Carlo Lurago

Kościół Świętego Zbawiciela w Pradze na placu Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą

Kolegium jezuickie w Kłodzku

Konwikt jezuicki w Kłodzku

Kościół św. Ignacego w Breznice

Zachodnia fasada katedry św. Stefana w Pasawie

Carlo Lurago także: Loragho, Luraghi, Luragho(ur. 14 grudnia 1615 w Pellio Superiore (Como w Lombardii); zm. 22 października 1684 w Pasawie) – włoski architekt, mistrz budowlany i sztukator działający głównie na terenie Czech.

Życiorys

Carlo Lurago należał do grupy architektów pochodzących z Lombardii, którzy ze względu na swoje miejsce urodzenia w pobliżu jeziora Como zaliczani byli do tzw. Komasków i działali na terenie Czech, Śląska, Austrii i południowych Niemiec. Carlo Lurago razem z Giovannim Domenico Orsim de Orsinim i Francesco Carattim należał do najwybitniejszych mistrzów budowlanych w czasach czeskiego baroku.

Carlo Lurago urodził się w 1615 w rodzinie architektów. Jego rodzicami byli: Giovanni Antonio Lurago i Margarita z domu Lurago. Na temat jego młodości i wykształcenia nie zachowały się do dnia dzisiejszego żadne dokumenty, stąd pozostaje ona nieznana. Wiadomo, że ożenił się w Val d'Intelvi z Elisabeth (N.N.) z którą miał dwóch synów, z czego młodszy zmarł jako dziecko.

W wieku 23 lat trafił jako sztukator do Pragi, gdzie działał na zlecenie tamtejszych jezuitów, m.in. w latach 1638-1640 dokonał przebudowy wnętrz gotyckiego kościoła Świętego Zbawiciela na praskim placu Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą.

W 1648 otrzymał praskie obywatelstwo oraz założył własną pracownię, mieszczącą się na Malej Stranie, której współwłaścicielem był jego bratanek, Francesco Anselmo Lurago, należącą do największych w Czechach, przyjmując głównie zlecenia od Kościoła katolickiego.

Lurago był prawdopodobnie głównym twórcą praskiego Clementinum, zbudowanego w latach 1654-1679, na podstawie wcześniejszych planów Francesco Carattiego, przy wsparciu majstra Martino Lurago. Ponadto w latach 1649-1659 pracował przy rozbudowie fortyfikacji praskich razem z Santino Bussim i Giovannim Pieronim.

Po pożarze katedry w Pasawie, która spłonęła niemal doszczętnie w 1662, powierzono mu zadanie jej odbudowy, trwającej 6 lat do 1668 Odbudowana katedra była wzorem dla innych kościołów barokowych budowanych w XVII i XVIII w.

Projekty architektoniczne

w Pradze

• 1638-1648: przebudowa i prace sztukatorskie w kościele Najświętszego Zbawiciela na Starym Mieście
• 1650: Odbudowa Kościoła Mariackiego na Malej Stranie
• 1651: Przebudowa Pałacu Lobkowiztów na Hradczanach
• 1654-1679: Clementinum na Starym Mieście
• 1665-1670: Kościół św. Ignacego na Nowym Mieście
• 1578-1653: Kościół Najświętszego Zbawiciela w Clementinum
• 1673: Dom Zakonny św. Mikołaja na Malej Stranie

w pozostałych miejscowościach Czech

• 1637–1659: Barokowy ratusz, Náchod
• 1642–1650: Kolegium Jezuickie z kościołem św. Franciszka Ksawerego i św. Ignacego Loyoli, Březnice
• 1650–1659: przebudowa i rozbudowa zamku w Nachodzie
• 1654–1666: Kościół jezuitów Wniebowzięcia NMP, Hradec Králové
• 1654–1679: Kościół św. Ignacego, Klatovy
• 1655–1661: przebudowa zamku w Nowym Mieście nad Metują
• 1657–1661: przebudowa klasztoru i kościoła przyklasztornego w Svatým Janie pod Skalou
• 1659–1674: kościół, klasztor i sanktuarium w Przybramie
• 1663–1671: przebudowa kościoła św. Ignacego w Chomutovie
• 1663–1668: klasztor Im Wald, Kladno
• 1665–1670: Kościół przyklasztorny Trójcy Świętej w Kláštercu nad Ohří
• 1666–1668: Zamek Humprecht

na Śląsku

• 1660: kaplica barokowa w klasztorze franciszkanów w Głogowie
• 1680: sztukaterie w nawie głównej w Kościele Bożego Ciała w Brzegu Głogowskim

w hrabstwie kłodzkim

• 1653–1658: przebudowa i barokizacja kościoła św. Marii Magdaleny w Gorzanowie
• 1654–1690: budowa Kolegium Jezuitów i Konwiktu Jezuitów w Kłodzku
• 1660–1670: przebudowa kościoła Wniebowzięcia NMP w Kłodzku jako bazyliki emporowej.

w Bawarii

• 1668–1684: katedra św. Stefana w Pasawie
• 1641–1672: Kościół karmelitów w Ratyzbonie

w Austrii

• 1670–1671: Sanktuarium w Maria Taferl w Dolnej Austrii

Bibliografia

• Reuther H., Carlo Lurago, (w:) "Neue Deutsche Biographie" (NDB), t. 15, Duncker & Humblot, Berlin 1987, s. 527 f.
• Biographisches Lexikon zur Geschichte der Böhmischen Länder, t. II, ​ISBN 3-486-52551-4​, s. 520.
• Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler in Polen Schlesien, München-Berlin 2005, ​ISBN 3-422-03109-X​
• Knaurs Kunstführer Tschechische Republik, ​ISBN 3-426-26609-1​