Cebula (botanika)

Cebule czosnku
Cebule tulipana

Cebula (łac. bulbus) – przekształcony pęd podziemny o funkcji spichrzowej i przetrwalnikowej, którego główną część stanowią liście. Cebula charakteryzuje się:

  • silnie skróconą łodygą nazywaną piętką,
  • na piętce gęsto osadzone, spichrzowe liście gromadzące substancje zapasowe (np. u tulipana, szafirka),
  • zewnętrzne liście zazwyczaj martwe i skórzaste, tworzą ochronne łuski,
  • na szczycie pąk wierzchołkowy, który w porze wegetacji wyrasta w część nadziemną,
  • w kątach liści znajdują się pąki boczne, z których mogą wykształcić się nowe cebule (forma rozmnażania wegetatywnego)[1].

Cebule występują głównie u roślin jednoliściennych. Mogą być pojedyncze, jak np. u tulipana, liczne, okryte wspólną łuską, jak np. u czosnku pospolitego lub tworzące oddzielne ząbki, jak np. u lilii. Rośliny wytwarzające cebulę nazywają się roślinami cebulowymi. W warzywnictwie i kwiaciarstwie stanowią one ważną grupę roślin o dużym znaczeniu produkcyjnym. W kwiaciarstwie ze względów praktycznych często do grupy tej włącza się również rośliny które posiadają bulwy[2].

Wśród warzyw do roślin cebulowych należą m.in. cebula zwyczajna i czosnek pospolity[3]. Wśród roślin ozdobnych roślin cebulowych jest bardzo wiele. Ze względu na długi okres upływający od wysiewu nasion do kwitnienia, jak również ze względu na to, że często nie odtwarzają one cech rośliny macierzystej, zazwyczaj rozmnaża się je wegetatywnie przez cebulki przybyszowe lub bulwy. W kwiaciarstwie duże znaczenie ma możliwość przyspieszania kwitnienia roślin cebulowych[2].

Zobacz też

  • geofity cebulkowe

Przypisy

  1. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 110. ISBN 83-214-1305-6.
  2. a b Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: PWRiL, 1983. ISBN 83-09-00544-X.
  3. J. Tołpa, S. Radomski: Botanika dla Techników Rolniczych. Warszawa: PWRiL, 1971. ISBN 978-83-89648-71-6.

Media użyte na tej stronie

Garlic.jpg
Autor: Donovan Govan., Licencja: CC-BY-SA-3.0
This is one full head of garlic beside another with removed cloves (one clove of garlic has been peeled)
Tulipa fringed - burgundy lace - bulbs.jpg
(c) Mariluna, CC BY-SA 3.0
Tulipa fringed 'Burgundy Lace', bulbs