Burgrabice

Artykuł

50°21′13″N 17°16′24″E

- błąd

39 m

WD

50°20'N, 17°19'E, 50°21'23.47"N, 17°16'57.72"E

- błąd

2323 m

Odległość

4029 m

Burgrabice
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0

Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

nyski

Gmina

Głuchołazy

Wysokość

240–280[1] m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

690[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-355[3]

Tablice rejestracyjne

ONY

SIMC

0494663

Położenie na mapie gminy Głuchołazy
Mapa konturowa gminy Głuchołazy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Burgrabice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Burgrabice”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Burgrabice”
Ziemia50°21′13″N 17°16′24″E/50,353611 17,273333

Burgrabice (daw. Borkowice, niem. Borkendorf[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy[5][6]. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na ziemi nyskiej. Położona jest na terenie Przedgórza Paczkowskiego, będącego częścią Przedgórza Sudeckiego. Przepływa przez nią rzeka Mora.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Do miejscowości należy także przysiółek Przesieki[5][6].

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 690 osób[2].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 2 km od granicy z Czechami, we wschodniej części Przedgórza Paczkowskiego. Należy do Euroregionu Pradziad[7]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Mora.

Środowisko naturalne

W Burgrabicach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,9 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Burgrabic wynoszą 602 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].

Nazwa

W 1284 r. miejscowość została wymieniona pod nazwą Burgravici[4]. Dawna nazwa miejscowości to Borkowice, obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946[9].

Historia

(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Pomnik Tysiąclecie Państwa Polskiego

Miejscowość lokowana przed 1300 rokiem[1]. Jest przykładem kolonizacji w formie leśno-łanowej[10].

W 1945 przez Burgrabice wiodła trasa marszu śmierci więźniów obozu Auschwitz-Birkenau; w miejscowości zamordowano 86 więźniów[4].

Na podstawie dekretu PKWN z 31 sierpnia 1944 zostały utworzone miejsca odosobnienia, więzienia i ośrodki pracy przymusowej dla „hitlerowskich zbrodniarzy oraz zdrajców narodu polskiego”. Obóz pracy nr 10 Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego utworzyło w Burgrabicach[11].

W latach 1945–1950 Burgrabice należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

W latach 1945–1954 siedziba gminy Burgrabice.

W Burgrabicach znajdowały się kamieniołomy marmuru. W okolicy przystanku PKS odsłonięto marmurowy pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego[1].

Zabytki

Na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są[12]:

Budynek składa się z trzech części: gotyckiego prezbiterium, krótkiej nawy oraz centralnej nawy w stylu bizantyjskim, z latarnią. W południowej kruchcie znajduje się późnogotycki portal z 1562 roku. Od zachodu w niszy znajduje się drewniana rzeźba apostoła Bartłomieja z XV albo XVI wieku. Rzeźbiony ołtarz pochodzi z XVIII wieku. Wewnątrz kościoła znajdują się, oprócz głównego ołtarza także dwa barokowe ołtarze boczne, cztery obrazy rokokowe oraz rzeźby[1][4].
  • dwór z przełomu XVI i XVII wieku, zbarokizowany w okresie późniejszym[1] (być może nieistniejący),
  • spichrz z przełomu XVIII i XIX wieku.

Inne zabytki:

  • kaplica pogrzebowa z 1830 roku, wcześniej grobowiec rodzinny właścicieli Burgrabic; na ścianie, obok wejścia, znajdują się dwa kamienne epitafia ludzi świeckich, które prawdopodobnie znajdowały się w kościele a zdjęto je podczas przebudowy:
    • epitafium kobiety z rytą postacią zmarłej, z datą 1575,
    • epitafium mężczyzny z napisem Hauptmann von Jesenik, z datą 1562
  • plebania z początku XIX wieku,
  • jedna ze starych mis podpompowych znajduje się w Lapidarium UAM w Poznaniu (marmur ze Sławniowic).

Ludzie urodzeni w Burgrabicach

(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Pomnik Josepha Krautwald w Burgrabicach

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Wycieczki dalsze. W: Zbygniew Martynowski, Krzysztof R. Mazurski: Głuchołazy i okolice. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i turystyka”, 1977, s. 51–52. (pol.).
  2. ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 109 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ a b c d e Głuchołazy – Sołectwo Burgrabice – (240 – 280 m n.p.m.), niem. Borkendorf. Urząd Miejski w Głuchołazach. [dostęp 2015-09-30]. (pol.).
  5. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. ↑ a b GUS. Rejestr TERYT.
  7. ↑ Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-11-23].
  8. ↑ Klimat: Burgrabice: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-11-23].
  9. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  10. ↑ trójpolówka. piastowie.kei.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
  11. ↑ Okupacja w imię sojuszu. Armia sowiecka w Polsce 1944-1956 (fragmenty), „forumemjot”, 9 maja 2012 [dostęp 2018-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-13] (pol.).
  12. ↑ ED: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30 czerwca 2015 r. – woj. opolskie. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2015-06-30. s. 60. [dostęp 2015-09-30]. (pol.).

Bibliografia

  • Słownik Geografii Turystycznej Sudetów. Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie. Przedgórze Paczkowskie, tom 21 A-M, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 2008, s. 159–164.
Gmina Głuchołazy
Miasto
Wsie
Osady
Integralne
części wsi

Herb gminy Głuchołazy

Media użyte na tej stronie

Głuchołazy (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Głuchołazy (gmina0, Poland.
Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Nysa County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nysa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.68 N
  • S: 50.24 N
  • W: 16.88 E
  • E: 17.77 E
2013 Burgrabice 20 Kościół pw. św. Bartłomieja.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Burgrabice – rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. św. Bartłomieja, poł. XVI, 1720, 1913/1914
2013 Burgrabice 31 Pomnik.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Burgrabice – wieś w Polsce, w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy.
2013 Burgrabice 08 Kościół pw. św. Bartłomieja.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Burgrabice – rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. św. Bartłomieja, poł. XVI, 1720, 1913/1914