Budynek spalarni śmieci z maszynownią i komin maszynowni w dawnej oczyszczalni ścieków
 nr rej. A/447/15 z 26 marca 2015[1] | |
 Zabudowania spalarni od strony ul. Łagiewnickiej (2019) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Zabrzańska / ul. Łagiewnicka[1] |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy | 4 października 1902 |
| Ukończenie budowy | 1905 |
Położenie na mapie Bytomia  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°20′27,9″N 18°55′00,8″E/50,341083 18,916889 | |
Budynek spalarni śmieci z maszynownią i komin maszynowni w dawnej oczyszczalni ścieków – budynek spalarni odpadów z maszynownią i kominem z 1905 roku w Bytomiu, wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego[1].
Historia
Władze Bytomia w ramach budowy miejskiej sieci kanalizacyjnej zdecydowały o budowie pierwszej biologicznej oczyszczalni ścieków na terenie ówczesnego Cesarstwa Niemieckiego[2][3] w miejscu, na którym w XVII wieku stał młyn Jakuba Pielki i jego syna Andrzeja (niem. Pielkermühle)[4]. Projektantem oczyszczalni od strony technicznej był Max Rosenquist[5], architektem zaś – miejski radca budowlany Karl Brugger[6]. Budowę rozpoczęto oficjalnie 4 października 1902, była prowadzona przez firmę Windschild & Langelott z Cossebaude; oględziny wyników zakończonej pracy przez przedstawicieli gminy nastąpiły 31 października 1905 roku[3].
Wraz z oczyszczalnią powstała spalarnia odpadów, oparta o system pieców Doerra[7]. W głównym budynku mieściły się dwie komory spalania, stacja transformatorowa oraz pomieszczenie dla majstra; główna hala po usunięciu urządzeń służyła później warsztat[8] oraz jako garaż dla pojazdów, które były własnością oczyszczalni. W dobudówce znajdowała się maszynownia z zachowaną jednotłokową sprężarką firmy Zwickauer Maschinenfabrik[9], pompy i warsztat. W pobliżu spalarni postawiono komin, który obsługiwał spalarnię oraz wszystkie pozostałe urządzenia mechaniczne zakładu[10].
Zarządcą zabytkowego kompleksu jest Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne[6].
Przypisy
- ↑ a b c d Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 24 [dostęp 2017-08-22].
- ↑ Günther Trauer: Die Entwässerung der schlesischen Städte. W: Schlesien. Kultur und Arbeit. Einer Deutschen Grenzmark. Bruno Salomon, Erwin Stein (hrsg.). Berlin / Friedenau: Deutscher Kommunal-Verlag, 1926, s. 82.
- ↑ a b Nadolski 2004 ↓, s. 63.
- ↑ Władysława Ślęzak: Bytom za panowania Piastów. Bytom: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 53. ISBN 83-905719-0-0.
- ↑ Nadolski 2004 ↓, s. 62.
- ↑ a b Bytomski.pl 2015 ↓.
- ↑ Nadolski 2004 ↓, s. 64.
- ↑ Nadolski 2004 ↓, s. 68.
- ↑ Nadolski 2004 ↓, s. 71.
- ↑ Nadolski 2004 ↓, s. 66.
Bibliografia
- Przemysław Nadolski: Z dziejów bytomskich wodociągów i kanalizacji. Bytom: Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne, 2004. ISBN 83-912767-2-4.
- Pierwsza biologiczna oczyszczalnia. Bytomski.pl, 2015-08-23. [dostęp 2017-08-22].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor:
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek spalarni śmieci z maszynownią i komin maszynowni w dawnej oczyszczalni ścieków, Bytom, ul. Zabrzańska / Łagiewnicka, z 1905 roku, zabytek nieruchomy.