Budzieszowice

Budzieszowice
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

nyski

Gmina

Łambinowice

Liczba ludności (2011)

350[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-316[2]

Tablice rejestracyjne

ONY

SIMC

0498773

Położenie na mapie gminy Łambinowice
Mapa konturowa gminy Łambinowice, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Budzieszowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Budzieszowice”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Budzieszowice”
Ziemia50°31′07″N 17°32′40″E/50,518611 17,544444

Budzieszowice (do 1945 niem. Bauschdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Łambinowice[3].

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 406.

Nazwa

Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy wywodził nazwę miejscowości od polskiej nazwy "buda" oznaczającej drewniany budynek i powiązał ją ze staropolskim prawem stróży, które zobowiązywało chłopów do utrzymywania strażnic oraz ich pilnowania[4]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najstarszą nazwę miejscowości wymienia Buduschowicz podając jej znaczenie "Huttendorf" czyli w języku polskim "Wieś strzegących, pilnujących"[4]. Nazwa wsi została później fonetycznie zgermanizowana na Bauschwitz[4] i utraciła swoje pierwotne znaczenie.

Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946[5].

Historia

Na kartach pisanej historii Budzieszowice, po raz pierwszy pojawiają się 3 lipca 1284 roku, jako Budissovici w dokumencie sporządzonym w Otmuchowie, przez kancelarię biskupią, w którym biskup wrocławski Tomasz II nakazuje Henrykowi IV Probusowi, poprzez zakonników Lamberta z Kamieńca i Tylemanna z Naumburga, restytucję (zwrot) kilku wsi, wśród nich właśnie Budzieszowic[6]. W podobnym tonie utrzymany jest dokument z 11 lutego 1285 roku, sporządzony również w Otmuchowie, w którym Budzieszowice wymienia się jako Budissoviz. W sporządzonym w latach 1303 – 1306, za czasów biskupa Henryka z Wierzbna, spisie uposażeń diecezji wrocławskiej, znanym jako Rejestr Nyski (łac. Registrum Nissense), wieś zapisana została jako Budessovitz. Następne wzmianki pochodzą między innymi z 1373 roku, gdzie wspomina się o Buduschowicz oraz rok później o Budeschowicz. Do 28 lipca 1936 roku wieś funkcjonuje pod nazwą Bauschwitz, po tej zaś dacie, do końca drugiej wojny światowej jako Bauschdorf.

Początkowo wieś podlegała biskupiemu księstwu nyskiemu, a tym samym biskupom wrocławskim. W roku 1788 właścicielem wsi była Eleonora Freiin von Vogt, z domu von Schlegenberg, a w roku 1818 jako właściciel wsi wymieniany jest kupiec Hoffman z Brzegu. Od roku 1842 Budzieszowice stają się własnością Carla Grafa von Strachwitz, który nabył je w wymienionym już roku za sumę 43 000 talarów. W 1847 roku za sumę 39 000 talarów, wieś odkupuje Oscar Christ, a następnie porucznik Rehmet. W 1850 roku w Budzieszowicach wybudowano kościół pod wezwaniem Narodzenia Maryi Panny, aż do 1985 roku będzie on świątynią filialną należącą do parafii pod wezwaniem św. Marcina w Jasienicy Dolnej. W roku 1862 wieś znowu zmienia właściciela i staje się własnością Stephana Eigenthumera.

Dobra Budzieszowickie (obszar dworski – niem. Gutsbezirk) liczyły przed 1830 rokiem 655 mórg ziemi, z czego 11 mórg stanowił ogród, 574 morgi rola, 61 mórg łąki i pastwiska, a tylko 9 mórg tereny leśne. Wieś natomiast zajmowała obszar 1157 mórg, z czego 43 morgi to ogrody, 1055 mórg rola, 57 mórg łąki i 2 morgi lasy. Budzieszowice liczyły wówczas 13 gospodarstw kmiecych, 18 ogrodników i 9 zagród chałupniczych. Z tego okresu wymieniany jest wiatrak- młyn a także jednoklasowa szkoła licząca 71 uczniów zlikwidowana w roku 1997. W 1873 roku we wsi funkcjonowała cegielnia. W 1894 roku mieszkańcy wsi podlegali Sądowi Rejonowemu w Korfantowie, obsługiwał ich również tamtejszy urząd pocztowy. Powierzchnia wsi w 1925 roku wynosiła 555 ha, obecnie wieś zajmuje obszar 576 ha co stanowi 4,6% powierzchni gminy Łambinowice. Jest to wieś typowo rolnicza. Grunty rolne zajmują 531 ha i stanowią 93% powierzchni wsi.

Populacja wsi

  • 1855 rok - 374 osoby,
  • 1861 rok - 348 osób (wszyscy katolicy),
  • 1885 rok – 355 osób,
  • 1910 rok – 354 osoby,
  • 1925 rok - 387 osób (w tym 3 ewangelików),
  • 1933 rok – 347 osób,
  • 1939 rok – 334 osoby,
  • 2005 rok – 352 osoby.

Zobacz też

  • Kościół Narodzenia Maryi Panny w Budzieszowicach

Przypisy

  1. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 103 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. ↑ a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 77, OCLC 456751858 (niem.).
  5. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  6. ↑ Codex Diplomaticus Silesiae, Bd. 7,, 1886.

Bibliografia

  • Bildband Kreis Falkenberg in Oberschlesien, Druckhaus Goldammer, Scheinfeld/Mfr., 1982.
  • Heimatbuch des Kreises Falkenberg in Oberschlesien, Heimatverein Kreises Falkenberg O/S, Peine, 1971.
  • Heimatkalender des Kreises Falkenberg, Druck: Schlesierverlag L.Heege, Schweidnitz, 1929-1939.
  • Janina Domska: Niemodlin i ziemia niemodlińska od 1224 roku do początku XX wieku. 1998.
  • Weltzel Augustin: Geschichte des edlen, freiherrlichen und gräflichen Geschlechts von Praschma, Ratibor, 1883
  • Strona Gminy Łambinowice. lambinowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)].
Gmina Łambinowice
Wsie
Integralne
części wsi

Herb gminy Łambinowice

Media użyte na tej stronie

Łambinowice (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map Łambinowice (gmina), Poland.
Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Nysa County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nysa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.68 N
  • S: 50.24 N
  • W: 16.88 E
  • E: 17.77 E