Bulwa pędowa

Bulwy na końcach podziemnych pędów ziemniaka

Bulwa pędowa – zgrubiała część pędu rośliny, pełniąca funkcję spichrzową, tzn. jest magazynem substancji zapasowych, głównie białek i cukrów – szczególnie skrobi. Bulwy pędowe mogą być podziemne, lub nadziemne. Podziemne bulwy pędowe wytwarza np. ziemniak. Tworzą się one na końcach podziemnych pędów – rozłogów. Występują w nich tzw. oczka, będące zawiązkami pędów, za pomocą których ziemniak może rozmnażać się wegetatywnie. Bulwy te nie wytwarzają korzeni przybyszowych.

U kaktusów zgrubiałe łodygi gromadzą wodę

Nadziemne bulwy pędowe wytwarzają się głównie na łodydze. Mogą one powstawać z części podliścieniowej – hipokotylu, lub nadliścieniowej. Podliścieniowe bulwy wytwarza np. rzodkiewka, nadliścieniowe – kalarepa. U lilii bulwkowatej niewielkie bulwy pędowe powstają w kątach liści. W strefach klimatycznych, w których występuje niesprzyjający wegetacji okres zimy bulwy pędowe mogą pełnić funkcję organu przetrwalnikowego. Tak jest np. u szafrana, czy zimowita. Jesienią nadziemne pędy tych roślin obumierają, ale z bulwy u podstawy pędu odtwarza się nowa roślina. U niektórych roślin, np. kaktusów bulwy pędowe są magazynem wody.

Bibliografia

• Stanisław Tołpa, Jan Radomski: Botanika. Podręcznik dla Techników Rolniczych. Warszawa: PWRiL, 1971.
• J. Szwejkowska, J. Szwejkowski: Botanika. Tom I. Morfologia. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-13946-3.
• Edmund Malinowski: Anatomia roślin. Warszawa: PWN, 1966.