Calamity Jane
Calamity Jane w wieku 43 lat | |
Imię i nazwisko urodzenia | Martha Jane Cannary-Burke |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 1 maja 1852 |
Data i miejsce śmierci | 1 sierpnia 1903 |
Przyczyna śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | zwiadowca |
Narodowość | amerykańska |
Calamity Jane, właściwie Martha Jane Cannary-Burke (ur. 1 maja 1852 w Princeton w stanie Missouri, zm. 1 sierpnia 1903 w Deadwood w stanie Dakota Południowa) – amerykańska rewolwerowiec, znajoma Dzikiego Billa Hickoka z ostatnich tygodni jego życia: wspólnej dwutygodniowej podróży konwojem wozów do Deadwood i paru tygodni życia w tym samym środowisku tamże, bez znaczących powiązań, pomimo rozbudowanych legend o rzekomym wspólnym dziecku parę lat wcześniej, ślubie, rozwodzie, współżyciu czy w ogóle jakimkolwiek romansie, i jej ewidentnego przywiązania do osoby (i mitu) Hickoka a nawet fiksacji na jego tle[1][2].
Rys biograficzny
W 1865 w wieku kilkunastu lat wyruszyła wraz z rodzicami z rodzinnego Missouri konwojem wozów osadniczych na prawdziwie Dziki Zachód, do dzisiejszej Montany (wtedy Terytorium Dakoty) i później do nowego mormońskiego miasta Salt Lake City w odizolowanym Terytorium Utah. W czasie podróży zmarła jej matka, ojciec niedługo po niej, właśnie w Salt Lake City. W ciągu kilku kolejnych lat pracowała jako kucharka, tancerka, woźnica, a jeszcze jako 15-latka zatrudniła się u niejakiej Madame Moustache, organizującej gry hazardowe w saloonach miasteczek Dzikiego Zachodu.
Uprawiała także prostytucję. Twierdziła, że była też konwojentem dyliżansów, jak również zwiadowcą w oddziałach generała George’a Crooka. W 1876 na wiosnę przybyła do Deadwood w Black Hills, gdzie niedawno odkryto złoto. Podróżowała m.in. wspólnie z Dzikim Billem Hickokiem i wieloma innymi konwojem wozów z Cheyenne[2]. Na miejscu zajęła się zaopatrywaniem poszukiwaczy złota w przedmioty codziennego użytku. W 1876 zajęła się pielęgnacją chorych w czasie epidemii ospy.
W 1891 wyszła za mąż za woźnicę Clintona Burke, a od 1895 zaczęła występować w rewiach i cyrkach Dzikiego Zachodu, popisując się umiejętnościami jazdy konnej i strzelaniem. Występowała między innymi w słynnej wędrownej rewii Buffalo Billa. W 1901 wystąpiła na Wszechamerykańskiej Wystawie w Buffalo, co skończyło się dla niej nieprzyjemnie, gdyż wyrzucono ją za pijaństwo. Powróciła do Deadwood, gdzie w dwa lata później zmarła w wieku 51 lat. Na jej ostatnie życzenie została pochowana w kwaterze przystającej do grobu Hickoka na cmentarzu Mount Moriah.
O Jessem Jamesie
W pozostawionym po sobie dzienniku zanotowała, że w 1889 spotkała Jessego Jamesa, podczas gdy powszechnie było wiadomo, że ten zginął 7 lat wcześniej, w 1882, zastrzelony przez wspólnika z bandy, Roberta Forda. Jednak Calamity twierdziła, że to nieprawda, a w trumnie pochowano kuzyna Dzikiego Billa Hickoka, a prawdziwy Jesse James ukrywa się pod przybranym nazwiskiem Dalton. Z zapisków wynikało, że ów Dalton postanowił po dożyciu setki (Jesse James urodził się w 1847) ujawnić swą prawdziwą tożsamość. W połowie lat 40. XX wieku niejaki J. Frank Dalton oświadczył, że to on jest Jessem Jamesem.
Nawiązania
Jako barwna postać stała się popularną bohaterką zarówno w literaturze, jak i w filmie.
W telewizji
Film
- Jean Arthur w Niezwyciężonym Billu z 1936 (tyt. ang. The Plainsman), reżyseria: Cecil B. DeMille[3].
- Jane Russell w 1948 w komedii Blada twarz (tyt. ang. The Paleface), reż. Norman Z. McLeod[4]
- Doris Day w musicalu Calamity Jane (film) z 1953 r., reż. David Butler[5]
- Stefanie Powers w 1963 w serialu Bonanza (serial telewizyjny), odcinek „Calamity Over the Comstock”[6]
- Jane Aleksander w filmie telewizyjnym Calamity Jane z 1984, reż. James Goldstone[7]
- Ellen Barkin w 1995 w filmie Dziki Bill (film) (tyt. ang. Wild Bill) z Jeffem Bridgesem w roli głównej, reż. Walter Hill[8]
- Anjelica Huston w filmie Dziewczyny z Dzikiego Zachodu z 1995 (tytuł oryginalny: "Bufallo Girls")
Przypisy
- ↑ Martha Jane „Calamity Jane” Cannary (ang.). W: Find A Grave [on-line]. [dostęp 2008-08-19].
- ↑ a b Joseph G. Rosa: Wild Bill Hickok: The Man and His Myth. Lawrence, Kansas 66049: University Press of Kansas, 1996, s. 10-11. F594.H62R68R68 1996 (Library of Congress); 978'.02'092-dc20 (Dewey). ISBN 0-7006-0773-0. OCLC 95-54015. (ang.)
- ↑ The Plainsman w bazie IMDb (ang.)
- ↑ The Paleface w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Calamity Jane w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Calamity Over the Comstock w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Calamity Jane w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Wild Bill w bazie IMDb (ang.)
Bibliografia
- Joseph G. Rosa: Wild Bill Hickok: The Man and His Myth. Lawrence, Kansas 66049: University Press of Kansas, 1996, s. 1-276, wszystkie. F594.H62R68R68 1996 (Library of Congress); 978'.02'092-dc20 (Dewey). ISBN 0-7006-0773-0. OCLC 95-54015. (ang.)
- Martha Jane „Calamity Jane” Cannary (ang.). W: Find A Grave [on-line]. [dostęp 2008-08-19].
- ISNI: 0000 0001 0910 2263
- VIAF: 66475516, 294178978
- LCCN: n80132976
- GND: 118518356
- LIBRIS: fcrttmwz1z6cwh5
- BnF: 11947166k
- SUDOC: 027428036
- SBN: RAVV073432
- NLA: 35157972
- NKC: js20070824001
- BNE: XX1165014
- NTA: 071047573
- Open Library: OL1670806A
- PLWABN: 9810590503605606
- NUKAT: n01033342
- J9U: 987007390685805171
- WorldCat: lccn-n80132976