Bydgoska Fabryka Kabli

Bydgoska Fabryka Kabli

Państwo	Polska
Adres	85-957 Bydgoszcz ul. Fordońska 152
Data założenia	1920
Forma prawna	spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka powiązana
Udziałowcy	Tele-Fonika Kable S.A.
Nr KRS	0000011587
Położenie na mapie Bydgoszczy Bydgoskie Kable
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Bydgoskie Kable
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 Bydgoskie Kable
53°07′23″N 18°04′32″E/53,123056 18,075556
Strona internetowa

Hala od ul. Fordońskiej

Zabytkowa brama (1921)

Hala produkcyjna (1927)

Hala produkcyjna (lata 90. XX w.)

Dział handlowy (1996)

Hala produkcyjna kabli elektroenergetycznych średnich i wysokich napięć (2003)

Bydgoska Fabryka Kabli (Tele-Fonika Kable S.A. – zakład Bydgoszcz) – fabryka w Bydgoszczy założona w 1920 roku, samodzielna do 1999, od 2003 należąca do grupy kapitałowej Tele-Fonika Kable S.A. w Myślenicach, najstarsza istniejąca fabryka kabli w Polsce^[1].

Charakterystyka

Zakład Bydgoszcz jest wiodącym zakładem Grupy Tele-Fonika Kable S.A., największym producentem kabli elektroenergetycznych średnich i wysokich napięć w Europie. W 2006 zajmował powierzchnię 24 ha i zatrudniał 617 pracowników^[1]. Zakład posiada certyfikaty jakości przyznane przez: VDE (Niemcy), BASEC (Wielka Brytania), UL (USA), FIMKO (Finlandia), LCIE (Francja), CSA (Kanada), MSHA (USA – górnictwo), Sekab – (Rosja), IPH – BERLIN (Niemcy), BBJ (Polska), WUG (Polska – górnictwo), Instytut Energetyki w Warszawie^[1].

BFK jest członkiem Międzynarodowej Federacji Producentów Kabli i Stowarzyszenia Producentów Kabli „Interkabel”. Posiada własny Ośrodek Badawczo-Wdrożeniowy, współpracuje z ośrodkami naukowymi. Kable energetyczne wyprodukowane w BFK ułożono m.in. na londyńskim lotnisku Heathrow i w tunelu La Manche^[2].

Właściciel BFK grupa Tele-Fonika Kable jest trzecim w Europie producentem kabli, właścicielem 5 zakładów w Polsce i 2 za granicą (Serbia, Ukraina)^[2].

Historia

Okres międzywojenny

Geneza zakładów wiąże się z rozwojem elektrotechniki w odrodzonej II Rzeczypospolitej^[3]. Na ziemiach polskich przed 1920 istniało tylko kilka zakładów rzemieślniczych wytwarzających przewody i maszyny elektryczne^[1]. W tym okresie rynek polski był zdominowany przez niemiecki przemysł elektrotechniczny^[4]. Rozwój polskiego przemysłu kablowego datuje się od 1920, kiedy z inicjatywy kapitału polskiego równocześnie powstały dwie fabryki: w Warszawie i w Bydgoszczy^[a].

12 października 1920 z inicjatywy Banku Spółek Zarobkowych w Poznaniu zostało założone Towarzystwo Akcyjne „Kabel Polski” o kapitale akcyjnym 20 mln marek polskich^[b][5][2]. W skład pierwszej Rady Nadzorczej weszło 10 osób, m.in. prezydent Bydgoszczy Jan Maciaszek^[c][4]. Jako dyrektora technicznego powołano inż. Stanisława Rolbieskiego, byłego wicedyrektora fabryki „Deutsche Kabelwerke” w Berlinie. Lokalizację zakładu wybrano na terenie odkupionym od Lloyda Bydgoskiego, w pobliżu stacji kolejowej Bydgoszcz Wschód, skąd była doprowadzona bocznica kolejowa^[d]. W 1921 roku projekt fabryki sporządził i zatwierdził miejski radca budowlany Köppen^[6].

