Bujar Nishani
 | |
| Pełne imię i nazwisko | Bujar Faik Nishani |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 29 września 1966 |
| Data śmierci | 28 maja 2022 |
| Prezydent Albanii | |
| Okres | od 24 lipca 2012 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister spraw wewnętrznych Albanii | |
| Okres | od kwietnia 2011 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister sprawiedliwości Albanii | |
| Okres | od września 2009 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | Engelejd Alibeaj |
| Następca | |
| Minister spraw wewnętrznych Albanii | |
| Okres | od marca 2007 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | Gjergj Lezhja |
| Następca | |
.svg) | |
| Odznaczenia | |
   | |
Bujar Faik Nishani (ur. 29 września 1966 w Durrësie[1], zm. 28 maja 2022[2]) – albański polityk, wykładowca i urzędnik państwowy, deputowany, minister spraw wewnętrznych oraz sprawiedliwości, w latach 2012–2017 prezydent Albanii.
Życiorys
W 1988 ukończył studia w akademii wojskowej Akademia Ushtarake „Skënderbej” w Tiranie. Odbył studia podyplomowe z zarządzania w obronności w Stanach Zjednoczonych (1996). Został też absolwentem prawa na Uniwersytecie Tirańskim (2004), na tej samej uczelni w 2005 uzyskał magisterium z europeistyki. Od 1988 przez pięć lat był wykładowcą na macierzystej akademii wojskowej[3].
W 1991 wstąpił do Demokratycznej Partii Albanii[1]. W 1993 został dyrektorem do spraw stosunków zagranicznych w ministerstwie obrony, a w 1994 stanął na czele departamentu do spraw kontaktów z NATO w ministerstwie spraw zagranicznych. W 1996 dołączył do gabinetu politycznego ministra obrony[1][3]. W 1997 jego ugrupowanie utraciło władzę, został wówczas przewodniczącym organizacji pozarządowej działającej na rzecz integracji Albanii z NATO[1]. W 2001 stanął na czele stołecznych struktur demokratów, później dołączył do centralnych władz ugrupowania. W 2003 wszedł w skład rady miejskiej Tirany. W wyborach w 2005 i 2009 uzyskiwał mandat posła do Zgromadzenia Albanii[3].
Był członkiem rządów Salego Berishy. Od marca 2007 do września 2009 sprawował urząd ministra spraw wewnętrznych. Od września 2009 do kwietnia 2011 pełnił funkcję ministra sprawiedliwości. W kwietniu 2011 ponownie stanął na czele resortu spraw wewnętrznych[3]. W lipcu 2012 upływała kadencja prezydenta Bamira Topiego. Główne ugrupowania (rządzący demokraci i opozycyjni socjaliści) nie byli w stanie dojść do porozumienia. W pierwszych trzech turach (z 30 maja, 4 czerwca i 8 czerwca 2012) nie przeprowadzono głosowania nad żadnym kandydatem (wymagana była wówczas większość 84 głosów w parlamencie). Demokratyczna Partia Albanii wysunęła wówczas kandydaturę Bujara Nishaniego[1]. 11 czerwca 2012 parlament w czwartej turze (w której wystarczyła zwykła większość) wybrał go na urząd prezydenta Albanii. W głosowaniu wzięło udział 76 deputowanych (na 140), a kandydat demokratów otrzymał 73 głosy[4]. W tym samym miesiącu zakończył pełnienie funkcji ministra[3].
Urząd prezydenta objął 24 lipca 2012[5]. Pierwszą zagraniczną wizytę złożył w tym samym roku w Kosowie[6]. W 2016 podczas przemówienia w Organizacji Narodów Zjednoczonych poparł ratyfikację paryskiego porozumienia klimatycznego, zwiększanie pomocy humanitarnej w miejscach objętych konfliktami zbrojnymi oraz przestrzeganie zobowiązań poszczególnych państw w zakresie bezpieczeństwa[7]. W 2017 uhonorował grupę Albańczyków którzy podczas II wojny światowej ratowali Żydów[8].
