Carl Flesch

Carl Flesch
Flesch Károly
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 października 1873
Mosonmagyaróvár

Pochodzenie

węgierskie

Data i miejsce śmierci

15 listopada 1944
Lucerna

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

skrzypek, pedagog

Carl Flesch (węg. Flesch Károly; ur. 9 października 1873 w Moson / obecnie Mosonmagyaróvár, zm. 15 listopada 1944 w Lucernie) – węgierski skrzypek i pedagog muzyczny.

Życiorys

Urodził się w Moson (Wieselburgu) w Cesarstwie Austro-Węgierskim, blisko obecnej granicy austriacko-słowackiej. Jak pisał we swych wspomnieniach, „urodziłem się w węgierskim małym targowym miasteczku, z 6 tysiącami mówiących po niemiecku mieszkańców, głównie rolników. Cały region zwany był miejscem tętniącym muzyką, z Haydnem, Lisztem, Nikischem...”[1]. W wieku 7 lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach, początkowo ucząc się u grywającego w kościele kaletnika, a następnie dwa lata w Wiedniu u Adolfa Backa[2]. W wieku 10 lat w Wiedniu został uczniem Jakoba Grüna. Następnie w wieku 17 lat rozpoczął w Paryżu studia w Konserwatorium Paryskim u Martina Pierre'a Marsicka[3].

Debiutował jako skrzypek-solista w Wiedniu w 1895. Sławę muzyczną przyniosły mu recitale o szerokim repertuarze od baroku do współczesności, a także muzyka kameralna.

Początkowo po opuszczeniu kraju mieszkał w Berlinie, następnie w 1934 w Londynie. Następnie przeniósł się ze swoją holenderską żoną do Holandii. Pod koniec życia – w okresie wojennym – mieszkał w Szwajcarii.

Prowadził rozbudowaną działalność pedagogiczną w całej Europie oraz USA. Nauczał w Bukareszcie (1897–1902), Amsterdamie (1903–1908), Filadelfii (1924–1928) Berlinie, Hochschule fur Musik (1929–1934), Lucernie (1943–1944).

Uczniowie

Joseph Gingold, Ivry Gitlis, Szymon Goldberg, Ida Haendel, Jósef Chasyd, Alma Moodie, Yfrah Neaman, Ginette Neveu, Ricardo Odnoposoff, Eric Rosenblith, Max Rostal, Henryk Szeryng, Henri Temianka, Roman Totenberg, Josef Wolfsthal.

Twórczość

Wydał szereg podręczników, które weszły do kanonu edukacji każdego skrzypka, m.in.:

  • Urstudien; Berlin, 1911
  • Etiudy Etüdensammlung; Kopenhaga 1921
  • Sztuka gry skrzypcowej Die Kunst des Violinspiels; wyd. Berlin 1923–1928
  • Scale system, zestawe ćwiczeń w tonacjach durowych i molowych do codziennego ćwiczenia[4]

Upamiętnienie

  • Od 1945, w Londynie, odbywał się co dwa lata Carl Flesch International Violin Competition, później pod nazwą City of London International Violin Competition, na którym przyznawano Flesch Medal[5]. Polskimi laureatami tego konkursu zostali Tadeusz Gadzina, Barbara Górzyńska i Krzysztof Śmietana. Od 1992 nie jest już organizowany.
  • Od 1985, na Węgrzech w Mosonmagyaróvárze, odbywa się międzynarodowy konkurs skrzypcowy, którego patronem jest Carl Flesch[6].

Przypisy

  1. ↑ Carl Flesch, The memoirs of Carl Flesch;, wyd. Centenary ed, Harlow,: Bois de Boulogne, 1973, ISBN 0-900998-14-8, OCLC 1055904 [dostęp 2020-07-01].
  2. ↑ Carl Flesch. Naxos. [dostęp 2020-07-01]. (ang.).
  3. ↑ Zdenko Silvela: A New History of Violin Playing. Universal-Publishers, 2001, s. 433.
  4. ↑ Carl Flesch, Scale System: scale exercises in all major and minor keys for daily study., [Place of publication not identified],: Allegro Editions, 2015, ISBN 1-62654-083-7, OCLC 984332033 [dostęp 2020-07-01].
  5. ↑ Flesch, Carl (actually, Károly). encyclopedia.com (ang.) [dostęp 2020-07-27]
  6. ↑ Carl Flesch International Violin Competition. oficjalna strona (ang. • węg.)

Bibliografia

  • Encyklopedia muzyki, Andrzej Chodkowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 268. ISBN 83-01-13410-0.

Media użyte na tej stronie

Carl Flesch.jpg
Title: Flesch Abstract/medium: 1 negative : glass ; 5 x 7 in. or smaller.