Cavum

Altocumulus cavum (Ac cav) nad Oklahoma City, Styczeń 2010

cavum (cav) (łac. otwór, jama, dziura) – dosłownie chmura w chmurze, wcześniej potocznie nazywana dziurkaczem (ang. hole punch cloud, skypunch cloud)[1][2]. Otwór ma kolisty lub owalny kształt, w zależności od kąta obserwacji. Obłoki chmur Altocumulus lub Cirrocumulus muszą być silnie wychłodzone, a więc ich temperatura musi być w okolicy minus 30 stopni, a przy tym kropelki wody są silnie przechłodzone.

Dochodzi do niego, gdy w atmosferze nie ma gwałtownych ruchów powietrza i nie ma jąder kondensacji, na których kropelki mogłyby osiąść i zamarznąć. Taki spokój może zostać przerwany przez samolot pozostawiający za sobą spaliny. Wówczas wchodzą one w kontakt z przechłodzonymi kroplami wody, które natychmiast zamarzają tworząc kryształki lodu. Te pod wpływem ciężaru zaczynają opadać, ale nie docierają do powierzchni ziemi, ponieważ przy wysokiej temperaturze wyparowują. Tworzą one charakterystyczne koliste lub eliptyczne otwory najczęściej w chmurach Altocumulus, Cirrocumulus, rzadziej Stratocumulus[3]. Wewnątrz owych otworów powstaje chmura Cirrus.

Altocumulus cavum (Ac cav) nad Austrią, Sierpień 2008

Przypisy

  1. Jak powstaje Cavum, potocznie nazywany „dziurkaczem”? | Pogoda godzinowa - długoterminowa prognoza pogody - DobraPogoda24.pl, dobrapogoda24.pl [dostęp 2019-06-30].
  2. Learn About Fallstreak Holes & Hole Punch Clouds, whatsthiscloud [dostęp 2019-06-30] (ang.).
  3. WMO, Cavum, International Cloud Atlas [dostęp 2019-06-30] (ang.).

Media użyte na tej stronie

HolePunchCloud.jpg
Autor: H. Raab (User:Vesta), Licencja: CC BY-SA 3.0
A Hole Punch Cloud (or Fallstreak Hole), observed on 2008 August 17 about 20km south of Linz, Austria.
OKC-Fallstreak.jpg
Autor: Pfranson, Licencja: CC BY-SA 3.0
A fallstreak hole that was seen over Oklahoma City on January 2, 2010
Bluesky.jpg
Autor: Dwindrim (dyskusja · edycje), Licencja: CC BY-SA 1.0
This sky has "nice day" written all over it. The cumulus humilis indicates very little convection in the lower atmosphere, and the fact that it is well-formed indicates light winds at low levels. There is no cloud aloft, and thus no moisture or stable conditions or both. The cumulus congestus on the horizon suggests showers may be possible three or four hours from now, at the earliest, but chances are good it will remain a pleasant day through until the evening. The azure blue is typical of Alberta's clear, dust/haze/pollution-free skies.