Buszów (powiat gorzowski)

Artykuł

52°47′21.6″N 14°51′33.1″E

- błąd

4 m

WD

52°47'N, 14°51'E

- błąd

2288 m

Odległość

961 m

Buszów
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

gorzowski

Gmina

Lubiszyn

Wysokość

52 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

14

Strefa numeracyjna

95

Kod pocztowy

66-433[1]

Tablice rejestracyjne

FGW

SIMC

0182596

Położenie na mapie gminy Lubiszyn
Mapa konturowa gminy Lubiszyn, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Buszów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Buszów”
Położenie na mapie powiatu gorzowskiego
Mapa konturowa powiatu gorzowskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Buszów”
Ziemia52°47′21,6″N 14°51′33,1″E/52,789333 14,859194

Buszów (do 1945 niem. Hammer, Langestück) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie gorzowskim, w gminie Lubiszyn. Według danych z 2011 r. liczyła 14 mieszkańców. Od prawdopodobnie już XIV w. istniała tu kuźnica żelaza, czynna jeszcze w XVIII w. Wieś i majątek należały następnie do rodów von der Marwitz, von Mörner i von Treskow. Od 1945 leży w granicach Polski.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego.

Położenie

Zgodnie z podziałem fizycznogeograficznym Polski według Kondrackiego teren, na którym położony jest Buszów należy do prowincji Niziny Środkowoeuropejskiej, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, makroregionu Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka oraz w końcowej klasyfikacji do mezoregionu Równina Gorzowska.

Miejscowość leży 25 km na północny zachód od Gorzowa Wielkopolskiego.

Demografia

Ludność w ostatnich 3 stuleciach[2][3][4][5][a]:

Historia

Właściciele Buszowa
WłaścicielLata
Kranz1537-1571
Markus Kranz1571–1572?
Achatius Tazinsky1572?–1600
Casimir Tazinsky1600–1634
Sturm1634–1655
Thalheim1655–1709
von der Marwitz1709–1731
Hans Wilhelm von Mörner1731–1740
Schulz1740–1756
Georg Zimmermann1756–1768
Gölle1768–1772
Achle1772–1778
Hoffmann1778–1792
von Treskow1792–1892
von Voss-Dölzig1892–1930
  • XIV w. – prawdopodobne powstanie kuźnicy przy drodze z Dolska do Buszowa, przy moście na rzece Myśli w górę rzeki, przed jej wpływem do jeziora Postne
  • 1537 – pierwsza wzmianka o kuźnicy; mistrz Kranz nabywa obiekt na prawach dziedziczenia
  • 1571 – po śmierci ojca kuźnicę posiada Markus Kranz; umowa podpisana przez margrabiego Jana Jerzego stanowi, że nowy właściciel posiada takie same prawa co poprzedni, tj. 1). wolne poszukiwanie rudy żelaza na terenie Nowej Marchii, 2). wolne pozyskiwanie w lasach drewna budowlanego, opałowego i do wypalania węgla drzewnego, 3). wypas 200 owiec w dobrach Schönebecków z Dolska, na ziemiach których kuźnica była położona, 4). wolny połów ryb na rzece Myśli aż po miejsce zwane Stackelfort, 5). wolne warzenie piwa
  • Po 1572 – kuźnica należy do Achatiusa Tazinskyego z Luklawic (zm. 1600)
  • 1600–1634 – kuźnica w rękach Casimira Tazinskyego, syna Achatiusa
  • 1609 – potwierdzenie przez elektora Jana Zygmunta przywilejów z 1571 r.
  • 1634 – kuźnicę nabywa radca rządowy Sturm
  • 1655–1709 – zakładem kieruje kornet Thalheim i następnie jego syn
  • 1709 – Buszów nabywa generał major Friedrich Wilhelm von der Marwitz i łączy z majątkiem w Dolsku[6]
  • 1731 – Marwitzowie sprzedają majątek Dolsk wraz z Buszowem królewskiemu tajnemu radca sądowemu Hansowi Wilhelmowi von Mörner
  • 1740–1756 – kuźnicę i folwark posiada ziemianin Schulz
  • 1750 – w pobliżu kuźnicy zostaje założona wieś Briesenhorst (Brzeźno), w której osadzono kolonistów z Wirtembergii
  • 1756–1768 – kuźnicę i folwark posiada właściciel okolicznych hut szkła Georg Zimmermann; według jednej wersji zaprzestał on produkcji w zakładzie, według drugiej – istniał on nadal co najmniej do 1792
  • 1768–1772 – właścicielem majątku jest radca wojenny Gölle
  • 1772–1778 – właścicielem majątku jest Achle
  • 1778–1792 – właścicielem majątku jest Hoffmann
  • 1792–1892 – folwark Buszów należy do majątku Dolsk rodziny von Treskow
  • 1801 – wieś i majątek Buszów liczy 13 domostw i 161 mieszkańców; jest tu 4 budników, 10 komorników, kuźnia, młyn wodny nad Myślą; majątkiem zarządza Wilde[2]
  • 1892–1930 – folwark Buszów należy do majątku Dolsk rodu von Voss-Dölzig
  • Przed 1930 – Kreuz dzierżawi folwark Buszów od syna grafa Maxa von Voss-Dölzig, Karla-Achima.
  • 1930 – Dolsk zostaje zakupiony przez towarzystwo osadnicze, a wraz z nim folwark Buszów; dokonana zostaje parcelacja ziemi na pojedyncze działki
  • 29.12.1975 – po likwidacji gminy Różańsko, Buszów zostaje włączony do gminy Lubiszyn[7]

