Cagliari
Ten artykuł od 2016-10 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
miasto i gmina | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Region autonomiczny | |||||
Prowincja | |||||
Kod ISTAT | 092009 | ||||
Powierzchnia | 85 km² | ||||
Populacja (2021) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość | 1759,6 os./km² | ||||
Numer kierunkowy | 070 | ||||
Kod pocztowy | 09100 | ||||
Położenie na mapie Sardynii © Sémhur / Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0 | |||||
39°13′N 9°07′E/39,216667 9,116667 | |||||
Strona internetowa |
Cagliari [czyt. 'kaljari] (sard. Casteddu – zamek) – miasto i gmina we Włoszech, stolica autonomicznego regionu Sardynia i miasta metropolitalnego Cagliari. Miasto Cagliari znajduje się na południowym wybrzeżu Sardynii, nad zatoką o tej samej nazwie i na równinie Campidano. Według danych na rok 2021 gminę zamieszkiwało 149 572 osób[1].
Gospodarka
Cagliari jest ośrodkiem gospodarczym i przemysłowym, ma jeden z największych portów na Morzu Śródziemnym (handlowy, rybacki i wojenny) oraz międzynarodowe lotnisko. Zajmuje 28 miejsce co do wielkości dochodu we Włoszech. Dobrze rozwija się tam przemysł rafineryjny, stoczniowy, spożywczy, chemiczny, włókienniczy i cementowy. W mieście są zlokalizowane fabryki, m.in. Coca-Cola, Heineken, Unilever, Bridgestone i Eni. Jedną z głównych gałęzi gospodarki jest turystyka.
Geografia
Miasto jest położone blisko bardzo atrakcyjnych miejsc, jak Maddalena Beach, Chia lub Villiasimius, wciąż stosunkowo mało obleganych przez turystów. Znajduje się też blisko górskich parków narodowych, jak Monta Arcosu czy Maidopis, z rozległymi lasami i wieloma gatunkami dzikich zwierząt.
Klimat
Cagliari leży w strefie klimatu subtropikalnego[2][3] typu śródziemnomorskiego[4], z łagodnymi zimami i ciepłymi, niekiedy gorącymi latami. Średnia roczna temperatura wynosi prawie 22 °C w dzień i 12 °C w nocy.
Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Średnie temperatury w dzień [°C] | 14.3 | 14.8 | 16.5 | 18.6 | 22.9 | 27.3 | 30.4 | 30.8 | 27.4 | 23.1 | 18.3 | 15.4 | 21,7 |
Średnie dobowe temperatury [°C] | 9.9 | 10.3 | 11.8 | 13.8 | 17.7 | 21.8 | 24.7 | 25.2 | 22.3 | 18.4 | 13.8 | 11.0 | 16,7 |
Średnie temperatury w nocy [°C] | 5.5 | 5.8 | 7.1 | 8.9 | 12.4 | 16.2 | 18.9 | 19.6 | 17.1 | 13.7 | 9.3 | 6.6 | 11,8 |
Opady [mm] | 49.7 | 53.3 | 40.4 | 39.7 | 26.1 | 11.9 | 4.1 | 7.5 | 34.9 | 52.6 | 58.4 | 48.9 | 428 |
Średnia liczba dni z opadami | 6.8 | 6.8 | 6.8 | 7.0 | 4.4 | 2.1 | 0.8 | 1.3 | 4.3 | 6.5 | 7.4 | 7.4 | 61,6 |
Średnie usłonecznienie (w godzinach) | 136 | 139 | 186 | 213 | 270 | 288 | 335 | 310 | 246 | 198 | 147 | 127 | 2596 |
Źródło: Servizio Meteorologico[5], HKO (nasłonecznienie)[6] |
Historia
Kolonia fenicka, następnie kartagińska, założona w VII w. p.n.e., ważny port. W 238 p.n.e. zajęta przez Rzymian i nazwana przez nich Carales. Od 48 p.n.e. stolica prowincji Sardynia. Szybko schrystianizowane, od IV w. biskupstwo i metropolia Sardynii. Zdobywane i niszczone przez Wandalów (455), Bizancjum (534), Gotów, Arabów, traciło znaczenie handlowe, jednakże – wykorzystując rywalizację Pizy i Genui – zachowało w VII-X w. niezależność jako ośrodek jednego z okręgów sądowych Sardynii. W 1052 włączone do Republiki Pizy, w 1326 do Królestwa Aragonii. W 1355 miejsce pierwszego zgromadzenia parlamentarnego Sardynii. Od 1720 w Królestwie Sardynii. Od 1861 w zjednoczonym Królestwie Włoch. Podczas II wojny światowej zajęte przez Niemców, we wrześniu 1943 wyzwolone przez włoskich partyzantów.
Zabytki
Uniwersytet (zał. 1606), rzymski amfiteatr (II w.), kościół San Saturnino (VI, IX-XII w.), katedra (XII, XVII w.), kościoły z XVI-XVII w., fragmenty fortyfikacji (XIV w.), budynki uniwersyteckie (XVII w.).
Miasta partnerskie
Przypisy
- ↑ a b Comuni nella città metr. di CA per popolazione, tuttitalia.it [dostęp 2022-02-21] (wł.).
- ↑ Climatic map by Istituto Geografico De Agostini.
- ↑ Die Klimatypen der Erde – Pädagogische Hochschule in Heidelberg.
- ↑ World Map of Köppen–Geiger Climate Classification.
- ↑ Tabelle climatiche 1971-2000 della stazione meteorologica di Cagliari-Elmas Ponente dall’Atlante Climatico 1971-2000 – Servizio Meteorologico dell’Aeronautica Militare.
- ↑ Hong Kong Observatory: Climatological Information for Cagliari, Italy. [dostęp 2014-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-09)].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Italy (Commons photos) → en-Wikipedia Italy.
© Sémhur / Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
Blank administrative map of Sardinia, Italy, for geo-location purpose, with province boundaries. Each province could be coloured independently.
Riproduzione dello stemma di Cagliari di epoca sabauda.
Autor:
- Bandiera ufficiale RAS.jpg: icnussa / praca pochodna: Xander89
Flag of the Italian autonomous region Sardinia.
Autor: various users from flickr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Collage di foto varie della città di Cagliari .
Sopra da sinistra a destra : Facciata della chiesa barocca di Sant'Anna - Visuale di Via Roma dal mare .
Sotto da sinistra a destra : Bastione di Saint Remy - Statua di Carlo Felice , Re di Sardegna in piazza Yenne - Acque cristalline sotto il promontorio della Sella del Diavolo