Prace budowlane wykonała od listopada 1920 do maja 1922 bydgoska firma budowlana Kuklińskiego. Wzniesiono dwa budynki produkcyjne oraz obiekty administracyjne i pomocnicze, murowane z cegły oraz pokryte drewnianymi dachami^[3]. W 1922 inż. Stanisław Rolbieski dokonał zakupu maszyn (częściowo używanych) w Niemczech, które dotarły do Bydgoszczy okrężną drogą przez Finlandię i Wolne Miasto Gdańsk z uwagi na toczącą się polsko-niemiecką wojnę celną^[3]. 4 czerwca 1923 dokonano oficjalnego poświęcenia i otwarcia fabryki, która posiadała następujące oddziały: gumownię, oddział telefoniczny i silnoprądowy z oplatarkami i skręcarkami, prasę, cynownię i ciągarnię drutów. W pierwszych latach bazowano na własnych rozwiązaniach technicznych. W 1923 po raz pierwszy w Polsce i siódmy na świecie rozpoczęto produkcję kabli ziemnych, w tym opancerzonych^[4]. Część surowców do produkcji sprowadzano z zagranicy, m.in. w miedź surową zaopatrywano się w USA, Kanadzie, Chile i Belgii, w cynę w Holandii, jedwab naturalny we Francji, sznur azbestowy w Anglii, a ołów w Niemczech. Miedź elektrolityczną kupowano w polskich hutach na Śląsku^[4]. Od 1924 pakiet kontrolny akcji zakładu posiadała warszawska spółka Siła i Światło oraz poznański Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych^[4].

Od 1925 fabryka produkowała wszystkie występujące wówczas w Polsce rodzaje kabli i przewodów^[7]. Stałymi odbiorcami były m.in.: Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna w Warszawie, PKP, Ministerstwo Poczt i Telegrafów oraz podlegające mu dyrekcje w całej Polsce, bydgoska Fabryka Sygnałów Kolejowych C. Fiebrandta, elektrownie w Bydgoszczy, Ostrowiu Mazowieckim, Toruniu, Poznaniu^[4]. Fabryka posiadała własną kotłownię oraz maszynę parową o mocy 300 KM z prądnicą prądu stałego, a od 1929 była zasilana dodatkowo z elektrowni miejskiej^[3].

22 lutego 1927 wybuchł w fabryce groźny pożar^[e]. W ciągu nocy zakład spłonął niemal doszczetnie, a straty sięgnęły 1,5 mln zł. Ocalała jedynie zakładowa elektrownia, kotłownia i warsztaty^[4]. Ponieważ „Kabel Polski” posiadał bardzo wysokie ubezpieczenie, udało się uzyskać odszkodowanie umożliwiające sfinansowanie modernizacji i dalszej rozbudowy^[6]. Równocześnie dokupiono od Lloyda Bydgoskiego nowe tereny, w wyniku czego granica fabryki oparła się o Brdę. W ciągu roku wzniesiono nową halę z 2 suwnicami, w której produkowano przewody w izolacji gumowej, kable telefoniczne i energetyczne^[f][6]. Po odbudowie fabryka zajmowała 18 ha i zatrudniała 400 pracowników^[3]. Oprócz niej w Polsce pracowały jeszcze 2 fabryki: w Warszawie i Rudzie Pabianickiej (filia Siemensa), ale produkowały one tylko przewody elektryczne, podczas gdy „Kabel Polski” w Bydgoszczy był jedynym producentem kabli energetycznych i teletechnicznych, w tym podmorskich i okrętowych^[g][3].

„Kabel Polski” w tym czasie posiadał własną ciągarnię drutu miedzianego oraz dział chemiczny, gdzie z kauczuku naturalnego otrzymywano taśmę gumową dla izolacji przewodów. Odrębna jednostka zajmowała się izolowaniem materiałami włóknistymi, jak: papier, juta, bawełna, jedwab. Zakład posiadał laboratorium prób i badań gotowych kabli i przewodów^[3]. Do 1927 na inwestycje związane z zakupem maszyn, urządzeń oraz ruchomości średnio rocznie wydawano 1,4 mln zł^[4].