Nazwa

Hammer 1792, 1883, 1944; Buszów 1948[8]. Niemiecka nazwa Hammer oznacza ‘kuźnię’. Nazwa oboczna Langestück pochodzi od lang ‘długi’ oraz stück 'kawałek'[9].

Administracja

  • Buszów wchodzi w skład sołectwa Brzeźno-Buszów-Łąkomin

Gospodarka

W 2013 r. liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych wyniosła 2[5]:

DziałLiczba
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo1
przemysł i budownictwo1
pozostała działalność0

Uwagi

  1. Rok 1871 - wieś Buszów (Hammer) - 33 mieszkańców, kolonia Langestück 232 mieszkańców.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 109 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. a b Statistisch-topographische Beschreibung der gesammten Mark Brandenburg: Für Statistiker, Geschäftsmänner, bes. für Kameralisten. Die Neumark Brandenburg. T. 3. Berlin: Friedrich Maurer, 1809, s. 116.
  3. Topographisch-statistische Uebersicht des Regierungsbezirks Frankfurt a. d. O. Frankfurt a. d. O.: Gustav Harnecker, 1844, s. 180.
  4. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lubiszyn. Załącznik Nr 1 do uchwały Nr XL/349/2010 r. Rady Gminy Lubiszyn z dnia 5 marca 2010 r, 2010, s. 11.
  5. a b Bank Danych Lokalnych. [dostęp 2015-05-03].
  6. Hermann von Redern: Zur Geschichte der Familie von der Marwitz: Regesten, Stammtaf. u. andere Materialien. C. Heymann, 1879, s. 66.
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 29 grudnia 1975 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia oraz zmiany granic i nazw gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach: gdańskim, gorzowskim, leszczyńskim, włocławskim i zielonogórskim, Dz.U. 1976 nr 1, poz. 10.
  8. M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55
  9. Nazwy miejscowe Polski: historia - pochodzenie - zmiany. Kazimierz Rymut (red.). T. I. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 1996, s. 467. ISBN 83-85579-29-X.

Bibliografia

  • GenWiki. Dölzig (Soldin). [dostęp 2015-05-03]. (niem.).
  • Zbigniew Czarnuch. Odlewnictwo żelaza w Nowej Marchii w okresie manufaktur ze szczególnym uwzględnieniem odlewni w Witnicy na tle dziejów metalurgii pruskiej i europejskiej. „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny”. 10, s. 57–58, 2001. Gorzów Wielkopolski: Towarzystwo Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości. ISSN 1231-3033. 

Media użyte na tej stronie

Lubiszyn (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Lubiszyn, Polska
Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
Powiat gorzowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu gorzowskiego, Polska
Lubiszyn herb.png
Autor: GminaLubiszyn, Licencja: CC BY-SA 4.0
Herb Gminy Lubiszyn