Burgrabice

Artykuł

50°21′13″N 17°16′24″E

- błąd

39 m

WD

50°20'N, 17°19'E, 50°21'23.47"N, 17°16'57.72"E

- błąd

2323 m

Odległość

4029 m

Burgrabice
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0

Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

nyski

Gmina

Głuchołazy

Wysokość

240–280[1] m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

690[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-355[3]

Tablice rejestracyjne

ONY

SIMC

0494663

Położenie na mapie gminy Głuchołazy
Mapa konturowa gminy Głuchołazy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Burgrabice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Burgrabice”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Burgrabice”
Ziemia50°21′13″N 17°16′24″E/50,353611 17,273333

Burgrabice (daw. Borkowice, niem. Borkendorf[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy[5][6]. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na ziemi nyskiej. Położona jest na terenie Przedgórza Paczkowskiego, będącego częścią Przedgórza Sudeckiego. Przepływa przez nią rzeka Mora.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Do miejscowości należy także przysiółek Przesieki[5][6].

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 690 osób[2].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 2 km od granicy z Czechami, we wschodniej części Przedgórza Paczkowskiego. Należy do Euroregionu Pradziad[7]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Mora.

Środowisko naturalne

W Burgrabicach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,9 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Burgrabic wynoszą 602 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].

Nazwa

W 1284 r. miejscowość została wymieniona pod nazwą Burgravici[4]. Dawna nazwa miejscowości to Borkowice, obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946[9].

Historia

(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Pomnik Tysiąclecie Państwa Polskiego

Miejscowość lokowana przed 1300 rokiem[1]. Jest przykładem kolonizacji w formie leśno-łanowej[10].

W 1945 przez Burgrabice wiodła trasa marszu śmierci więźniów obozu Auschwitz-Birkenau; w miejscowości zamordowano 86 więźniów[4].

Na podstawie dekretu PKWN z 31 sierpnia 1944 zostały utworzone miejsca odosobnienia, więzienia i ośrodki pracy przymusowej dla „hitlerowskich zbrodniarzy oraz zdrajców narodu polskiego”. Obóz pracy nr 10 Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego utworzyło w Burgrabicach[11].

W latach 1945–1950 Burgrabice należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

W latach 1945–1954 siedziba gminy Burgrabice.

W Burgrabicach znajdowały się kamieniołomy marmuru. W okolicy przystanku PKS odsłonięto marmurowy pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego[1].

Zabytki

Na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są[12]:

Budynek składa się z trzech części: gotyckiego prezbiterium, krótkiej nawy oraz centralnej nawy w stylu bizantyjskim, z latarnią. W południowej kruchcie znajduje się późnogotycki portal z 1562 roku. Od zachodu w niszy znajduje się drewniana rzeźba apostoła Bartłomieja z XV albo XVI wieku. Rzeźbiony ołtarz pochodzi z XVIII wieku. Wewnątrz kościoła znajdują się, oprócz głównego ołtarza także dwa barokowe ołtarze boczne, cztery obrazy rokokowe oraz rzeźby[1][4].
  • dwór z przełomu XVI i XVII wieku, zbarokizowany w okresie późniejszym[1] (być może nieistniejący),
  • spichrz z przełomu XVIII i XIX wieku.

Inne zabytki:

  • kaplica pogrzebowa z 1830 roku, wcześniej grobowiec rodzinny właścicieli Burgrabic; na ścianie, obok wejścia, znajdują się dwa kamienne epitafia ludzi świeckich, które prawdopodobnie znajdowały się w kościele a zdjęto je podczas przebudowy:
    • epitafium kobiety z rytą postacią zmarłej, z datą 1575,
    • epitafium mężczyzny z napisem Hauptmann von Jesenik, z datą 1562
  • plebania z początku XIX wieku,
  • jedna ze starych mis podpompowych znajduje się w Lapidarium UAM w Poznaniu (marmur ze Sławniowic).

Ludzie urodzeni w Burgrabicach

(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Pomnik Josepha Krautwald w Burgrabicach

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Wycieczki dalsze. W: Zbygniew Martynowski, Krzysztof R. Mazurski: Głuchołazy i okolice. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i turystyka”, 1977, s. 51–52. (pol.).
  2. ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 109 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ a b c d e Głuchołazy – Sołectwo Burgrabice – (240 – 280 m n.p.m.), niem. Borkendorf. Urząd Miejski w Głuchołazach. [dostęp 2015-09-30]. (pol.).
  5. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. ↑ a b GUS. Rejestr TERYT.
  7. ↑ Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-11-23].
  8. ↑ Klimat: Burgrabice: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-11-23].
  9. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  10. ↑ trójpolówka. piastowie.kei.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
  11. ↑ Okupacja w imię sojuszu. Armia sowiecka w Polsce 1944-1956 (fragmenty), „forumemjot”, 9 maja 2012 [dostęp 2018-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-13] (pol.).
  12. ↑ ED: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30 czerwca 2015 r. – woj. opolskie. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2015-06-30. s. 60. [dostęp 2015-09-30]. (pol.).

Bibliografia

  • Słownik Geografii Turystycznej Sudetów. Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie. Przedgórze Paczkowskie, tom 21 A-M, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 2008, s. 159–164.
Gmina Głuchołazy
Miasto
Wsie
Osady
Integralne
części wsi

Herb gminy Głuchołazy

Media użyte na tej stronie

2013 Burgrabice 20 Kościół pw. św. Bartłomieja.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Burgrabice – rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. św. Bartłomieja, poł. XVI, 1720, 1913/1914
Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Nysa County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nysa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.68 N
  • S: 50.24 N
  • W: 16.88 E
  • E: 17.77 E
Głuchołazy (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Głuchołazy (gmina0, Poland.
2013 Burgrabice 31 Pomnik.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Burgrabice – wieś w Polsce, w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy.
2013 Burgrabice 08 Kościół pw. św. Bartłomieja.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Burgrabice – rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. św. Bartłomieja, poł. XVI, 1720, 1913/1914