W celu pozyskania środków na dalszy rozwój, w 1927 zawarto porozumienie z Towarzystwem Akcyjnym firmy „Kabelwerk Felten-Guilleaume” AG z Wiednia, która zapewniła nadzór techniczny i licencje dla fabryki w zamian za 15% akcji i 4% ceny kabli w ołowiu^[6]. W nowych warunkach własnościowych na kierownicze stanowiska techniczne zaangażowano Niemców, których zachowanie i postępowanie budziło zastrzeżenia polskich władz wojskowych^[3]. W 1928 zarząd zakupił także licencję od firmy Siemens und Halske z Berlina na produkcję kabli międzymiastowych, telefonicznych i telegraficznych pupinowskich. Na początku lat 30. podniesiono kapitał akcyjny o 5 mln zł zawierając porozumienia z kablowniami: „Felten-Guilleaume” w Wiedniu i Budapeszcie oraz Czesko-Morawskimi Zakładami Elektrotechnicznymi Fr. Kriżika w Pradze^[3]. Natomiast od 1935 obowiązywała na wyrób i sprzedaż kabli pupinowskich umowa licencyjna podpisana z nowojorskim International Stanford Electric Corporation^[4].

Wyroby bydgoskiej kablowni były nagradzane złotymi medalami za wysoką jakość m.in. w 1927 na Wystawie Wodnej w Bydgoszczy, w 1928 na Targach Północnych w Wilnie oraz w 1929 na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu^[4].

W roku 1929 rozpoczęto produkcję telefonicznych kabli dalekosiężnych do komunikacji międzynarodowej, a w latach 30. kabli okrętowych na potrzeby polskiej floty morskiej. W bydgoskie kable były m.in. wyposażone budowane w Anglii niszczyciele ORP Wicher (1930) i ORP Burza oraz statki pasażerskie MS Batory i MS Piłsudski^[3]. Do 1931 firma sprzedawała swoje wyroby za pośrednictwem przedstawicieli w całej Polsce (Warszawa, Łódź, Katowice, Sosnowiec, Łuck, Gdańsk)^[4]. W 1929 wartość produkcji wynosiła 10,5 mln zł, a zatrudnienie 500 osób. W czasie wielkiego kryzysu (1930–1935) produkcja i zatrudnienie spadły do połowy, po czym wzrosły do 12 mln zł i 350 pracowników (1938). Od 1936 fabryka dostarczała kable dla elektryfikacji Polskich Kolei Państwowych^[6].

W latach 30. zbudowano kilka nowych budynków fabrycznych, w których mieściły się m.in.: stacja prób wysokich napięć (1931), ciągarnia drutów, napajalnia juty (1936), warsztat głównego mechanika. W 1931 nad Brdą usytuowano modernistyczną willę dla dyrektora oraz domy dla specjalistów. Zakład posiadał własne nabrzeże, ale drogą wodną z Warszawy przywożono jedynie sporadycznie walcówkę miedzianą^[3].

W 1930 siedem kablowni polskich powierzyło komisową sprzedaż swoich wyrobów Centralnemu Biuru Centroprzewód z Warszawy oraz wysłało swoich przedstawicieli do Międzynarodowego Kartelu Kablowego w Londynie (Tadeusz Gayczak, Felicjan Karśnicki)^[4]. Każda z polskich fabryk posiadała zastrzeżony znak towarowy w postaci barwnych nitek pod oplotem. „Kabel Polski” w Bydgoszczy oznaczał przewody nitką biało-niebieską, skręconą^[1].

Zarobki pracowników „Kabla Polskiego” były lepsze od średniej na terenie Bydgoszczy. Załoga politycznie sympatyzowała z chadecją oraz należała do Związku Katolickich Towarzystw Robotników Polskich^[3]. Dyrekcja fundowała stypendia dla pracowników^[4] oraz umożliwiała im uprawianie sportu. Pracownicy należeli do zakładowego klubu Kabel Polski Bydgoszcz^[8].

W 1938 Spółka Akcyjna Siła i Światło w Warszawie zwiększyła swoje udziały w spółce „Kabel Polski” do 95% poprzez wykup akcji od inwestorów zagranicznych^[1]. W 1939 pod względem sprzedaży i zatrudnienia BFK była 3. fabryką w Polsce po Krakowie i Ożarowie^[1].

