Bukietnica
 Bukietnica Arnolda | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | bukietnica |
| Nazwa systematyczna | |
| Rafflesia R. Brown Trans. Linn. Soc. London 13: 207. 23 Mai-21 Jun 1821[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
R. arnoldi R. Brown[3] | |
Bukietnica (Rafflesia) – rodzaj roślin z rodziny bukietnicowatych. Obejmuje 40 gatunków[4] występujących w południowo-wschodniej Azji – w Tajlandii, Malezji, Filipinach i Indonezji[4]. Nazwa naukowa rodzaju upamiętnia Sir Thomasa Stamforda Rafflesa – fundatora brytyjskiej kolonii w Singapurze[5]. Bukietnica Arnolda (Rafflesia arnoldii) znana jest jako roślina o największych kwiatach na Ziemi, przez co stanowi atrakcję dla ekoturystów[6].
Morfologia
Rafflesia kerrii
- Pokrój
- Bezzieleniowe rośliny zielne będące wyspecjalizowanymi endopasożytami roślin z rodzaju Tetrastigma (rodzina winoroślowate Vitaceae)[6]. O przynależności do roślin naczyniowych świadczą organy generatywne, bowiem żadne inne nie występują. Rośliny żywicielskie przenikają szeregi wielojądrowych komórek przypominające grzybnię[7].
- Kwiaty
- Promieniste, jednopłciowe, pojedyncze wyrastają bezpośrednio z tkanek żywicieli[6]. U większości gatunków kwiaty osiągają średnicę do kilkudziesięciu cm, największe są u bukietnicy Arnolda, w której przypadku osiągają ok. 1 m średnicy i masę 7 kg (rekordowy okaz miał średnicę 106 cm i kwiat o masie ok. 10 kg[5]). Najmniejsze kwiaty w obrębie tego rodzaju ma R. manillana – osiągają 20 cm średnicy[5]. Okwiat jest złożony z jednego okółka składającego się z 5 listków połączonych u dołu. Z podstawy listków okwiatu wyrasta przesłona otaczająca znajdujący się pośrodku prętosłup. W kwiatach żeńskich na obrzeżach górnej tarczy prętosłupa znajdują się powierzchnie znamienia przyjmujące ziarna pyłku. W kwiatach męskich pyłek produkowany jest w rurkowatych i skręconych woreczkach pyłkowych zagłębionych w górnej części prętosłupa. Pyłek otoczony śluzem wypychany jest otworem na górnej powierzchni prętosłupa, skąd przenoszony jest przez zapylające owady do kwiatów żeńskich. Zalążnia jest położona dolnie i tworzona jest z 4–8 połączonych owocolistków[6][7].
- Owoce
- Jagody zawierające liczne nasiona pogrążone w śluzowej masie owocowej, powstającej w wyniku rozpuszczenia ścian zalążni[6][7].
Systematyka
- Wykaz gatunków[4]
- Rafflesia arnoldi R.Br. – bukietnica Arnolda
- Rafflesia aurantia Barcelona, Co & Balete
- Rafflesia azlanii Latiff & M.Wong
- Rafflesia baletei Barcelona & Cajano
- Rafflesia banaoana Malabrigo
- Rafflesia bengkuluensis Susatya, Arianto & Mat-Salleh
- Rafflesia borneensis Koord.
- Rafflesia camarinensis F.B.Valenz., Jaucian-Adan, Agoo & Madulid
- Rafflesia cantleyi Solms
- Rafflesia ciliata Koord.
- Rafflesia consueloae Galindon, Ong & Fernando
- Rafflesia gadutensis Meijer
- Rafflesia hasseltii Suringar
- Rafflesia horsfieldii R.Br.
- Rafflesia keithii Meijer
- Rafflesia kemumu Susatya, Hidayati & Riki
- Rafflesia kerrii Meijer
- Rafflesia lagascae Blanco
- Rafflesia lawangensis Mat-Salleh, Mahyuni & Susatya
- Rafflesia leonardi Barcelona & Pelser
- Rafflesia lobata R.Galang & Madulid
- Rafflesia manillana Teschem.
- Rafflesia meijeri Wiriad. & Sari
- Rafflesia micropylora Meijer
- Rafflesia mira Fernando & Ong
- Rafflesia mixta Barcelona, Manting, Arbolonio, R.B.Caball. & Pelser
- Rafflesia parvimaculata Sofiyanti, K.Mat-Salleh, Khairil, Zuhailah, Mohd.Ros. & Burs
- Rafflesia philippensis Blanco
- Rafflesia pricei Meijer
- Rafflesia rochussenii Teijsm. & Binn.
- Rafflesia schadenbergiana Göpp. ex Hieron.
- Rafflesia sharifah-hapsahiae J.H.Adam, R.Mohamed, Aizat-Juhari & K.L.Wan
- Rafflesia speciosa Barcelona & Fernando
- Rafflesia su-meiae M.Wong, Nais & F.Gan
- Rafflesia tengku-adlinii Mat-Salleh & Latiff
- Rafflesia tuan-mudae Becc.
- Rafflesia tuanku-halimii J.H.Adam, Aizat-Juhari, Azilah & K.L.Wan
- Rafflesia verrucosa Balete, Pelser, Nickrent & Barcelona
- Rafflesia witkampii Koord.
- Rafflesia zollingeriana Koord.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-03] (ang.).
- ↑ a b Rafflesia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-20].
- ↑ a b c Rafflesia R.Br. ex Gray. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-07].
- ↑ a b c Largest Flower - Rafflesia. [w:] The Flower Expert [on-line]. Gifting Inc.. [dostęp 2017-02-20].
- ↑ a b c d e Heywood V.H., Brummitt R.K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 272–273. ISBN 1-55407-206-9. (ang.).
- ↑ a b c Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 391-392. ISBN 83-7079-778-4.
Identyfikatory zewnętrzne:
Media użyte na tej stronie
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Rafflesia kerrii Meijer 3.JPG
Autor: Wilhelm Albert Mertin, Licencja: CC BY 2.0 de
Autor: Wilhelm Albert Mertin, Licencja: CC BY 2.0 de
On February 13th, 2007 I visited Khao Sok Nat. Park, Prov. Phang Nga, South-Thailand and had a chance to take pictures from different phases of growth of Rafflesia kerrii Meijer. I have been guided by Park Ranger Khun Sutin. The pictures show the following details:
