Buganda

Flaga królestwa Bugandy
Położenie

Buganda – największe z tradycyjnych królestw tworzących Ugandę, zamieszkane przez 52 klany. Utworzone na przełomie XIV i XV wieku przez lud Gandów (Baganda). W latach ok. 1344–1650 była pod zwierzchnością królestwa Kitary (Bunyoro). Władcy Bugandy noszą tradycyjny tytuł – kabaka.

19 czerwca 1894 roku Brytyjczycy narzucili jej protektorat, który trwał do 9 października 1962 roku, kiedy Buganda stała się częścią niepodległego afrykańskiego państwa Uganda. 9 października 1963 roku pierwszym prezydentem republiki Ugandy został król bugandyjski Edward Frederick Mutesa II. W 1966 roku premier Milton Obote kazał dowódcy armii, gen. Idi Aminowi, by zaatakował pałac króla Mutesy II. Król uciekł do Londynu 23 czerwca 1966 roku. W dniu 8 września 1967 roku obalono monarchie Bugandy, Toro, Bunyoro i Ankole a w kraju zapanował terror.

24 lipca 1993 roku prezydent Ugandy Yoweri Museveni podjął decyzję o odrestaurowaniu tradycyjnych królestw.

Stolicą Ugandy i jednocześnie królestwa Bugandy jest Kampala. W tym państwie mieszkańcy używają języka suahili.

Królowie Bugandy

  • Kintu Kakulukuku (ok. 1300–1330)
  • Chwa I Walusimbi (ok. 1330–1344) [syn]
  • Kimera Walusimbi (ok. 1344–1374) [wnuk]
  • Tembo Kiridde (ok. 1374–1404) [syn]
  • Kigala Kasongovu (ok. 1404–1434; abdykował) [syn]
  • Kimba Ntege (ok. 1434–?) [syn]
  • Kigala (2. panowanie ?–ok. 1464)
  • Kaima Sendikaddiwa (ok. 1464–1494) [wnuk]
  • Nakibinge Kagali (ok. 1494–1524) [syn]
  • Mulondo Sekajja (ok. 1524–?) [syn]
  • Temba (Djemba) Busungwo (?–ok. 1554) [brat]
  • Suna I Kisolo (ok. 1554–1584) [brat]
  • Sekamanya Kisolo (ok. 1584–1600) [syn Temby]
  • Kimbugwe Kamegere (ok. 1600–1614) [syn Suny I]
  • Kateregga Kamegere (ok. 1614–1644) [syn Sekamanyi]
  • Mutebi I Mutesi (ok. 1644–?) [syn]
  • Juko (Djuko) Mulwana [brat]
  • Kayemba Kisiki (?–ok. 1674) [brat]
  • Tebandeke Mujambula (ok. 1674–?) [syn Mutebi I]
  • Ndawula Nsobya (?–ok. 1704) [syn Juko]
  • Kagulu Ntambi (ok. 1704–1730) [syn]
  • Kikulwe Mawuba (ok. 1730–1737) [brat]
  • Mawanda Sebanakitta (ok. 1737–1740) [brat]
  • Mwanga I Sebanakitta (1740–1741) [wnuk Ndawuli]
  • Namugala Kagali (1741–1750) [brat]
  • Kyabaggu Kabinuli (1750–1780) [brat]
  • Junju (Djundju) Sendegeya (1780–1797) [syn]
  • Semakokiro Nabbunga (1797–1814) [brat]
  • Kamanya Kadduviamala (1814–1832) [syn]
  • Suna II Migekyamye (1832–1857) [syn]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
UrodzonyZmarłOdDo
30Mutesa I MukabyakayiraMutesa I.jpg1837
Mulago
19 października
1884
Kasubi
185619 października
1884
Ssuna II
Muganzirwazzaza
31Mwanga II MukusaKing Mwanga II Buganda.jpg1866
Nakawa
8 marca
1903
Seszele
24 października
1884
1888
Usunięty
Mutesa I
Abisagi Bagalayaze
32Kiwewa Nuyonyintono?8 marca
1889
Masanafu
2 sierpnia
1888
21 października
1888
Usunięty
Mutesa I
Namasole Kiribakka
33Kalema Muguluma?1891
Bunyoro
21 października
1888
5 października
1889
Usunięty
Mutesa I
Namasole Ndibuwakanyi
(31)Mwanga II MukusaKing Mwanga II Buganda.jpg1866
Nakawa
8 marca
1903
Seszele
18897 sierpnia
1897
Usunięty
Mutesa I
Abisagi Bagalayaze
34Daudi Chwa II KaggwaDaudi Cwa of Buganda.jpg8 sierpnia
1896
Mengo
22 listopada
1939
Kampala
189722 listopada
1939
Mwanga II
Abakyala Evalini Kulabako
35Mutesa IIUgandan kings at Toro ceremony late 1950s.jpg19 listopada
1924
Makindye
21 listopada
1969
Londyn
22 listopada
1939
1953
Usunięty
Daudi Chwa II Kaggwa
Namasole Irene Drusilla Namaganda
-interregnum19531955
(35)Mutesa IIUgandan kings at Toro ceremony late 1950s.jpg19 listopada
1924
Makindye
21 listopada
1969
Londyn
195521 listopada
1969
Usunięty
Daudi Chwa II Kaggwa
Namasole Irene Drusilla Namaganda
-interregnum21 listopada
1969
31 lipca
1993
36Mutebi II13 kwietnia
1955
Mengo
31 lipca
1993
Mutesa II
Sarah Nnalule

Bibliografia

  • Historia Afryki. Do początku XIX wieku, pod red. M. Tymowskiego, Wrocław 1996, s. 678-681, 1019-1026, ISBN 83-04-04094-8.
  • Tadeusz Pasierbiński, Monarchie świata. Poczet rodów królewskich i książęcych, Warszawa: „Iskry”, 2002, s. 368-370, ISBN 83-207-1705-1, OCLC 830379607.
  • Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 2: America & Africa, München 2002, s. 918-919.

Media użyte na tej stronie

Crown of Saint Edward.svg
Crown of St Edward
Flag of Buganda.svg
Flag of the Buganda kingdom in Uganda.
Ugandan kings at Toro ceremony late 1950s.jpg
At the signing of an agreement in Kabarole, Toro, Uganda between the British governor,Sir Frederick Crawford and the Omukama of Toro are shown four other kings of Ugandan kingdoms, from left to right: The Omugabe of Ankole, Omukama of Bunyoro, the Kabaka of Buganda, Won Nyaci of Lango
Buganda (map).png
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Mutesa I.jpg
Мтеза
King Mwanga II Buganda.jpg
King (Kabaka) Mwanga from Buganda (1868-1903).