Okres okupacji niemieckiej

5 września 1939 na polecenie władz wojskowych dwa wagony maszyn wysłano do Ożarowa. Podczas hitlerowskiej inwazji zostały one zbombardowane pod Kutnem, ale jesienią 1939 wróciły do Bydgoszczy^[3]. 20 października 1939 budowniczy fabryki inż. Stanisław Rolbieski z rodziną stał się jedną z ofiar masowych egzekucji w Lesie Gdańskim^[2].

W pierwszych latach okupacji niemieckiej fabryka należała do koncernu Hermann Göring Werke, podlegając Treuhandstelle Ost – Katowice^[6]. Zakładem zarządzali wyłącznie Niemcy, natomiast Polacy pracowali w charakterze robotników^[9]. W 1940 antypolskie przemówienie w fabryce wygłosił nadburmistrz Bydgoszczy Werner Kampe^[9]. 13 marca 1942 władze hitlerowskie przekazały fabrykę koncernowi Felten-Guilleaume AG w Wiedniu. W 1942 roku wzniesiono dwie hale: reperacyjną i składową, stojące do dziś po zachodniej stronie hali głównej^[6].

Fabryka produkowała przewody w izolacji igelitowej, kable i przewodniki, głównie dla kolei i poczty. Zamiast miedzi i kauczuku naturalnego stosowano aluminium i kauczuk syntetyczny. Po wymianie parku maszynowego zatrudnienie wzrosło z ok. 500 do blisko 700 osób, w tym 30 jeńców radzieckich. Zatrudnieni w zakładzie Polacy organizowali w różnej formie sabotaż, za co karani byli zsyłką do obozów koncentracyjnych^[2]. W styczniu 1945, tuż przed radziecką ofensywą Niemcy nie zdążyli wywieźć maszyn, ani wysadzić fabryki^[8].

Okres PRL

Po wojnie „Kabel Polski” był jedyną fabryką kabli ziemnych w Polsce, która przetrwała II wojnę światową bez zniszczeń^[8]. Wiosną 1945 uratowano park maszynowy przed planowaną wywózką do ZSRR^[10]. W 1948 po upaństwowieniu nadano fabryce nazwę – Pomorskie Zakłady Wytwórcze Materiałów Elektrotechnicznych im. gen. Karola Świerczewskiego^[6]. Zatrudnienie w przedsiębiorstwie wynosiło wówczas 759 osób^[11]. Wyprodukowano tu pierwsze partie kabli elektrotechnicznych średnich napięć, a następnie inwestowano w produkcję przewodów w tworzywach igelitowych^[2]. Już w 1950 liczba pracowników przekroczyła 1000^[8].

Po wojnie nastąpił rozwój fabryki związany z powiększeniem terenu, modernizacją i budową nowych obiektów oraz wymianą parku maszynowego. W latach 1947–1959 powstała grupa socrealistycznych budynków: remiza (1947), dom kultury (1950), kotłownia (1959)^[6]. Kilkukrotnie opracowywana była dokumentacja kompleksowej rozbudowy, która nie doczekała się realizacji^[1]. Na terenie zakładu działała stołówka, której bazą było własne gospodarstwo rolne w Łąsku Wielkim (1952-1958)^[8], a w latach 60. zbudowano ośrodek wypoczynkowy w Stegnie^[8]. Inwestycje z lat 50. i 60. nie zaspokoiły potrzeb zakładu, który bazował głównie na przedwojennej infrastrukturze i wyeksploatowanym parku maszynowym^[12]. W 1960 niektóre maszyny zużyte były w 80% i nie nadawały się już do remontu, a wśród zakładów kablowych w Polsce, BFK była najbardziej niedoinwestowana^[12]. Sytuację poprawiono doraźnie w latach 1957–1963 poprzez zakup partii maszyn, m.in. w krajach zachodnich^[12]. W warunkach gospodarki socjalistycznej jakość produkcji stawała się sprawą drugorzędną, a na pierwszym miejscu liczyła się ilość. Wskutek stosowania złej jakości surowców i półproduktów (polwinit, miedź, ołów, kauczuk), przestarzałej technologii produkcji oraz zamortyzowanego parku maszynowego, w latach 50. i 60. do wyrobów poza jakością kwalifikowano 15% kabli produkowanych w BFK^[13].

W 1952 uruchomiono produkcję przewodów podtynkowych, które pozwoliły na zasadniczą zmianę sposobu wykonywania instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych. W latach 1956–1960 wybudowano oddział gumowni oraz rozbudowano ciągarnię. W 1961 uruchomiono produkcję kabli elektroenergetycznych w powłoce z polwinitu, który dostarczano z Zakładów Chemicznych Zachem. W 1969 wytwarzano kable elektroenergetyczne, telefoniczne miejskie i dalekosiężne, górnicze, okrętowe, lotnicze i samochodowe, sygnalizacyjne, silnoprądowe. Przewody BFK instalowano m.in. w samochodach Fiat 126p, w aparaturze elektrotechnicznej, telewizyjnej, radiokomunikacji i radiolokacji^[1]. W latach 70. zawarto umowy na dostawy eksportowe do ZSRR, CSRS, NRD, Jugosławii, Szwajcarii, Turcji, Libanu, Singapuru i ZRA^[14].

W 1970 powstał Kombinat Przemysłu Kabli „Polkabel” w Krakowie skupiający 11 zakładów (Kraków, Bydgoszcz, Ożarów Mazowiecki, Czechowice-Dziedzice, Szczecin, Będzin, Legnica, Ełk). Bydgoska Fabryka Kabli była wiodącym zakładem w zakresie produkcji kabli energetycznych i sygnalizacyjnych w powłoce polwinitowej oraz przewodów w gumie. Udział produkcji BFK w kombinacie wynosił 15%^[8].

Lata 1972–1976 to okres dużych inwestycji określonych w uchwale Prezydium Rządu z 1972 roku. W 1973 dokonano wymiany parku maszynowego wydziału średnich napięć, montażu nowych linii technologicznych oraz modernizacji wydziału ciągarni. Dla wydziału kabli niskich napięć wybudowano nową halę produkcyjną^[1]. W 1973 fabryka jako pierwsza w kraju uruchomiła produkcję kabli elektroenergetycznych w izolacji polietylenowej^[15], a w 1976 kabli wysokonapięciowych^[2]. BFK zaopatrywała w kable cały polski przemysł okrętowy. Przeprowadzona częściowa zmiana technologii produkcji opierała się na licencji pochodzącej z firmy Reifenhauser, za pośrednictwem Krakowskiej Fabryki Kabli, skąd dostarczono dokumentację techniczną^[16]. W latach 70. XX w. powstał projekt (niezrealizowany) całkowitego wyburzenia historycznej struktury pod budowę nowoczesnych hal^[6].

Na początku lat 80. nastąpiło załamanie produkcji kabli oraz zmniejszenie zatrudnienia o 25%. Z powodu sankcji gospodarczych po wprowadzeniu stanu wojennego, nie dostarczono z USA linii do sieciowania izolacji polietylenowej kabli średnich i wysokich napięć. Dopiero w 1985 zakupiono nową technologię w fińskiej firmie „Nokia”^[1].

Od 1981 poziom eksportu przekroczył 20% ogólnej produkcji i wzrastał w kolejnych latach. Firma wysyłała kable i przewody do Belgii, RFN, Wielkiej Brytanii, Francji, Finlandii, Austrii, Szwecji, Bułgarii, USA, Indii, Iraku, Iranu, Libii, Egiptu i Kuwejtu^[14]. W latach 80. zaczęto uzyskiwać międzynarodowe certyfikaty jakości, a w 1992 otrzymano certyfikat ISO 9002^[1].

W 1987 wprowadzono produkcję kabli górniczych o izolacji z polietylenu termoplastycznego, a w 1988 technologię kabli energetycznych z polietylenu sieciowanego^[2]. W 1989 BFK była 4 przedsiębiorstwem kablowym w Polsce pod względem wielkości produkcji i zatrudnienia (13% udział w sprzedaży krajowej). Od lat 70. w skład zaplecza badawczo-naukowego przemysłu kablowego wchodziło także Biuro Studiów i Projektów „Biprokabel” w Bydgoszczy, które opracowywało dokumentacje techniczne rozbudowy zakładów przemysłu kablowego i elektrotechnicznego.

