Bukan Solandera

Bukan Solandera
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bukowce
Rodzina	bukanowate
Rodzaj	bukan
Gatunek	bukan Solandera
	Nazwa systematyczna
	Nothofagus solandri (Hook.f.) Oerst.; Skr. Vidensk.-Selsk. Christiana, Math.-Naturvidensk. Kl. 5(9): 355 1873
Synonimy
	Cliffortioides oblongata Dryand.; Fagus solandri Hook.f.; Myrtilloides cinerascens Banks & Sol. ex Hook.; Nothofagus solandri var. solandri; Nothofagus × soltruncata Cockayne;
	Cliffortioides oblongata Dryand.; Fagus solandri Hook.f.; Myrtilloides cinerascens Banks & Sol. ex Hook.; Nothofagus solandri var. solandri; Nothofagus × soltruncata Cockayne;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Bukan Solandera (Nothofagus solandri (Hook.f.) Oerst.) – gatunek rośliny z rodziny bukanowatych (Nothofagaceae). Występuje naturalnie w nizinnych i wyżynnych regionach Nowej Zelandii^[5]^[6]. Ponadto bywa uprawiany^[6]^[7].

Morfologia

Pokrój: Zimozielone drzewo lub krzew. Dorasta do 1–30 m wysokości^[6]. Konary są wzniesione wachlarzowato i wyrastają z nich cienkie gałązki^[7]. Pędy są spłaszczone. Kora jest gładka, ma czarniawą barwę, w upływem lat staje się podłużnie popękana^[8].
Liście: Blaszka liściowa jest skórzasta, omszona od spodu i ma owalny, trójkątny, podłużny lub eliptyczny kształt^[6]. Mierzy 1–1,5 cm długości oraz 7–8 mm szerokości, jest całobrzega, zwężona u nasady i z zaokrąglonym wierzchołkiem^[6]^[8]. Górna powierzchnia blaszki jest ciemnozielona^[7], błyszcząca, natomiast od spodnia powierzchnia jest jasna i nieco omszona. Ogonek liściowy jest nagi i ma 2–3 mm długości^[6]^[8].
Kwiaty: Są jednopłciowe, mają czerwoną barwę. Kwiaty męskie są pojedyncze i mierzą 2 mm średnicy, natomiast kwiaty żeńskie są zebrane po 3 w kwiatostany^[6].
Owoce: Orzechy osadzone po 3 w kupulach. Kupule powstają ze zrośnięcia trzech liści przykwiatowych^[6].
Gatunki podobne: Roślina jest podobna do bukanu Menziesa (N. menziesii), który jednak różni się podwójnie głęboko i tępo karbowaną na brzegu blaszką liściową^[8].

Biologia i ekologia

Rośnie w lasach zrzucających liście. Występuje na wysokości do 1200 m n.p.m.^[6]

Zmienność

W obrębie tego gatunku wyróżniono jedną odmianę^[3]:

Nothofagus solandri var. cliffortioides (Hook.f.) Poole – o wątłej koronie. Blaszka liściowa jest podwinięta na brzegu, ma zaokrągloną nasadę i zaostrzony, uniesiony wierzchołek^[8]

Zastosowanie

Drewno tego gatunku ma zastosowanie w budownictwie^[9].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-18] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Nothofagus solandri (Hook.f.) Oerst. (ang.). The Plant List. [dostęp 2017-10-18].
↑ Nothofagus solandri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Discover Life: Point Map of Nothofagus solandri (ang.). Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-10-18].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Nothofagus solandri (fr.). Plantes & botanique. [dostęp 2017-10-18].
↑ ^a ^b ^c T. Russell, C. Cutler & M. Walters: Ilustrowana encyklopedia – Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 149. ISBN 97883-242-0842-5. (pol.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e O. Johnson, D. More: Przewodnik Collinsa. Drzewa. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2011, s. 202. ISBN 978-83-7073-643-9. (pol.)
↑ D.J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 492. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.)

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-18] (ang.).

[tpl-3] Nothofagus solandri (Hook.f.) Oerst. (ang.). The Plant List. [dostęp 2017-10-18].

[iucn-4] Nothofagus solandri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[eol-5] Discover Life: Point Map of Nothofagus solandri (ang.). Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-10-18].

[peb-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Nothofagus solandri (fr.). Plantes & botanique. [dostęp 2017-10-18].

[drzewaswiata-7] T. Russell, C. Cutler & M. Walters: Ilustrowana encyklopedia – Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 149. ISBN 97883-242-0842-5. (pol.)

[collins-8] O. Johnson, D. More: Przewodnik Collinsa. Drzewa. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2011, s. 202. ISBN 978-83-7073-643-9. (pol.)

[mabberley-9] D.J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 492. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne