CWJ
| ||
 | ||
| Dane podstawowe | ||
| Państwo |  Polska | |
| Producent | Warsztaty Szybowcowe ZASPL | |
| Konstruktor | Wacław Czerwiński, Władysław Jaworski | |
| Typ | szybowiec | |
| Konstrukcja | górnopłat o konstrukcji drewnianej | |
| Załoga | 1 | |
| Historia | ||
| Data oblotu | 1931 | |
| Lata produkcji | 1931–1933 | |
| Wycofanie ze służby | 1938 | |
| Liczba egzemplarzy | 65 | |
| Dane techniczne | ||
| Wymiary | ||
| Rozpiętość | 8,75 m | |
| Długość | 5,59 m | |
| Wysokość | 2,21 m | |
| Powierzchnia nośna | 13,00 m² | |
| Masa | ||
| Własna | 80 kg | |
| Użyteczna | 75 kg | |
| Startowa | 155 kg | |
| Osiągi | ||
| Prędkość minimalna | 42 km/h | |
| Prędkość min. opadania | 1,3 m/s | |
| Doskonałość maks. | 12 | |
| Współczynnik obciążenia konstrukcji | 11,9 kg/m2 | |
| Dane operacyjne | ||
| Użytkownicy | ||
| Polska | ||
| Rzuty | ||
 | ||
CWJ – polski szybowiec szkolny z okresu międzywojennego.
Historia
W 1931 roku inż Wacław Czerwiński i Władysław Jaworski na podstawie poprzedniej konstrukcji CW-III, opracowali konstrukcję szybowca szkolnego do podstawowego szkolenia wymaganego (tzw. lotów ślizgowych) do uzyskania kategorii A. W projekcie nowego szybowca postawiono na prostą budowę, łatwy pilotaż wybaczający błędy pilota, odporność na uszkodzenia podczas twardych lądowań, łatwość napraw i nadzoru.
Prototyp CWJ-1 zbudowano w Warsztatach Szybowcowych Związku Awiatycznego Studentów Politechniki Lwowskiej. W październiku 1931 roku na lotnisku w Skniłowie wykonano oblot szybowca, a po próbach egzemplarz ten przekazano do Aeroklubu Lwowskiego i przetransportowany do Bezmiechowej. CWJ wziął udział w lotach szkoleniowych VI Wyprawy Szybowcowej w Bezmiechowej, na której konstruktor Wacław Czerwiński odbył siedem lotów ślizgowych szkoleniowych, a Władysław Jaworski jeden[1].
Udane próby i testy prototypu potwierdziły przydatność szybowca do szkolenia szybowników w Polsce. W 1933 opracowano nową wersją rozwojową CWJ bis Skaut. Od 1934 były stopniowo wycofywane, zastąpione je szybowcami Wrona. Ostatnie egzemplarze CWJ zostały skasowane w 1938 roku.
Użycie w lotnictwie
CWJ był produkowany do roku 1933, m.in. na zamówienie Departamentu Lotnictwa Cywilnego dla szkół szybowcowych w kraju.
W latach 1932 - 1933 wybudowano 65 egzemplarzy tego szybowca. Na podstawie dokumentacji szybowca CWJ Koła Lotnicze LOPP zbudowały kilkanaście egzemplarzy, gdyż konstrukcja i budowa szybowca była prosta, a części metalowe można było zamówić w Warsztatach ZASPL. Przykładowo: Sekcja Lotnicza LOPP w Nowym Sączu zbudowała w warsztatach kolejowych 4 egzemplarze[2]. Łącznie powstało ich ok. 80. CWJ był jednym z najmniejszych szybowców szkolnych w Europie.
Szybowce CWJ były używane na wielu szybowiskach w Polsce, np:
- Szkoła Szybowcowa w Białej Krakowskiej,
- Szkoła Szybowcowa w Tęgoborzu (4 szt),
- Szkoła Szybowcowa Chełm (1 szt)[3].
- Fordońska Szkoła Szybowcowa im Czesława Tańskiego (2 szt),
- Aeroklub Poznański (4 szt)[4].
- CWJ “Tucholanin” zbudowany przez uczniów Seminarium Nauczycielskiego w Tucholi[5].
- Aeroklub Lwowski we Lwowie (1 szt)
Konstrukcja
Jednomiejscowy szybowiec szkolny, w układzie górnopłata.
Kadłub zbudowany z dwóch podłużnic sosnowych, składał się ze skrzynki i kratownicy. W przedniej części kadłuba zbudowano tzw. skrzynkę na podłużnicach, do której zamocowano płozy podwozia i hak startowy. W skrzynce osadzono siodełko pilota z drążkiem sterowym i orczykiem.
Podwozie to dwie płozy pod kadłubem zbudowane z resora stalowego z amortyzacją na gumowych krążkach.
Płat dwudźwigarowy, prostokątny, dwudzielny, usztywniony drutami umocowanymi od góry skrzydła do wieżyczki oraz z dołu do skrzynki kadłuba. Kryty sklejką od noska do pierwszego dźwigara, dalej płótnem. Wyposażony w lotki o napędzie linkowym.
W konstrukcji szybowca zastosowano stalowe okucia: do połączenia poszczególnych elementów szybowca (tzw. węzły sklejkowe nierozbieralne), mocowania skrzydeł i statecznika poziomego, steru kierunku, mocowania cięgien usztywniające płatów skrzydła oraz rolek linek sterowych.
Przypisy
- ↑ VI Wyprawa Szybowcowa Skrzydlata Polska, nr 11/1931 s 271
- ↑ Leopold Kwiatkowski, „Rozwój szkoły w Tęgoborzu” Skrzydlata Polska, 2/1938 s 43-45
- ↑ Krystian Maślanka „Szybownictwo na Podbeskidziu s 21-24”
- ↑ Aeroklub Poznański, www.aeroklub.poznan.pl [dostęp 2017-12-02].
- ↑ NAC zdjęcie: Sygnatura: 1-N-2468-1
Bibliografia
- Wacław Czerwiński, Władysław Jaworski „Opis budowy Szybowca Szkolnego typu CWJ” wyd Ministerswo Komunikacji – Departament Lotnictwa Cywilnego, Warszawa 1932
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Szybowiec CWJ konstrukcji inż. Wacława Czerwińskiego i Władysława Jaworskiego
Rzuty szybowca CWJ