Okres III RP

15 marca 1993 zakład został przekształcony w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Bydgoska Fabryka Kabli S.A.^[1] Wśród 12 przedsiębiorstw przemysłu kablowego, BFK wyznaczono do prywatyzacji pilotażowej^[15]. 22 września 1993 podpisano umowę o sprzedaży akcji BFK konsorcjum złożonego z Elektrimu (60%) i Banku Rozwoju Eksportu (20%). Pozostałe 20% przypadło załodze^[15]. Nowi właściciele zapłacili równowartość 17 mln dolarów i zobowiązali się do zainwestowania 45 mln USD w ciągu najbliższych 5 lat. Zakład zatrzymał też mieszkania zakładowe, hotel robotniczy i ośrodek wczasowy^[15]. W 1994 25% akcji wprowadzono na Giełdę Papierów Wartościowych^[1].

Kapitał z prywatyzacji inwestowano w modernizację i rozwój fabryki, a zyski ze sprzedaży systematycznie rosły. W 1993 uruchomiono wydział kabli w izolacji gumowej, w 1994 wydział kabli telekomunikacyjnych w nowo wybudowanej hali, w 1995 rozbudowano potencjał produkcyjny kabli średnich i wysokich napięć, a w 1997 w nowej hali uruchomiono produkcję kabli światłowodowych^[17]. Z kolei w latach 1998–1999 zmodernizowano wydział kabli niskich napięć^[1]. W latach 1994–1998 pod nadzorem Miejskiego Konserwatora Zabytków odrestaurowano zabytkowe, przedwojenne budynki produkcyjne i administracyjne. Unowocześniono laboratorium, a na dokupionym terenie powstała siedziba działu handlowego, marketingu i promocji^[17].

W 1993 BFK SA miała 20% udział w rynku kabli w Polsce, w tym 40% kabli energetycznych i 80% kabli wysokich napięć. 90% wyrobów sprzedawano za pośrednictwem Elektrimu, w tym 30% na eksport^[2]. W 1998 sprzedaż BFK wyniosła około 100 mln USD. Produkowano prawie cały asortyment kabli i przewodów, lecz 60% udział w sprzedaży miały kable elektroenergetyczne niskich i średnich napięć^[1][15].

Pod koniec lat 90. dekoniunktura na światowym rynku wymusiła konsolidację polskiego przemysłu kablowego. 17 lutego 1999 połączono fabryki kabli w: Bydgoszczy, Ożarowie i Szczecinie w holding Elektrim Kable S.A, który kontrolował ponad 50% krajowego rynku kabli i był 9. producentem w Europie. W celu poprawy rentowności dokonano specjalizacji produkcji. BFK miała zajmować się głównie produkcją kabli elektroenergetycznych^[1].

7 stycznia 2002 Telefonika KFK S.A., założona w 1992 w Myślenicach pod Krakowem, kupiła pakiet kontrolny akcji, a następnie w 2003 objęła cały pakiet akcji Elektrimu^[2]. 9 czerwca 2003 wszystkie fabryki kabli wchodzące w skład nowego podmiotu Tele-Fonika Kable S.A. utraciły osobowość prawną. Od tego momentu Bydgoska Fabryka Kabli przyjęła nazwę Zakład Bydgoszcz, specjalizując się w produkcji kabli elektroenergetycznych. Wstrzymano produkcję kabli telekomunikacyjnych i światłowodowych, a w zamian w 2003 zbudowano nową halę produkcji kabli średnich i wysokich napięć^[1]. W 2004 udział sprzedaży BFK w grupie Tele-Fonika Kable wynosił ok. 28%^[1].

