Burmistrz (Polska)

Burmistrz – jednoosobowy organ wykonawczy (wójt) gminy miejskiej oraz gminy miejsko-wiejskiej. W miastach na prawach powiatu, powyżej 100 000 mieszkańców lub posiadających historycznie przyjęte nazewnictwo, organem wykonawczym jest prezydent miasta. Burmistrz jest również kierownikiem urzędu miasta (lub gminy miejsko-wiejskiej). Z mocy ustawy jest też kierownikiem urzędu stanu cywilnego, lecz może w swoje miejsce mianować odrębnego kierownika tego urzędu, co też z reguły jest praktykowane. Istnieje możliwość odwołania burmistrza przez wyborców. Do burmistrza stosuje się przepisy o wójcie[1].

Historia

W Polsce urząd ten pojawił się w XIII wieku, wraz z rozwojem samorządu miejskiego. Burmistrz był przewodniczącym rady miejskiej, wybieranym zwykle co kwartał spośród rajców. W dawnym, niemieckim, prawie miejskim burmistrz był jednocześnie przewodniczącym organu stanowiącego, czyli rady i jednocześnie organem wykonawczym miasta. W XIX wieku nastąpiło oddzielenie funkcji burmistrza od funkcji przewodniczącego rady miejskiej. Od tej pory przewodniczył on kolegialnemu organowi wykonawczemu miasta, zwanemu magistratem lub zarządem miejskim. Niedługo po II wojnie światowej w Polsce w 1950 roku urząd burmistrza zniesiono, wraz z całym samorządem terytorialnym. Kompetencje przejęło prezydium Miejskiej Rady Narodowej, a później, po reformie w 1973 roku[2], naczelnik miasta. Urząd burmistrza ponownie ustanowiono po przywróceniu samorządu terytorialnego w 1990 roku. Był on wybierany przez radę miasta wraz z pozostałymi członkami zarządu miasta. Od 2002 r. burmistrz jest wybierany przez ogół mieszkańców gminy w bezpośrednich wyborach powszechnych i jest jednocześnie jednoosobowym organem wykonawczym gminy (likwidacja zarządu miasta).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Bogdan Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, wyd. II, Wolters Kluwer Polska.
  2. ↑ Ustawa z dnia 29 XI 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312)

Bibliografia