą państwowych jednostek publicznych, obecnie jest wykorzystywany jako biurowiec.

Historia

Budynek został wzniesiony w bytomskim Śródmieściu w 1871 roku[1] (jedno ze źródeł podaje, iż według projektu Skrocha[1]), jego pierwotny adres to Langestrasse 38[2]. W budynku co najmniej od 1876 roku[2] mieścił się hotel[3], nazywany od nazwiska właściciela hotelem Skrocha[3][2]. Obiekt przebudowano na przełomie XIX i XX wieku[2]. Do hotelu przyjeżdżali m.in. znachorzy i uzdrawiacze, którzy organizowali na miejscu pokazy rzekomo cudownych leków[2], rezydowała w nim także wróżka, która organizowała seanse spirytystyczne[2]. Podczas I wojny światowej prowadzono wynajem pokoi na godziny na potrzeby uprawiania prostytucji[2]; sam hotel został zmniejszony, a część pomieszczeń wynajmowano[2]. Hotel zbankrutował (bądź został częściowo zamknięty[2]) w 1918 roku, a wyposażenie 29 pokoi hotelowych i 12 służbowych, przeznaczonych dla personelu oraz wyposażenie restauracji hotelowej[2] zostało sprzedane na licytacji[3]. Budynek przeszedł w posiadanie bytomskiego magistratu i był wykorzystywany jako siedziba różnych urzędów[3]. Na przełomie 1918 i 1919 roku umieszczono w nim centralę telefoniczną Grezschutzu[3]. Rankiem 18 sierpnia 1919 roku, podczas I powstania śląskiego, dziewięciu członków Polskiej Organizacji Wojskowej bezskutecznie próbowało zdobyć tęże centralę[3]. W 1919 roku ulokowano w tymże budynku również Urząd Stanu Cywilnego, który wcześniej znajdował się w bytomskim ratuszu[2]. Znajdowała się tu także Kasa Chorych[2], a także wybrane wydziały policji miejskiej[2]. Od 1922 roku w budynku wydawano karty cyrkulacyjne, które uprawniały do przekraczania granicy polsko-niemieckiej[2].

Około 1926 roku Skrochs Hotel został na nowo otwarty[4]. W latach 60. XX wieku w budynku mieścił się Hotel Budowniczych[5]. 27 października 1992 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa katowickiego pod nr. A/1504/92[1], 2 kwietnia 2020 nadano nowy numer rejestru województwa śląskiego, tj. A/618/2020[1]. Współcześnie budynek jest wykorzystywany jako obiekt biurowy[1], mieszczą się w nim m.in. siedziba firmy ochroniarskiej[6], czy firma telekomunikacyjna[7].

Architektura

Trzypiętrowa kamienica[3] w stylu historyzmu[1], z bogatą dekoracją fasady[2][3]. Umieszczono na niej tablicę pamiątkową poświęconą próbie zdobycia centrali Grezschutzu[3].

Galeria

Przypisy

  1. a b c d e f g h Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach, Rejestr zabytków nieruchomych, 2020, s. 99 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-08].
  2. a b c d e f g h i j k l m n o Hotel Skrocha przy ulicy Józefczaka. Urząd Miasta Bytom, 2013-12-10. [dostęp 2020-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-15)].
  3. a b c d e f g h i Anna Śmiałek, Maciej Droń, Tomasz Śmiałek: Spacerem po Bytomiu: Przewodnik dla poszukujących…. Bytom: Urząd Miejski w Bytomiu, 2013, s. 71. ISBN 978-83-62234-64-6.
  4. Aus der baulichen Entwicklung Beuthens. „Oberschlesien im Bild”. 9, s. 6, 1926-02-26. (niem.). 
  5. Angel Zuazo Lopez: Wspomnienia absolwenta Angela Zuazo Lópeza. [w:] Strona Absolwentów Energetyka i Elektronika w Bytomiu [on-line]. 2013-04-02. [dostęp 2020-11-02].
  6. Monitoring elektroniczny. Biuro Ochrony Mienia "Tezet". [dostęp 2020-11-02].
  7. Stanowisko konsultacyjne…. Microchip, 2018-06-27. [dostęp 2020-11-02].

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Bytom location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Bytom, Poland
Ta mapa of Bytom została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Bytom Krawiecka 3 Józefczaka 29 2020.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
kamienica przy ul. Krawieckiej 3 oraz dawny hotel przy ul. Antoniego Józefczaka 29 w Bytomiu (z prawej kamienica przy ul. A. Józefczaka 31), na pierwszym planie targowisko na rogu ul. Wałowej i ul. Józefa Rostka na miejscu szkoły żydowskiej; widok z ul. Wałowej