Bytyń Wielki

Bytyń Wielki
Bytyń, Betyń
Ilustracja
jezioro Bytyń Wielki
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Nakielno, Próchnowo, Drzewoszewo, Próchnówko

Region

Pojezierze Wałeckie

Wysokość lustra

112,9-113,0 m n.p.m.

Wyspy

2

Morfometria
Powierzchnia

829,0 - 877,1 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


10,8 km[1]
2,61 km[1]

Głębokość
• średnia
• maksymalna


10,4[2] m
41,0[2] m

Objętość

91 534,9 tys. m³

Hydrologia
Klasa czystości wody

II[3] (w roku 1995)

Rzeki wypływające

Piławka

Położenie na mapie powiatu wałeckiego
Mapa konturowa powiatu wałeckiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Bytyń Wielki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Bytyń Wielki”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po prawej nieco na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Bytyń Wielki”
Ziemia53°16′36″N 16°16′12″E/53,276667 16,270000

Bytyń Wielki – największe jezioro Pojezierza Wałeckiego[4], w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, na terenie gmin Mirosławiec, Tuczno i Wałcz.

Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 829,0 ha[3] do 877,1 ha[2] lub 881 ha[1]. Jest największym jeziorem Pojezierza Wałeckiego[4]. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 112,9 m n.p.m.[3][5] do 113,0 m n.p.m.[1][2][5]. Średnia głębokość jeziora wynosi 10,4 m[1][6], natomiast głębokość maksymalna 41,0 m[1][2].

Na jeziorze znajdują się dwie wyspy i trzy długie odnogi – zatoki: Drzewoszewska, Nakielska i Lubieska oraz kilka mniejszych zatok – Piecnicka, Krępa i Marcinkowicka. Bytyń jest jeziorem polodowcowym o urozmaiconej linii brzegowej w postaci wzniesień (do 30 m) porośniętych lasami (głównie buczyna). Przy brzegach jeziora znajdują się dwa wczesnośredniowieczne grodziska najprawdopodobniej z początku XII wieku. Nad jeziorem znajdują się miejscowości turystyczne: Nakielno, Próchnowo, Drzewoszewo, stanica harcerska w Próchnówku. W latach 1975–1998 jezioro administracyjnie należało do województwa pilskiego, będąc największym jeziorem w tym województwie[1].

W 2005 roku dokonano badań czystości wód powierzchniowych, gdzie oceniono wody Bytynia Wielkiego na II klasę czystości. Stwierdzono także II kategorię podatności na biodegradację[7].

W 1955 roku wprowadzono urzędowo nazwę Wielki Bytyń, zastępując poprzednią niemiecką nazwę jeziora – Großer Böthin See[8]. W 2006 roku Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych zmieniła kolejność wyrazów nazwy na Bytyń Wielki[9]. W wielu publikacjach i na mapach topograficznych jezioro występuje pod nazwą Betyń[3][4][5] bądź Bytyń (bez określenia Wielki)[3][5].

Rezerwat przyrody

Ze względu na bogatą florę i faunę od 1989 jezioro wraz z okolicznymi terenami zostało objęte rezerwatem przyrody.

Przypisy

  1. a b c d e f g Mazurek, Stanisław (red.): Atlas jezior województwa pilskiego. Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych w Pile; Państwowe Gospodarstwo Rybackie w Oleśnicy, [1983], s. 70.
  2. a b c d e według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 196. ISBN 83-232-1732-7.
  3. a b c d e Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 196. ISBN 83-232-1732-7.
  4. a b c Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 81. ISBN 83-01-12479-2.
  5. a b c d Mapa topograficzna dostępna w serwisie geoportal.gov.pl. [dostęp 2009-02-22].
  6. Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 238. ISBN 83-232-1732-7.
  7. IV.3 – Jeziora. W: Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2004-2005. WIOŚ Szczecin, 2007-02-14, s. 83.
  8. Zarządzenie nr 364 Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 listopada 1955 r. (M.P. z 1955 r. nr 118, poz. 1571, s. 1904)
  9. Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006, s. 32. ISBN 83-239-9607-5. [dostęp 2009-02-22].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
West Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Powiat wałecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wałeckiego, Polska
Jezioro Betyn Wielki.jpg
Autor: Klapi, Licencja: CC BY 2.5 pl
Zachód słońca nad Jeziorem Wielki Bytyń, gmina Wałcz, Polska.