CSS Fanny

CSS „Fanny”
ilustracja
Typ

kanonierka/balonowiec

Historia
 Stany Zjednoczone
Nazwa

„Fanny”

Wejście do służby

1861

Wycofanie ze służby

1981

 CS Navy
Nazwa

CSS „Fanny”

Wejście do służby

1861

Wycofanie ze służby

1862

Los okrętu

wysadzony w powietrze

Dane taktyczno-techniczne
Napęd
maszyna parowa, jedna śruba
Uzbrojenie
armata 32-funtowa, armata 8-funtowa
Wyposażenie lotnicze
1 balon na uwięzi (jako „Fanny”)
Załoga

49

CSS „Fanny” – kanonierka Confederate States Navy, a wcześniej okręt balonowy należący do Armii Unii.

Historia

Fanny

Statek „Fanny”[a]wszedł do służby w Armii Unii w 1861 w roli kanonierki i transportowca[1].

3[b][1][5][6][7][8] sierpnia 1861 z pokładu „Fanny” zniósł się balon na wodór cywilnego aeronauty Johna LaMountaina. Balon wzniósł się na wysokość ponad 600 metrów[7] i z tej wysokości LaMountain dokonał obserwacji pozycji Armii Konfederatów przy Hampton Roads[1], w okolicach Sewall's Point[4][5]. Tydzień później, 10 sierpnia, z pokładu holownika „Adriatic”, LaMountain ponownie dokonał powietrznego rekonesansu pozycji Konfederatów[7], tym razem wzbijając się na wysokość ponad tysiąca metrów[9]

Przez niektóre źródła „Fanny” uznawany jest za pierwszy okręt lotniczy[6][10][8], choć technicznie nie był to „okręt”, ale statek i nie był to „statek lotniczy” w pełnym znaczeniu tego słowa (jednostka nie była na stałe przebudowana jako statek lotniczy)[11]. Pierwszym prawdziwym, w pełnym znaczeniu tych słów, okrętem lotniczym był należący do United States Navy USS „George Washington Parke Custis”, z którego pokładu pierwszy balon wzbił się w powietrze 11 listopada[11].

26 sierpnia „Fanny” przechwycił i zdobył konfederacki slup „Emma”[12].

CSS Fanny

1 października 1861, w czasie misji zaopatrzeniowej dla 20th Indiana Regiment[13], „Fanny” został zdobyty przez kanonierki Konfederatów CSS Raleigh, CSS Junaluska i CSS Curlew[14][15][16][17], i wszedł do służby Confederate States Navy jako CSS „Fanny” pod dowództwem midszypmena J. L. Tayloe'a[18].

Okręt brał udział w bitwie pod Roanoke (7/8 lutego 1862) i bitwie pod Elizabeth City (10 lutego), gdzie wszedł na mieliznę i został wysadzony w powietrze, aby nie został zdobyty przez nieprzyjaciela[16][18][19].

Zobacz też

Uwagi

  1. W wielu książkach statek określany jest mianem „USS «Fanny»”, ale jednostka należała do Armii[1] i nie figuruje na liście okrętów US Navy[2].
  2. W źródłach spotykane są także daty 7[3] lub 30[4] sierpnia.

Przypisy

  1. a b c d R. Layman: Before the Aircraft Carrier. s. 115.
  2. Fanny. Dictionary of American Naval Fighting Ships. [dostęp 2013-10-08]. (ang.).
  3. J. Quarstein: A History of Ironclads. s. 74.
  4. a b B. Hannings: Every Day of the Civil War. s. 75.
  5. a b J. Fredriksen: Civil War Almanac. s. 53.
  6. a b H. Hattaway: Reflections of a Civil War Historian. s. 153.
  7. a b c J. Quarstein: Yorktown's Civil War Sieg. s. 37.
  8. a b C. Barden: Slavery, Civil War, and Reconstructio. s. 59.
  9. F. Haydon: Military Ballooning During the Early Civil War. s. XI.
  10. Balloons in the American Civil War. centennialofflight.gov. [dostęp 2013-10-08]. (ang.).
  11. a b F. Haydon: Military Ballooning During the Early Civil War. s. 96.
  12. J. Fredriksen: Civil War Almanac. s. 59.
  13. B. Hannings: Every Day of the Civil War. s. 88.
  14. J. Quarstein: A History of Ironclads. s. 79-80.
  15. C. Johnson: Touring the Carolinas' Civil War Sites. s. 130.
  16. a b J. Quarstein: The CSS Virginia. s. 80.
  17. J. Fredriksen: Civil War Almanac. s. 70.
  18. a b Index for Ships between F. J. Luckenbach through Fearless-III. Dictionary of American Naval Fighting Ships. [dostęp 2013-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)]. (ang.).
  19. C. Johnson: Touring the Carolinas' Civil War Sites. s. 160.

Bibliografia

  • R.D. Layman: Before the Aircraft Carrier: The Development of Aviation Vessels, 1849-1922. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1989. ISBN 978-0-87021-210-9.
  • John V. Quarstein: A History of Ironclads : The Power of Iron Over Wood. Charleston, SC: History Press, 2006. ISBN 978-1-59629-118-8.
  • Clint Johnson: Touring the Carolinas' Civil War Sites. Winston-Salem, NC: John F. Blair, 2011. ISBN 978-0-89587-475-7.
  • Bud Hannings: Every Day of the Civil War : A Chronological Encyclopedia. Jefferson, N.C.: McFarland Co., 2010. ISBN 978-0-7864-4464-9.
  • John V. Quarstein: The CSS Virginia : Sink Before Surrender. Charleston, SC: History Press, 2012. ISBN 978-1-60949-580-0.
  • John C. Fredriksen: Civil War Almanac (Almanacs of American Wars). Checkmark Books. ISBN 978-0-8160-7554-6.
  • Herman Hattaway: Reflections of a Civil War Historian : Essays On Leadership, Society, And the Art of War. Colombia: University of Missouri Press, 2004. ISBN 978-0-8262-1487-4.
  • John V. Quarstein, J. Michael Moore: Yorktown's Civil War Siege : Drums Along the Warwick. ISBN 978-1-60949-656-2.
  • Frederick Stansbury Haydon: Military Ballooning During the Early Civil War. Baltimore Johns Hopkins University Press, 2000. ISBN 978-0-8018-6442-1.
  • Cindy Barden: Slavery, Civil War, and Reconstruction. Mark Twain Media. ISBN 978-1-58037-585-6.

Media użyte na tej stronie

Gun-boat-fanny.jpg
From Harper's Weekly, Oct.19, 1861. Shows Fanny attacked by Raleigh, Curlew, and Youngalaska.
Naval ensign of the Confederate States of America (1863–1865).svg
Naval ensign of the Confederate States Navy since May 26 1863.
Flag of the United States (1858–1859).svg
US Flag with 32 stars. In use 4 July 1858–3 July 1859. Created by jacobolus using Adobe Illustrator, and released into the public domain.