Cecenowo
Ten artykuł od 2013-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
wieś | |
![]() Pałac w Cecenowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | 368[1] |
Strefa numeracyjna | 59 |
Tablice rejestracyjne | GSL |
SIMC | 0744321 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Cecenowo (kaszb. Cécenowò lub też Cécnowò, Cecënowò, Cecenowò, niem. Zezenow)[2] – stara wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce przy drodze wojewódzkiej nr . W kierunku północnowschodnim od Cecenowa znajduje się rezerwat przyrody Las Górkowski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Historia
Najstarsze zapisy nazwy: Cezanovo (1229), Ceczonowo (1249), Ceczenow (1400); nazwa została utworzona przez dodanie formatu -owo do nazwy osobowej wymawianej z kaszubieniem (nazwa pierwotna rekonstruowana jako Ciecienowo, por. Ciecierad); gwarowo Ceconowo, Cecnowo, niem. Zezenow.
Wieś wielodrożnica; pierwsza wzmianka znajduje się w dokumencie z 1249 roku wystawionym przez księcia Świętopełka, w którym nadaje osadę klasztorowi norbertanek w Żukowie. W 1510 roku majątek kupił od klasztoru Ewald von Massow. Po wygaśnięciu rodu w linii męskiej Cecenowo wróciło do klasztoru. Rok później po protestach rodziny, konwent klasztoru potwierdził sprzedaż i dobra powróciły do rodziny von Massow. W 1735 roku pożar od pioruna zniszczył kościół i sporo zagród. Od von Massowów kupił go w 1777 roku Moritz von Weyher z Janowic. W 1784 roku według Bruggemanna we wsi był folwark, owczarnia, kuźnia, łącznie 34 domy. Cecenowo utrzymywało też kaznodzieję. Miejscowość obok Główczyc była główną siedzibą Kaszubów. W 1842 roku odprawiano jeszcze często mszę w języku kaszubskim, a ostatnia miała miejsce w 1876 roku. Działali tu pastorzy Schimansky, Lorek, Ziegler, którzy badali społeczność kaszubską, choć nie zawsze byli przychylnie doń nastawieni. Po niespełna 20 latach majątek dostał się w ręce Caspara Wilhelma von Zitzewitza, który w latach 1812-1814 wybudował murowany dwór. Jego rozbudowa trwała do 1868 roku. Ostatnim właścicielem Cecenowa został w 1918 roku Wilhelm Zygfryd Otto Marcin von Zitzewiz, który gospodarzył tu do roku 1945. W 1939 roku poza majątkiem było 50 gospodarstw. Wieś była uprzemysłowiona: pracował tartak i gorzelnia; był tu hotel i zakłady rzemieślnicze wszystkich prawie branż oraz kilka sklepów.
Zabytki
- zespół pałacowo-parkowy utworzono na początku XIX wieku, najstarsza część pałacu zbudowana została w początkach XVIII wieku na miejscu wcześniejszego drewnianego dworu, z którego pozostawiono belkę z datą 1687. Nad wejściem do starszej, parterowej części budynku, krytej czterospadowym dachem mansardowym[3] z lukarnami znajduje się kartusz z herbem rodziny von Zitzewitz umieszczony w wolim oku. Budowla składa się z trzech części wyraźnie oddzielających się[4]. W parku krajobrazowym otaczającym pałac zachowały się liczne drzewa pomnikowe: jodła, tulipanowiec (obumarły), jesion, buk, klon.
- kościół filialny w Cecenowie pw. Najświętszej Marii Panny został wybudowany w latach 1867-1868 po pożarze kościoła drewnianego. Kościół murowany znajduje się w innym miejscu niż jego poprzednik tzn. trochę wyżej. Fundamenty kościoła opierają się na głazach granitowych. Kościół to neogotycka jednonawowa budowla. W kościele znajdują się wspaniałe organy, wykonane przez B. Grüneberga w 1875 r[5].
Przypisy
- ↑ Gmina w liczbach, www.glowczyce.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-30] (pol.).
- ↑ Dr F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
- ↑ Cecenowo
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 234-235, ISBN 978-83-7495-133-3 .
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 114, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
Linki zewnętrzne
- Cecenowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 528 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu słupskiego, Polska
Cecenowo - dawny kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny p.w. Wniebowzięcia NMP, 1867-68
Wnętrze kościoła w Cecenowie.
Zdjęcie pałacu w Cecenowie
Stammwappen der v.Zitzewitz (und der stammverwandten v.Zittwitz)
Autor:
Mapa gminy Główczyce, Polska