Jego pięcioletnia kadencja upłynęła 24 lipca 2017[5]. Zajmował później stanowisko przewodniczącego rady krajowej Demokratycznej Partii Albanii[9].
Życie prywatne
Jego żoną była Odeta Nishani z domu Kosova, z którą miał dwoje dzieci: syna Ersiego i córkę Fionę[10][11].
Zmarł 28 maja 2022 w szpitalu w Niemczech w wyniku komplikacji zdrowotnych stanowiących następstwo choroby COVID-19[2]. 2 czerwca ogłoszono dniem żałoby w Albanii[12].
Odznaczenia
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (2014, Włochy)[13]
- Order Stara Płanina (2016, Bułgaria)[14]
- Order Pro Merito Melitensi (2016, Zakon Maltański)[15]
- Order Wolności (2017, Kosowo)[16]
Przypisy
- ↑ a b c d e Bujar Nishani, cidob.org [dostęp 2021-09-18] (hiszp.).
- ↑ a b Gresa Kraja, Vdiq ish-presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani, evropaelire.org, 28 maja 2022 [dostęp 2022-05-28] (alb.).
- ↑ a b c d e Bujar Nishani, president.al [zarchiwizowane 2014-10-19] (ang.).
- ↑ Bujar Nishani ZGJIDHET PRESIDENT me 73 vota pro, gazetatema.net, 11 czerwca 2012 [zarchiwizowane 2012-06-13] (alb.).
- ↑ a b Leaders of Albania, zarate.eu [dostęp 2021-09-17] (ang.).
- ↑ Presidenti Nishani dhe Presidentja e Kosovës, Jahjaga zhvillojnë takimin e parë zyrtar mes tyre në Prishtinë, president.al, 30 sierpnia 2012 [zarchiwizowane 2017-12-01] (alb.).
- ↑ At UN, Albania highlights efforts to join EU, support for international recognition of Kosovo, un.org, 23 września 2016 [dostęp 2021-09-18] (ang.).
- ↑ Fatjona Mejdini, Albania Honours Families That Sheltered Jews From Holocaust, balkaninsight.com, 27 stycznia 2016 [dostęp 2021-09-18] (ang.).
- ↑ Bujar Nishani, jashtë listave të PD-së, tvklan.al, 16 maja 2021 [dostęp 2021-09-18] (alb.).
- ↑ Profil, kush është Bujar Nishani, kandidati i mazhorancës për President!, utv-news.tv, 11 czerwca 2012 [zarchiwizowane 2012-06-16] (alb.).
- ↑ Odeta Nishani – The First Lady of Albania, president.al [zarchiwizowane 2014-07-15] (ang.).
- ↑ Për shpalljen ditë zie kombëtare në nderim të të ndjerit, z. Bujar Nishani, ish-President, ish-Ministër dhe ish-Deputet, qbz.gov.al, 1 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-10] (alb.).
- ↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana, quirinale.it, 27 lutego 2014 [dostęp 2021-09-18] (wł.).
- ↑ Nishani dekorohet nga homologu bullgar me Urdhrin 'Stara Planina', shqiptarja.com, 2 czerwca 2016 [zarchiwizowane 2016-08-04] (alb.).
- ↑ Grand Master Fra’ Matthew Festing receives the President of Albania Bujar Nishani on an official visit, orderofmalta.int, 7 listopada 2016 [dostęp 2021-09-18] (ang.).
- ↑ Awarded Honours, president-ksgov.net [dostęp 2021-09-18] (ang.).
Media użyte na tej stronie
Baretka: Order Zasługi Republiki Włoskiej – Kawaler Krzyża Wielkiego (od 2001).
Digital recreation of Bujar Nishani's signature
Autor: Gjakovarus, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób prezydenta Albanii Bujara Nishaniego, cmentarz Sharre, Tirana
Autor: Alain Rolland / European Commission, Licencja: Attribution
José Manuel Barroso, President of the EC, received Bujar Nishani, President of Albania.
Ribbon bar of the Order 'Stara planina'. Bulgaria.
Ribbon of the Order of Merit pro Merito Melitensi (for civilian)