Nazwy

• 1920-1939 – Kabel Polski Spółka Akcyjna
• 1939-1942 – Hermann Göring Werke, Treuhandstelle Ost
• 1942-1945 – Felten-Guilleaume A.G. Wien, Kabelwerk – Bromberg
• 1945-1948 – Kabel Polski Spółka Akcyjna pod Zarządem Państwowym
• 1948-1959 – Pomorskie Zakłady Wytwórcze Materiałów Elektrotechnicznych im. gen. Karola Świerczewskiego
• 1959-1993 – Bydgoska Fabryka Kabli im. gen. K. Świerczewskiego (w latach 1970–1975 w składzie Kombinatu „Polkabel”)
• 1993-1999 – Bydgoska Fabryka Kabli S.A.
• 1999-2003 – Elektrim Kable Polskie S.A. – zakład Bydgoszcz
• od 2003 – Tele-Fonika Kable S.A. – zakład Bydgoszcz

Podporządkowanie zjednoczeniom

• 1945-1951 Zjednoczenie Przemysłu Kabli i Przewodów w Katowicach
• 1951-1958 Centralny Zarząd Przemysłu Kablowego w Warszawie
• 1958-1970 Zjednoczenie Przemysłu Kabli i Sprzętu Elektrotechnicznego w Warszawie
• 1970-1975 Zjednoczenie Przemysłu Kabli i Sprzętu Elektrotechnicznego w Warszawie oraz Kombinat Przemysłu Kabli „Polkabel” w Krakowie
• 1975-1978 Zjednoczenie Przemysłu Maszyn i Urządzeń Energetycznych „Megat”
• 1978-1982 Zjednoczenie Przemysłu Kablowego w Warszawie
• 1982-1989 Zrzeszenie Przedsiębiorstw Przemysłu Kablowego

Dyrektorzy (do 2004)^[1][8]

Budowniczy i pierwszy dyrektor zakładu inż. Stanisław Rolbieski z rodziną (drugi z lewej), 20 października 1939 zamordowany podczas masowych egzekucji w Bydgoszczy

• 1920-1923 – Stanisław Rolbieski
• 1923-1929 – Teofil Wdziękoński
• 1929-1937 – Tadeusz Gayczak
• 1937-1939 – Felicjan Karśnicki
• 1939–1941 – Feldt
• 1941–1945 – Fischmeister
• 1945 – Aleksander Woźniak, Julian Bulzacki
• 1945–1949 – Kazimierz Kolbiński
• 1949-1951 – Bolesław Kolasiński
• 1951-1954 – Alojzy Kończewski
• 1954-1955 – Piotr Frydrych
• 1955-1956 – Jerzy Unrug
• 1956–1957 – Władysław Sadziak
• 1957-1958 – Jan Wichura
• 1958-1960 – Zdzisław Grzybowski
• 1960-1962 – Antoni Banasiak
• 1962-1968 – Antoni Pregłowski
• 1968-1973 – Stanisław Rakowicz
• 1973-1992 – Stanisław Gorzkowski
• 1992–2000 – Jan Wieluński
• 2000-2001 – Antoni Okrągły
• 2002-2003 – Piotr Mirek
• 2003-2004 – Zenon Biczkowski
• od 2004 – Henryk Nalepa

Zatrudnienie^[1][4]

Zabytkowa architektura

Z najstarszych obiektów fabryki, wzniesionych w latach 1920–1924, zachowały się ceglane budynki położone w sąsiedztwie bramy z 1921 roku, budynek biurowy, hala produkcyjna, wieża ciśnień oraz położona wzdłuż ogrodzenia, dawna kotłownia i maszynownia^[6]. Są to budynki ceglane o starannie opracowanym detalu architektonicznym. Hala główna (proj. Bronisław Jankowski) w duchu modernizmu międzywojennego widoczna od ul. Fordońskiej. Elewacje szczytowe zwieńczone są falistym gzymsem nawiązującym do formy kabla^[6]. Na zapleczu fabryki, tuż nad Brdą istnieje modernistyczna willa dyrektora z 1931 roku.

Zobacz też

• Tele-Fonika Kable – grupa kapitałowa z siedzibą w Myślenicach, od 2003 właściciel Bydgoskiej Fabryki Kabli
• Kabel Polski Bydgoszcz – zakładowy klub sportowy (1930–1939)
• Centralny Zarząd Przemysłu Kablowego
• Zjednoczenie Przemysłu Kabli i Sprzętu Elektrotechnicznego
• Kombinat Przemysłu Kabli „Polkabel”
• Polska Izba Gospodarcza Elektrotechniki
• Gospodarka Bydgoszczy

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Grupa Tele-Fonika Kable S.A.